Rijksmonumenten - Canonvenster 22 - Spinoza


Introductie

De Canon van Nederland geeft dit venster de ondertitel "Op zoek naar waarheid" en introduceert het als volgt:

In zijn eigen tijd stuit Spinoza’s gedachtegoed op veel weerstand. Hij vindt dat de natuur, alles wat bestaat, een verschijning van God is, dus ook de mens zelf. Voor zeventiende-eeuwers is dat een schokkende boodschap. Spinoza wordt nu gerekend tot de invloedrijkste filosofen van het westerse denken.
Foto van het beeld van Spinoza met bomen erachter.
Afb. 1 Spinozabeeld. Foto door Frédéric Hexamer. Foto Wikifrits, Public domain, via Wikimedia Commons
Foto van de voorgevel van het bakstenen pand. De ramen op de begane grond hebben dichte zwarte luiken, de ramen op de eerste verdieping hebben open rode luiken. Voor het pand staat een geparkeerde auto.
Afb. 2 Spinozahuis. Foto door I, Michiel1972, CC BY 3.0 via Wikimedia Commons

Spinozahuisje

Baruch de Spinoza woonde rond 1660 een aantal jaar in dit huisje in Rijnsburg. Hij sleep er lenzen en schreef er het eerste deel van zijn boek Ethica. In 1663 verhuisde hij naar Voorburg. Toen het huisje in 1896 te koop stond, ontdekte men dat Spinoza er ooit had gewoond. Het werd aangekocht en in 1897 overgedragen aan de Vereniging Het Spinozahuis. [bron: www.entoen.nu]

Standbeeld Baruch de Spinoza

Frédéric Hexamer maakte een beeld van Spinoza zittend in denkhouding. Het beeld staat in Den Haag op de Paviljoensgracht, vlakbij zijn woning uit zijn Haagse periode, en werd in 1880 onthuld. [bron: www.entoen.nu]

Spinozahuis

Spinoza verhuisde in 1669 van Voorburg naar Den Haag. Tot aan zijn dood in 1677 woonde hij aan de Paviljoensgracht 72. Vlak bij dat huis staat een standbeeld van hem. [bron: www.entoen.nu]

Graf van Spinoza

Spinoza lijdt aan een longziekte. Om de kost te verdienen, slijpt hij brillenglazen en lenzen voor microscopen. Doordat hij bij dit werk glasstof inademt, wordt zijn ziekte hier waarschijnlijk erger door. Spinoza sterft als hij nog maar 44 jaar is. Na zijn dood verschijnt het boek waarmee Spinoza het meest beroemd is geworden: de Ethica. In dit boek schrijft hij dat God geen superwezen is, die de wereld heeft geschapen volgens een plan. Volgens hem is alles wat er is, God. Om dat te kunnen begrijpen moet je vrij zijn, zegt hij, dus ook niet afhankelijk zijn van boosheid of juist van blij zijn. Spinoza ligt begraven op het kerkterrein bij de Nieuwe Kerk in Den Haag. [bron: www.entoen.nu]


Rijksmonumenten bij dit artikel

Bronnen en verwijzingen


Verbeteringen, vragen of opmerkingen?Geef een inhoudelijke verbetering door, stel een vraag of maak een opmerking via het reactieformulier

Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 10 okt 2025 om 11:41.