Schagen - Slotplein bij 1 - Slot van Schagen

⇐ (33059) monumentenregisterMonumentnummer: 33059

Introductie

Gedeeltelijk bewaard gebleven omgrachte hoofdburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel van Schagen, met de in 2002 in moderne architectuur herbouwde zuidelijke vleugel.

Afb. 1 De hoofdburcht van het kasteel van Schagen vanuit het noordoosten met links de in 2002 herbouwde zuidelijke vleugel. Beeldbank RCE, foto door IJ.Th. Heins, 2005, CC BY-SA 3.0

Kenmerken

• Datering: diverse bouwperioden vanaf circa 1430
• Bouwstijl: n.v.t.
• Architect: n.v.t.
• Rijksmonument sinds: 09 februari 1972

Geschiedenis

Het kasteel van Schagen is rond 1430 gebouwd met een omgrachte vierkante hoofdburcht en een eveneens omgrachte rechthoekige voorburcht ten noorden daarvan. De hoofdburcht had aan de zuidzijde een woonvleugel bestaande uit twee vierkante torens met een lager tussenlid. Voor 1700 is aan de oostzijde een lage vleugel gebouwd tussen hoektoren en zuidvleugel. De voorburcht had aan de noordzijde een poorttoren en bijgebouwen.

Vanaf 1795 verviel het kasteel steeds meer en in 1826 werd begonnen met de afbraak. Omdat de westelijke ronde toren van de hoofdburcht in gebruik was als gevangenis en de cipier in de oostelijke toren woonde, werden deze torens gespaard. Zij kwamen in 1828 in handen van de gemeente, die ze liet restaureren. Vanaf 1995 zijn er door de gemeente plannen gemaakt om de zuidelijke vleugel op de hoofdburcht te herbouwen, wat in 2002 is gebeurd. Daarbij is ook de gracht opnieuw uitgegraven.

Omschrijving

Van het kasteel van Schagen is alleen de vierkante omgrachte hoofdburcht grotendeels bewaard gebleven. Van de oorspronkelijke bebouwing op deze hoofdburcht zijn alleen de beide hoektorens aan de noordzijde over. In 2002 is aan de zuidzijde de woonvleugel die hier stond in moderne architectuur herbouwd.

Bronnen en verwijzingen

• Bartels, M.H., Het Schager Slot. Een verhaal over de graaf, de bastaard en de Bourgondiër, Hoorn 2022.
• Beeldbank RCE Meer afbeeldingen van dit rijksmonument
• Diederik, F. en F. Timmer, Slot Schagen. De geschiedenis van het 'huys' van de heren en vrouwen van Schagen, Schagen 2002.
• Diederik, Frans, ‘Het kasteel te Schagen’, in: De Kakelepost, 2(1987) nr. 4, 9-14.
• Groesbeek, J.W., Middeleeuwse kastelen in Noord-Holland, Rijswijk 1981, 303-310.
• Kastelenlexicon

Zie ook

Artikelen

• Rijksmonumenten
• Monumenten - Kastelen, landhuizen en parken

Hoort bij deze thema's

• Monumenten
• Kastelen, landhuizen en parken

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

---