Hoorn - Standbeeld Jan Pieterszoon Coen

< Rijksmonumenten

(22612) monumentenregisterMonumentnummer: 22612

Introductie

Het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen staat op de Rode Steen in Hoorn. Jan Pieterszoon Coen (1587-1629) werd geboren in Hoorn en was gouverneur bij de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC). Het standbeeld werd in 1893 geplaatst. Coen is als sinds lange tijd een omstreden figuur.[1] Vanaf in ieder geval 2000 is er met regelmaat discussie rondom Coen en zijn standbeeld.[2]

Standbeeld van Jan Pieterszoon Coen in Hoorn. Hij staat op een voetstuk met één been naar voren in het midden van een plein. Aan de randen van het plein bevinden zich winkels en cafés.
Afb. 1. Standbeeld van Jan Pieterszoon Coen in Hoorn; door Ferdinand Leenhoff (1893). Foto: Gerard M.

Kenmerken

  • Datering: 1893
  • Architect: P. Leenhoff
  • Rijksmonument sinds: 16 november 1965

Beschrijving en plaatsing van het standbeeld

Het standbeeld is 3,25 meter hoog en is gemaakt van brons. Het staat op een hardstenen sokkel.[3] Het standbeeld is in 1893 geplaatst op initiatief van Hoornse Vereeniging voor Volksvermaken dat in 1887 de300e geboortedag grootst had gevierd en daarna besloot geld op te halen voor het standbeeld.

Rol J.P. Coen in koloniale geschiedenis en controverse

Coen was intensief betrokken bij de ontwikkeling van de VOC in de eerste decennia en is een belangrijke figuur binnen de Nederlandse koloniale geschiedenis. De VOC voerde agressief beleid om handelsroutes en handelsmonopolies te krijgen.

Coen is berucht vanwege zijn rol bij de zeer gewelddadige verovering van de Banda eilanden in 1621, die de VOC een monopolie op kruidnagel opleverde.[4] Voor de VOC was Coen ook belangrijk omdat hij Jayakarta veroverde en er Batavia stichtte op de plek van het huidige Jakarta. Dit werd het hoofdkwartier van de VOC in het oosten. Ook dat ging gepaard met veel geweld, maar is ook de reden waarom hij met name in de negentiende eeuw door sommigen als held werd gezien.[5]

Meest recent was het standbeeld van Coen in 2020 middelpunt van een Black Lives Matter demonstratie waarbij het tot een confrontatie kwam met mensen die het standbeeld willen behouden.[6]

Bronnen en verwijzingen

  • Van dit rijksmonument zijn geen besluit en besluitmotivering beschikbaar. Sommige zijn op basis van lijsten aangewezen, waarbij er geen individuele besluiten en besluitmotiveringen zijn opgesteld.
  • West Fries Museum: Coen

Zie ook

ArtikelenHoort bij deze thema's

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

Vragen, verbeteringen of opmerkingen?
U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.

Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 16 mrt 2024 om 03:01.