Almelo - Boddenstraat 22 - Nieuwe Joodse begraafplaats

(7476) monumentenregister Monumentnummer: 7476

Introductie

Nieuwe Joodse begraafplaats van Almelo.

Het opvallende aanzicht van de nieuwe Joodse begraafplaats in Almelo.

Overzicht over de begraafplaats tussen de twee grote beuken door naar de achterkant.

Het onder een plat dak gebrachte metaheerhuis van de begraafplaats.

Kenmerken

• Datering: 1843
• Architect: Onbekend
• Rijksmonument sinds: 6 april 1971

Historie

De eerste Joodse begraafplaats van Almelo ligt op het voormalige Sluitersveld. Daar is begraven tot 1843, toen werd de begraafplaats aan de Boddenstraat in gebruik genomen. Dit was nadat de Joodse gemeenschap van Almelo in de 19de eeuw bleef groeien, van 120 leden in 1809 tot 521 leden in 1899. Verschillende Joodse families hebben een belangrijke rol gespeeld in de Almelose textielindustrie en het naburige Nijverdal.

In 2004 zijn aan de binnenzijde aan de muur van de begraafplaats een aantal gedenkplaten aangebracht voor de Joodse bewoners van Almelo die in de Tweede Wereldoorlog om het leven zijn gebracht.

In de zomer van 2021 raakten het metaheerhuisje en de muur aan de voorzijde van de begraafplaats zwaar beschadigd door een vallende tak van een van de twee monumentale treurbeuken op de begraafplaats. De bomen zijn vervolgens behandeld om te voorkomen dat in de toekomst een dergelijk ongeluk nogmaals kan voorkomen. De muur is daarna volledig afgebroken en opnieuw opgebouwd. Ook het metaheerhuisje is hersteld.

Rijksmonument

In 1971 zijn beide Joodse begraafplaatsen in Almelo aangewezen als rijksmonument. De begraafplaats aan de Boddenstraat telt honderden grafmonumenten, waarvan veel oudere van zandsteen. In 2000 zijn de begraafplaats en het metaheerhuisje gerestaureerd. De begraafplaats heeft een opvallende muur aan de voorzijde, die oriëntaalse elementen bevat in de vormgeving.

Huidige situatie

De begraafplaats beslaat een rechthoekig oppervlak met twee langgerekte grafvelden, gescheiden door een pad met grind. Aan de voorzijde wordt de begraafplaats begrensd door een muur met twee houten poorten. Rondom de begraafplaats is een eenvoudige bakstenen muur geplaatst, waar bij de restauratie in 2000 een hekwerk aan de bovenzijde is aangebracht. Met het herstel van de muur in 2023 is in de linkerpoort een open hekwerk met tralies geplaatst, zodat vanaf de straatzijde de begraafplaats zichtbaar is.

---

Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met stichting Dodenakkers.

Advies omgevings­vergunning

Over dit monument is advies uitgebracht:

• Almelo - Advies 1244664 (12 mei 2022)

Adviezen van voor 1 januari 2024 zijn uitgebracht in het kader van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Adviezen vanaf 1 januari 2024 zijn uitgebracht in het kader van de Omgevingswet, rijksmonumentenactiviteit.

Bronnen en verwijzingen

• Pandsdossier RCE, omschrijving bij de aanwijzing, 1971.

Zie ook

Artikelen

• Joodse begraafplaatsen in Nederland

Hoort bij deze thema's

• Begraafplaatsen en grafmonumenten

Specialist(en)

• Leon Bok

Meer informatie

Meer over het monumentenregister en het rechtsgevolg van de aanwijzing tot rijksmonument is te vinden op cultureelerfgoed.nl/monumenten.

Meer over de omvang en reikwijdte van de bescherming van specifiek dit monument is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister en de leeswijzer.