Aardkundig erfgoed bewerken: Aardkundig erfgoed/Dekzandrug Rietmolen

U hebt geen toestemming om deze pagina te bewerken, want:

De gevraagde handeling is voorbehouden aan gebruikers in een van de volgende groepen: gebruikers, beheerders.
U hebt geen rechten om de gevraagde handeling te verrichten.

Elementtype	Aardkundig
Status *
Naam gebied *
Provincie *	Drenthe Flevoland Friesland Gelderland Groningen Limburg Noord-Brabant Noord-Holland Overijssel Utrecht Zeeland Zuid-Holland
Kaart url
Kaart afbeelding	Bestand uploaden
Samenvatting *	Bij Rietmolen en Rekken liggen twee karakteristieke paraboolvormige dekzandruggen die vermoedelijk aan het eind van de laatste ijstijd (het Laat-Glaciaal, 14.700 – 11.700 jaar geleden) zijn afgezet. Het. De dekzandrug van Rietmolen heeft een noordelijke arm van ongeveer 2 kilometer en een zuidelijke arm van ongeveer 3 kilometer. De dekzandrug van Rekken is kleiner, met een noordelijke arm van ongeveer 800 meter en een zuidelijke arm van ongeveer 400 meter. Beiden dekzandruggen steken ongeveer 2 meter boven hun omgeving uit, de hoogte wordt versterkt door een plaggendek.
Aardkundig fenomeen (primair) * en (overige), Periode(s) *
Gevormd door *	denudatie golven getij landijs mens meren permafrost rivieren smeltwater tektoniek veenvorming wind
Kenmerkendheid *	* Deze Laat-Glaciale dekzandruggen hebben een kenmerkende paraboolvorm. * Deze vorm is goed herkenbaar aan het historische landgebruik (akkercomplex).
Kennis over dit gebied	==Ontstaansgeschiedenis== Tijdens de laatste ijstijd, het Weichselien (ongeveer 110.000-11.700 jaar geleden), heerste een periglaciaal klimaat in Nederland. Door een afwisselend toendra en poolklimaat was er weinig vegetatie, waardoor de wind vrij spel had om zand te vervoeren en af te zetten. Zo zijn bij Rietmolen en Rekken twee karakteristieke paraboolvormige dekzandruggen afgezet (Afb. 1 en 3). De oriëntatie van de paraboolvorm met de open kant richting het westen, laat zien dat de dekzandrug door een westelijke wind is afgezet. De twee dekzandruggen laten een enigszins afwijkende dominante windrichting zien, namelijk vanuit het noordwesten bij de dekzandrug van Rietmolen en vanuit het zuidwesten bij de dekzandrug van Rekken. De afzetting van beide dekzandruggen vond waarschijnlijk plaats aan het eind van de laatste ijstijd, tijdens het Laat-Glaciaal (14.700 – 11.700 jaar geleden). Zand werd vermoedelijk uit periodiek droogvallende beekdalen opgeblazen, namelijk de Buurser beek bij Rietmolen en de Ramsbeek bij Rekken. In het Holoceen werd het klimaat warmer en natter, waardoor de vegetatiegroei toenam en de afzetting van zand door wind stopte. Op deze manier werden de dekzandruggen vastgelegd. De omgeven gebieden werden natter, terwijl de hoge en droge grond geschikt was voor akkerbouw. Zo zijn plaggendekken op de