Arnhem - Eusebiusbuitensingel 2

(8314) monumentenregisterMonumentnummer: 8314

Introductie

Fors herenhuis, onderdeel van de oorspronkelijke bebouwing van de Eusebiusbuitensingel, uit het derde kwart van de 19de eeuw, gebouwd in neoclassicistische stijl, voorzien van hoge wit gepleisterde voorgevel met markante stucwerkdetailleringen, een middels een breed portiek en gaaf, deels inpandig balkon op consoles geaccentueerde middenpartij. Mezzanino met vensters met persiennes. Belangrijk onderdeel van de gave, aaneengesloten gevelwand met grote voormalige herenhuizen aan de oostzijde van de Eusebiusbuitensingel, tegenover singelpark.

Voorgevel van het pand. Foto door G.J. Dukker, 1962. Beeldbank RCE, CC BY-SA 3.0

Kenmerken

Datering: derde kwart 19de eeuw
Architect: niet bekend/onderzocht
Bouwstijl: neoclassicisme
Rijksmonument sinds: 14 oktober 1965

Historische gegevens rijksmonumenten Arnhem

Onderstaande gegevens over dit rijksmonument zijn in 1995 door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) bij elkaar gezet. De opzet van de tekst volgt die van de MIP/MSP 1850-1940 rijksmonumentenregister systematiek. Deze systematiek was in die jaren in zwang. Het monument is echter al vóór die tijd beschermd. Vermoedelijk is het een vingeroefening geweest om oudere monumenten op een zelfde wijze in het register op te nemen. Dit is gedaan voor ca. 50 Arnhemse rijksmonumenten. In de meeste gevallen is de wijziging niet doorgevoerd in het register. De tekst geeft een korte geschiedenis, beschrijving en de monumentale waarden van het monument. Deze gegevens worden nu nog relevant geacht voor de kennisbank.

Heeft u aanvullingen of verbeteringen? U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.

Geschiedenis

Het pand dateert uit het derde kwart van de 19de eeuw, toen de Eusebiusbuitensingel werd ingevuld met een aaneengesloten reeks voorname herenhuizen met gepleisterde voorgevels, rijkelijk voorzien van stucwerkornamenten rond vensters, kroonlijsten en balkons. Het pand, thans met een kantoorfunctie, is wat betreft de voorgevel grotendeels intact gebleven. Wel zijn de meeste persiennes verdwenen en de waarschijnlijk oorspronkelijk op de kroonlijst aanwezige attiek. Het inwendige is in de tweede helft van de 20ste eeuw vrij ingrijpend gerenoveerd, waarbij veel schoon-metselwerk is toegepast.

Omschrijving

Fors voormalig herenhuis aan de oostelijke zijde van de Eusebiusbuitensingel. Het pand bezit een rechthoekige plattegrond, een souterrainverdieping, twee bouwlagen, een mezzanino en een omlopend afgeplat schilddak, gedekt met gesmoorde opnieuw verbeterde Hollandse pannen. op voor- en achterschild een kleine dakkapel (niet oorspronkelijk) . De gepleisterde voorgevel is vijf traveeën breed en symmetrisch van indeling. Hardstenen plint met getoogde kelderlichten, afsluitend met waterlijst.

Voorts een hardstenen trap, geflankeerd door hardstenen wangen met ijzeren leuningen. De gevel eindigt met een rijk geprofileerde kroonlijst met klossen en tandlijst aan de onderzijde. Tussen tweede en derde bouwlaag bevindt zich een geprofileerde cordonlijst. De middenrisaliet wordt aan weerszijden geflankeerd door pilasters met casementen en lijstkapitelen. De pilasters in de mezzanino bezitten onder de boven de risaliet omgezette kroonlijst rijk gebeeldhouwde consoles. De vensters in eerste en tweede bouwlaag bezitten geprofileerde omlijstingen met afgeronde bovenhoeken, rijke ornamenten midden boven en 4-ruits schuiframen. In de mezzanino bezit alleen het kleine middelste venster een overeenkomstige omlijsting. Deze mezzaninovensters bezitten dubbele 2-ruits draairamen en persiennes. In de middenrisaliet bevindt zich een breed portiek met afgeronde bovenhoeken, sluitsteen en een geheel moderne ingangs-partij. Boven het portiek een oorspronkelijk balkon op rijke geornamenteerde consoles. Het balkon bezit rijk geornamenteerde gietijzeren hekwerken. In het inpandige balkon bevindt zich een dubbele enkelruits balkondeur met 2-ruits bovenlicht. De balkonopening sluit aan de bovenzijde af met een gepleisterd fries op geprofileerde consoles.

Eenvoudige gepleisterde achtergevel met tegen de souterrainverdieping en de eerste bouwlaag forse, niet oorspronkelijke aanbouw met moderne ramen (niet monumentaal) . In de tweede bouwlaag vijf vensters met deels nog de oude schuiframen. In de mezzanino bevinden zich naast enkele gewijzigde vensters nog twee oorspronkelijke vensters met dubbele draairamen. Tegen de achtergevel een forse moderne brandtrapconstructie.

Het interieur van dit voormalige herenhuis is door de functiewijziging en diverse renovaties zeer ingrijpend gewijzigd. In het inwendige zijn onder meer nog van belang: een fragment van het oude trappenhuis met geprofileerde houten leuningen, gietijzeren geornamenteerde spijlen en lambrisering langs de trapopgang. Oorspronkelijke kapconstructie met grote gebogen laminaatspanten met blokkeels en geprofileerde consoles onder de flieringen, thans verstevigd met stalen spanten.

Waardering

Voormalige herenhuis met karakteristieke gepleisterde symmetrische voorgevel met fraaie stucwerkornamenten, deels inpandig balkon, mezzanino, etc. is van algemeen belang wegens architectuurhistorische waarde, met name vanwege de in redelijk gave staat aanwezige voorgevel met markante detaillering en bouwmassa. Voorts van stedenbouwkundig belang vanwege de situering in een zeer belangwekkende historische gevelwand met gave herenhuizen uit het derde kwart van de 19de eeuw.