Terborg - Laan van Wisch 4 - Huis Wisch

⇐ (511181) monumentenregisterMonumentnummer: 511181

Introductie

Hoofdburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel Wisch met aan de zuidzijde aangebouwde bijgebouwen.

Afb. 1 Kasteel Wisch vanuit het noordoosten. Beeldbank RCE, foto door A.J. van der Wal, 2000, CC BY-SA 3.0

Kenmerken

• Datering: diverse bouwperioden vanaf circa 1290
• Bouwstijl: n.v.t.
• Architect: n.v.t.
• Rijksmonument sinds: 19 september 2005

Geschiedenis

De oudste vermelding van het huidige kasteel dateert uit 1291. Er is dan sprake van een nieuw kasteel, gebouwd aan de noordoostzijde van de Oude IJssel, schuin tegenover de plek waar het oude kasteel van de heren van Wisch stond. Het is mogelijk dat er na 1390 twee kastelen op het terrein van het huidige huis hebben gestaan, het in de archieven vermelde ‘Stirumse’ huis en het ‘Berghse’ huis. Dit Berghse huis is in 1528 verwoest, op de ronde toren na. Pas in de negentiende eeuw zijn beide delen van het grondbezit weer grotendeels in één hand gekomen. In de Tweede Wereldoorlog is het kasteel zwaar beschadigd en vanaf 1951 hersteld.

Omschrijving

Het kasteel Wisch is vermoedelijk rond 1290 gebouwd door de heren Van Wisch. Van dit kasteel is niets bekend. Het oudste deel van het huidige kasteel dateert uit de 15de eeuw en dat is de ronde toren op de zuidwesthoek. Deze toren is gebouwd met hergebruikte baksteen, wat doet vermoeden dat het oude kasteel is afgebroken. De toren, evenals de daar tegenaan gebouwde zeshoekige traptoren uit de zestiende eeuw, zijn in de zeventiende eeuw verhoogd. Tegen de noordzijde van de ronde toren staat een zaalbouw uit de zestiende eeuw en noordelijk hiervan een L-vormig huis uit 1648.

De lange dienstvleugel die tegen de oostzijde van de ronde toren is aangebouwd, dateert grotendeels uit de tweede helft van de 17de eeuw.

Bronnen en verwijzingen

• Beeldbank RCE Meer afbeeldingen van dit rijksmonument
• Canneman, E.A., ‘De restauratie van het Kasteel Wisch’, in: Bulletin KNOB, 6de serie 15(1962) nr. 3, 233-240.
• Daniëls, Aggie, Kasteel Wisch Terborg. Schuilenburg & Ulenpas, IJzerlo 2018.
• Eliëns, F.M. en J. Harenberg, Middeleeuwse kastelen van Gelderland, Rijswijk 1984, 98-104.
• Jas, Jorien, Frank Keverling Buisman, Elyze Storm-Smeets, et al. red., Kastelen in Gelderland, Utrecht 2013, 394-397.
• Kastelenlexicon
• Renaud, J.G.N., ‘Enkele archeologische opmerkingen betreffende het kasteel Wisch’, in: Bulletin KNOB, 6de serie 15(1962) nr. 3, 223-232.
• Renaud, J.G.N., ‘Het kasteel Wisch en de archeoloog’, in: Bulletin KNOB, 6de serie 16(1963) nr. 1, 43-50.

Zie ook

Artikelen

• Monumenten - Kastelen, landhuizen en parken
• Rijksmonumenten

Hoort bij deze thema's

• Kastelen, landhuizen en parken
• Monumenten

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

---