Appingedam - Solwerderstraat 29
< Rijksmonumenten
Monumentnummer: 8228
Introductie
Thans vijf traveeën breed pand, waarvan de linkerhelft hoger onderkelderd is dan de rechterhelft. XVIIIe eeuwse omlijste ingang met stoep, gedateerd 1763, en twee stoeppalen met nog slechts een ketting. Derde stoeppaal aan de oostelijke hoek.
Kenmerken
- Datering: vanaf de 13de/14de eeuw
- Rijksmonument sinds: 7 mei 1968
Versterkingsopgave
De kennis op deze pagina is (deels) verzameld in het kader van de versterkingsopgave als gevolg van de aardbevingsproblematiek in de provincie Groningen. De Nationaal Coördinator Groningen (NCG) was de opdrachtgever voor deze versterkingsopgave in de periode 2016 t/m 2028.
Totaal omvat de versterkingsopgave ongeveer 360 rijksmonumenten. Deze rijksmonumenten zijn aan de hand van een norm constructief onderzocht op voldoende veiligheid voor de bewoners en gebruikers. De monumenten die constructief niet voldoen aan de norm zijn versterkt. Iedere versterkingsopgave is steeds zo veel mogelijk gecombineerd met een instandhouding-, verduurzamings- en/of herbestemmingsopgave.
Kennis en Informatie
(Bron: DBM, Drs. F.J. van der Waard, Appingedam Solwerderstraat 29, Bouwhistorische opname en waardestelling, 2021)
In de 13de eeuw werd ter plaatse van nr. 29 een dwars huis met de nokrichting evenwijdig aan de straat gebouwd.
Mogelijk werd in de 17de eeuw het opgaande werk van het dwarse huis afgebroken, afgezien van de westelijke kopse gevel, en opnieuw opgemetseld boven de bestaande keldermuren.
In 1763 werd het pand verbouwd. Mogelijk is bij deze verbouwing de achterbouw tot stand gekomen, hoewel een iets vroegere datum niet uitgesloten is.
Bij een verkoop van 1804 wordt het pakhuis niet meer genoemd, deze is ofwel gesloopt of mogelijk al eerder verkocht.
In de 19de eeuw zijn de 18de-eeuwse ramen in de voorgevel vervangen door zesruitsramen. In de late 19de eeuw werd het 18de-eeuwse zadeldak afgeknot en ontstond er een soort mansardedak.
In de vroege 20ste eeuw werd het tochtportaal gebouwd met het gegraveerde glas. De zesruiters werden omgebouwd tot H-ramen door de roeden eruit te halen. In de bovenlichten werd glas in lood aangebracht.
In 1954 werd het huis aangekocht en ingericht als Protestants militair tehuis.
In 1959 werd opnieuw een inwendige verbouwing uitgevoerd. Na het opheffen van de kazerne in Appingedam omstreeks 1990 kwam het tehuis leeg te staan. Hierna werd het huis gebruikt als pension, vermoedelijk heeft men in deze periode het raamhout van de vensters in de voorgevel teruggebracht naar de 19de-eeuwse zesruitsvorm en de donkere sokkel wit geverfd. In 1994 is een vergunning aangevraagd voor de bouw van de huidige houten garage/schuur op het achterterrein. Rond deze tijd is een poging gedaan de situatie van voor 1954 te herstellen, de verbouwing werd echter slechts ten dele uitgevoerd en wegens geldgebrek niet afgemaakt.
In 2000 werd een deels reconstruerende restauratie uitgevoerd waarbij men min of meer poogde terug te grijpen op de 18de-en 19de-eeuwse situatie.
Monumentale waarde
De monumentale waarde van het rijksmonument is gelegen in de verschijning en het gebruik van het monument als een voormalige ‘edele heerd’, en het feit dat er tenminste 18 bouwfasen te onderscheiden zijn van de 13e / 14e eeuw tot de 21e eeuw.
Advies omgevingsvergunning
Over dit monument is advies uitgebracht:
- Appingedam - Advies 1212253 (27 december 2021)
Adviezen van voor 1 januari 2024 zijn uitgebracht in het kader van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Adviezen vanaf 1 januari 2024 zijn uitgebracht in het kader van de Omgevingswet, rijksmonumentenactiviteit.
Bronnen en verwijzingen
- DBM, Drs. F.J. van der Waard, Appingedam Solwerderstraat 29, Bouwhistorische opname en waardestelling, 2021
- DBNL Voorlopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel XI. De provincie Groningen. Den Haag: Algemeene Landsdrukkerij, 1933
- DBNL Stenvert e.a. Monumenten in Nederland. Groningen. Zwolle: Waanders Uitgevers, 1998
- RCE kennisdossier (PDF): RCE kennisdossier Solwerderstraat 29 Appingedam
Zie ook
ArtikelenHoort bij deze thema'sBeschermd stads- en dorpsgezichtMeer informatie Meer over het monumentenregister en het rechtsgevolg van de aanwijzing tot rijksmonument is te vinden op cultureelerfgoed.nl/monumenten.
Meer over de omvang en reikwijdte van de bescherming van specifiek dit monument is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister en de leeswijzer.
Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 3 dec 2024 om 04:04.