Arnhem - Eusebiusbuitensingel 8
< Rijksmonumenten
Monumentnummer: 8320
Introductie
Fors herenhuis, onderdeel van de oorspronkelijke bebouwing van de Eusebiusbuitensingel, derde kwart 19de eeuw, gebouwd in neoclassicistische stijl, voorzien van hoge gepleisterde voorgevel met boven de vensters markante stucwerkdetailleringen, hoofdgestel met fraaie consoles en een gaaf balkon op consoles en rijk geornamenteerd hekwerk. Enkele oorspronkelijke interieurelementen, zoals restant van 19d-eeuws trappenhuis. Belangrijk onderdeel van de gave, aaneengesloten gevelwand met grote voormalige herenhuizen aan oostzijde Eusebiusbuitensingel, tegenover singelpark.
Kenmerken
- Datering: derde kwart19de eeuw
- Architect: niet bekend/onderzocht
- Bouwstijl: neoclassicisme
- Rijksmonument sinds: 14 oktober 1965
Historische gegevens rijksmonumenten Arnhem
Onderstaande gegevens over dit rijksmonument zijn in 1995 door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) bij elkaar gezet. De opzet van de tekst volgt die van de MIP/MSP 1850-1940 rijksmonumentenregister systematiek. Deze systematiek was in die jaren in zwang. Het monument is echter al vóór die tijd beschermd. Vermoedelijk is het een vingeroefening geweest om oudere monumenten op een zelfde wijze in het register op te nemen. Dit is gedaan voor ca. 50 Arnhemse rijksmonumenten. In de meeste gevallen is de wijziging niet doorgevoerd in het register. De tekst geeft een korte geschiedenis, beschrijving en de monumentale waarden van het monument. Deze gegevens worden nu nog relevant geacht voor de kennisbank.
Heeft u aanvullingen of verbeteringen? U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.
Het pand dateert uit het derde kwart van de 19de eeuw, toen de Eusebiusbuitensingel werd ingevuld met een aaneengesloten reeks voorname herenhuizen met gepleisterde voorgevels, rijkelijk voorzien van stucwerkornamenten rond vensters, kroonlijsten en balkons. Het pand, thans met een kantoorfunctie, onderging vooral in het inwendige ingrijpende moderniseringen, waarbij het oorspronkelijke interieur vrijwel geheel verloren ging. De voorgevel bleef grotendeels intact. Wel verdween de op de kroonlijst geplaatste attiek met geornamenteerde bekroning. Voorts versoberingen, zoals verwijderen van persiennes en vereenvoudigen van de ingangspartij. Thans is het voormalige herenhuis inwendig verbonden met de buurpanden nrs. 7 en 9.
Omschrijving
Fors voormalig herenhuis aan de oostelijke zijde van de Eusebiusbuitensingel. Het pand bezit een rechthoekige plattegrond, een souterrainverdieping, twee bouwlagen, een mezzaninoverdieping en een omlopend afgeplat schilddak, gedekt met moderne gesmoorde pannen. De gepleisterde voorgevel is vier traveeën breed. Hardstenen plint met getoogde kelderlichten. De gevel eindigt met een eenvoudige architraaf, een houten fries met casementen en een kroonlijst met tandlijst aan de onderzijde. Boven de twee middelste traveeën zijn in het fries, tussen de drie rijk geornamenteerde kroonlijstconsoles, op de hoeken afgeronde bogen aangebracht. De vensters bezitten afgeronde bovenhoeken, houten lekdorpels (oorspronkelijk met consoles) en met uitzondering van de mezzaninovensters geprofileerde houten omlijstingen. In de eerste bouwlaag worden de vensters voorts bekroond door stucwerkornamenten. T-schuiframen (eerste en tweede bouwlaag, deels vastgezet) en dubbele draairamen (mezzanoverdieping).
Ingang met lage hardstenen trap, geflankeerd door hardstenen wangen, en een vernieuwde deur met enkelruits bovenlicht. De twee middelste traveeën van de tweede bouwlaag bevatten dubbele balkondeuren met enkelruits bovenlichten en oorspronkelijk balkon op rijk geornamenteerde consoles. Het balkon bezit een rijk geornamenteerd gietijzeren balkonhek.
Eenvoudige gepleisterde achtergevel met in de eerste bouwlaag links venster met 4-ruits schuifraam, daarnaast een dubbele enkelruits paneeldeur met 2-ruits bovenlicht en rechts dubbele enkelruits deur met 2-ruits bovenlicht. In de tweede bouwlaag bevinden zich vier vensters met 4-ruits schuiframen. In de derde bouwlaag vier vensters met dubbele draairamen.
Het oorspronkelijke interieur van dit voormalige herenhuis is door de functiewijziging en diverse ingrijpende renovaties vrijwel geheel verloren gegaan. In het inwendige zijn onder meer nog van belang: 19de eeuws trappenhuis met geprofileerde houten leuningen, gietijzeren spijlen, rijk gesneden getordeerde houten trappaal en houten lambrizering met panelen. Enige geprofileerde binnendeurkozijnen.
Waardering
Voormalige herenhuis met karakteristieke gepleisterde voorgevel met stucwerkornamenten, balkon, kroonlijst, en een enkel inwendig element (trappenhuis) is van algemeen belang wegens architectuurhistorische waarde, met name vanwege de in redelijk gave staat aanwezige voorgevel met markante detaillering en bouwmassa. Voorts van stedenbouwkundig belang vanwege de situering in een zeer belangwekkende historische gevelwand met gave herenhuizen uit het derde kwart van de 19de eeuw.
Zie ook
ArtikelenHoort bij deze thema'sBeschermd stads- en dorpsgezichtMeer informatie Meer over het monumentenregister en het rechtsgevolg van de aanwijzing tot rijksmonument is te vinden op cultureelerfgoed.nl/monumenten.
Meer over de omvang en reikwijdte van de bescherming van specifiek dit monument is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister en de leeswijzer.Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 10 jul 2024 om 02:01.