dekzandruggen gevormd die hem hebben verhoogd (Afb. 2 en 4). ==Huidige aardkundige processen== Geen ==Bodems en waterhuishouding== Bovenop de dekzandrug liggen enkeerdgronden. In de natte (uitblazings-)laagte in het midden van de paraboolduin hebben zich gooreerdgronden en veldpodzolgronden ontwikkeld. ==Relatie met cultuurhistorie en archeologie== * De hogere ruggen vormden oude bewonings- en akkerplaatsen in het landschap. * Hierbij zijn plaggendekken op de ruggen gevormd door eeuwenlange bemesting gemengd met plaggen. ==Verder lezen== * Gonggijp, G. P. (1988). Geo-objecten van Gelderland. Leersum, Rijksinstituut voor natuurbeheer, RIN-rapport, 88, 64. ==Overlap met eerder genoemd aardkundig erfgoed== * GEA-object: 34O1 Rietmolen, 34O1 Rekken * Van Beusekom (2007): OV 29, GL 102
Afbeelding uploaden	Bestand uploaden
Stappen om een afbeelding te plaatsen:	upload een afbeelding via "Bestand uploaden" hierboven ⇑ Let op: verklein je foto tot max 2000px breed (liggend), 1600px hoog (staand) en max 1MB! kopieer de Afbeelding code en plak die in Afbeelding plaatsen hieronder ⇓ pas de code aan: BESTANDSNAAM, BIJSCHRIFT en BESCHRIJVING' ' (Alt-tekst) Herhaal dit voor elke afbeelding. [[Bestand: BESTANDSNAAM\|400px\|rechts\|thumb\|BIJSCHRIFT\|alt=BESCHRIJVING]]
Afbeelding plaatsen	[[Bestand:Dekzandrug Rietmolen AHN.png\|400px\|rechts\|thumb\|Afb.1. AHN hoogtebeeld van de paraboolvormige dekzandrug bij Rietmolen. Oriëntatie laat dominante windrichting uit noordwesten zien. (klik voor vergroting) \|alt=AHN hoogtebeeld van de paraboolvormige dekzandrug bij Rietmolen]] [[Bestand: Dekzandrug Rietmolen historisch.jpg\|400px\|rechts\|thumb\|Afb.2. Fragment van de Militair Topografische kaart rond 1925 voor hetzelfde gebied als in Afb.1.: De dekzandrug bij Rietmolen is duidelijk te zien aan de verbreiding van de akkergronden, de omringende nattere gebieden zijn vooral als grasland in gebruik. (klik voor vergroting) \|alt=Fragment van de Militair Topografische kaart rond 1925]] [[Bestand:Dekzandrug Rekken - AHN.png\|400px\|rechts\|thumb\|Afb.3. AHN hoogtebeeld van de paraboolvormige dekzandrug bij Rekken. Oriëntatie laat dominante windrichting uit zuidwesten zien. (klik voor vergroting) \|alt=AHN hoogtebeeld van de paraboolvormige dekzandrug bij Rekken]] [[Bestand: Dekzandrug Rekken - Historisch.png\|400px\|rechts\|thumb\|Afb.4. Fragment van de Militair Topografische kaart rond 1925 voor hetzelfde gebied als in Afb.3.: De dekzandrug bij Rekken is duidelijk te zien aan de verbreiding van de akkergronden, de omringende nattere gebieden zijn vooral als grasland in gebruik. (klik voor vergroting) \|alt=Fragment van de Militair Topografische kaart rond 1925]]
Gerelateerd aan aardkundig erfgoed
Gerelateerd aan artikel (aardkundig)
Gerelateerd aan thema
Trefwoorden	Dekzandrug, paraboolduin
Specialisten

