Haarlem - Kleverlaan 9 - Huis ter Kleef

⇐ (19449) monumentenregisterMonumentnummer: 19449

Introductie

Voormalige kaatsbaan, onderdeel van de voormalige voorburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel Huis ter Kleef.

Kenmerken

• Datering: diverse bouwperioden vanaf circa 1560
• Bouwstijl: n.v.t.
• Rijksmonument sinds: 27 november 1969

Geschiedenis

De geschiedenis van het laatmiddeleeuwse kasteel Ter Kleef (oorspronkelijk ‘die woninge te Schoten’) gaat terug tot tenminste 1290, het jaar van de vermelding van de oudste eigenaar, Pieter van Rolland. Op archeologische en bouwhistorische gronden wordt het kasteel echter gedateerd rond 1250. Het omgrachte kasteel bestond uit een hoofd- en een voorburcht. Op de oosthoek van deze langgerekte voorburcht stond een kaatsbaan. Deze kaatsbaan is vermoedelijk rond 1560 gebouwd in opdracht van de familie Van Brederode.

In 1573 is het kasteel door de Spanjaarden opgeblazen en niet meer herbouwd. De kaatsbaan is daarbij ook beschadigd, maar wel behouden gebleven.

De kaatsbaan is vermoedelijk maar gebruikt tot 1567. Daarna is het gebouw verbouwd en ingericht tot woning.

Omschrijving

De kaatsbaan van het Huis ter Kleef is rond 1560 gebouwd als langgerekt gebouw met op de westhoek een traptoren. Hoogstwaarschijnlijk was de baan vanaf het begin overdekt, maar of dat inderdaad met een plat dak was, zoals de oudste afbeeldingen laten zien, is niet duidelijk. Deze afbeeldingen dateren namelijk alle van na 1573. Na het herstel kreeg het gebouw in ieder geval een zadeldak, dat iets lager is geplaats dan het oorspronkelijke dak.

Omgeving

Ten westen van het terrein waar de kaatsbaan ligt bevindt zich het omgrachte terrein met daarop de ruïne van de hoofdburcht.

Bronnen en verwijzingen

• Beeldbank RCE Meer afbeeldingen van dit rijksmonument
• Bibliotheek RCE Bondt, Cees de, ’Heeft yemant lust met bal, of met reket te spelen…?’, Hilversum 1993, 65-67.
• Groesbeek, J.W., Middeleeuwse kastelen van Noord-Holland, Rijswijk 1981, 23-27.
• Kastelenlexicon

Zie ook

Artikelen

• Rijksmonumenten
• Monumenten - Kastelen, landhuizen en parken

Hoort bij deze thema's

• Kastelen, landhuizen en parken
• Monumenten

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

---