Kleine bewerking

Annuleren

actieve veenvorming
aanwasvlakte
abrasievlakte
actief stuifzand
actief wad / slik
actieve getijsedimentatie
actieve kwelder / schor
beekdal
binnendelta
bodem
breuktrap
bron
crevassegeul
crevasserug
daluitspoelingswaaier
dekzandkopje
dekzandplateau
dekzandrug
doline
doodijsgat
doorbraakgeul
doorbraakwaaier (overslag)
droogdal
duinmeer
duinreliëf
fossiel bos
getijkreek
getijmonding
getij-oeverwal
getijvlakte
gordeldekzandrug
groeve
haakwal
hoogveenrest
ijssmeltwaterdal
kamduin
keileemrug
klif
kolk / wiel
kreekrug
kronkelwaardreliëf
kustwal
kwelderwal
landduin
meanderruggen en -geulen
nol
oeverwal
paraboolduin
pingoruïne
plaggendek
potklei
restgeul
rivierduin
rivierkom
sandr (spoelzandwaaier)
schiervlakterest-plateau
smeltwaterheuvel (kame)
smeltwaterrug
smeltwaterterras (kame)
sneeuwsmeltwaterdal
strandvlakte
strandwal
strandwalcomplex
stroomrug
stuifdijk
stuifzandduin
stuifzandfort
stuifzandreliëf
stuwwal
terp of hoogwatervluchtplaats
terrasvlakte
uitblazingskom
veenmeer
veenrest
veenrestvlakte
veenrivier
ven
wijstzone
zee-erosiegeul

actieve veenvorming
aanwasvlakte
abrasievlakte
actief stuifzand
actief wad / slik
actieve getijsedimentatie
actieve kwelder / schor
beekdal
binnendelta
bodem
breuktrap
bron
crevassegeul
crevasserug
daluitspoelingswaaier
dekzandkopje
dekzandplateau
dekzandrug
doline
doodijsgat
doorbraakgeul
doorbraakwaaier (overslag)
droogdal
duinmeer
duinreliëf
fossiel bos
getijkreek
getijmonding
getij-oeverwal
getijvlakte
gordeldekzandrug
groeve
haakwal
hoogveenrest
ijssmeltwaterdal
kamduin
keileemrug
klif
kolk / wiel
kreekrug
kronkelwaardreliëf
kustwal
kwelderwal
landduin
meanderruggen en -geulen
nol
oeverwal
paraboolduin
pingoruïne
plaggendek
potklei
restgeul
rivierduin
rivierkom
sandr (spoelzandwaaier)
schiervlakterest-plateau
smeltwaterheuvel (kame)
smeltwaterrug
smeltwaterterras (kame)
sneeuwsmeltwaterdal
strandvlakte
strandwal
strandwalcomplex
stroomrug
stuifdijk
stuifzandduin
stuifzandfort
stuifzandreliëf
stuwwal
terp of hoogwatervluchtplaats
terrasvlakte
uitblazingskom
veenmeer
veenrest
veenrestvlakte
veenrivier
ven
wijstzone
zee-erosiegeul

Carboon
Perm
Trias
Jura
Krijt
Tertiar
Tertiar - Paleoceen
Tertiar - Eoceen
Tertiar - Oligoceen
Tertiar - Mioceen
Tertiar - Plioceen
Vroeg Pleistoceen
Pleistoceen
Pleistoceen - Pretiglien
Pleistoceen - Tiglien
Pleistoceen - Eburonien
Pleistoceen - Waalien
Pleistoceen - Menapien
Pleistoceen - Bavelien
Midden Pleistoceen
Pleistoceen - Cromerien
Pleistoceen - Elsterien
Pleistoceen - Holsteinien
Pleistoceen - Saalien
Pleistoceen - Laat-Saalien
Laat Pleistoceen
Pleistoceen - Eemien
Pleistoceen - Weichselien
Pleistoceen - Weichselien - Vroeg-Glaciaal
Pleistoceen - Weichselien - Pleniglaciaal
Pleistoceen - Weichselien - Laat-Glaciaal
Holoceen
Holoceen - Preboreaal
Holoceen - Boreaal
Holoceen - Atlanticum
Holoceen - Subboreaal
Holoceen - Subatlanticum
Holoceen - Mesolithicum
Holoceen - Neolithicum
Holoceen - Bronstijd
Holoceen - IJzertijd
Holoceen - Romeinse tijd
Holoceen - Vroege Middeleeuwen
Holoceen - Late Middeleeuwen
Holoceen - Nieuwe tijd