Aardkundig erfgoed bewerken: Aardkundig erfgoed/Dekzandrug Schiphorst

U hebt geen toestemming om deze pagina te bewerken, want:

De gevraagde handeling is voorbehouden aan gebruikers in een van de volgende groepen: gebruikers, beheerders.
U hebt geen rechten om de gevraagde handeling te verrichten.

Elementtype	Aardkundig
Status *
Naam gebied *
Provincie *	Drenthe Flevoland Friesland Gelderland Groningen Limburg Noord-Brabant Noord-Holland Overijssel Utrecht Zeeland Zuid-Holland
Kaart url
Kaart afbeelding	Bestand uploaden
Samenvatting *	Deze dekzandrug heeft een hoogte van 2,5 meter, een lengte van ruim 2 km en ligt in een noord-zuid oriëntatie. Hij is gelegen op een oud terras dat gevormd was door de IJsseldal-Rijn in de laatste ijstijd (het Weichselien, 110.000-11.700 jaar geleden) en volgt een van de geulen van dit riviersysteem (Afb. 1). Tussen 50.000 en 30.000 jaar geleden verlieten Rijnlopen dit gebied en stroomden enkele kilometers ten zuiden van deze rug nog wel om het Montferland heen richting het zuiden. Deze Rijnlopen stroomden over een brede riviervlakte en hadden een vlechtend karakter, kenmerkend voor ijstijden. Deze Rijnlopen hebben oude klei afgezet en stoomruggen en geulen achtergelaten op terrasvlakten aan weerszijden van het Oude IJsseldal (zie [[Aardkundig_erfgoed/Rivierterras Gaanderen - Gendringen\|Rivierterras Gaanderen - Gendringen]]). Zelfs ten noordoosten van de rivierduinen bij Doetinchem zijn deze ruggen en geulen bewaard gebleven. Hoewel de Rijnafvoer het gebied verlaten heeft, volgen lokale beken overgebleven restgeulen, zoals de Kleine Beek, Grote Beek en Hummelose Beek ten zuiden van de dekzandrug. De dekzandrug zijn vermoedelijk opgewaaid vanuit de bedding van een van de geulen van de oude IJsseldalrijn, die in de zomer vaak droog lag. Daarna werd het afgezet aan de flanken van de beek, waar het werd vastgehouden door de lage vegetatie. De precieze ouderdom van deze dekzandrug is onbekend.
Aardkundig fenomeen (primair) * en (overige), Periode(s) *
Gevormd door *	denudatie golven getij landijs mens meren permafrost rivieren smeltwater tektoniek veenvorming wind
Kenmerkendheid *	* Een van de weinige oude langwerpige rivierduinen gevormd langs de IJsseldalrijn die hier tot circa 30.000 jaar geleden liep.
Kennis over dit gebied	==Overlap met eerder genoemd aardkundig erfgoed== * GEA-object: 33O11 Schiphorst * Van Beusekom (2007): GL 91
Afbeelding uploaden	Bestand uploaden
Stappen om een afbeelding te plaatsen:	upload een afbeelding via "Bestand uploaden" hierboven ⇑ Let op: verklein je foto tot max 2000px breed (liggend), 1600px hoog (staand) en max 1MB! kopieer de Afbeelding code en plak die in Afbeelding plaatsen hieronder ⇓ pas de code aan: BESTANDSNAAM, BIJSCHRIFT en BESCHRIJVING' ' (Alt-tekst) Herhaal dit voor elke afbeelding. [[Bestand: BESTANDSNAAM\|400px\|rechts\|thumb\|BIJSCHRIFT\|alt=BESCHRIJVING]]
Afbeelding plaatsen	[[Bestand: Dekzandrug Schiphorst - Geomorfologisch.png\|400px\|rechts\|thumb\|Afb. 1 Fragment van de geomorfologische kaart met schaduwreliëf van het AHN-hoogtebeeld. Dekzandrug Schiphorst (geel) flankeert een laagten aan de oostkant die aangeduid is als terrasvlakten (lichtgroen). Lokale beekjes zoals de Grote Beek stromen via de restgeulen van de oude IJsseldalrijn (blauw) vanaf de rivierduinen van de Oude IJssel het IJsseldal in. Terrasrestruggen (groen) flankeren deze laagten. (klik voor een vergroting) \|alt=Fragment van de geomorfologische kaart met schaduwreliëf van het AHN-hoogtebeeld]]
Gerelateerd aan aardkundig erfgoed
Gerelateerd aan artikel (aardkundig)
Gerelateerd aan thema
Trefwoorden	Dekzandrug
Specialisten

Kleine bewerking

Annuleren

actieve veenvorming
aanwasvlakte
abrasievlakte
actief stuifzand
actief wad / slik
actieve getijsedimentatie
actieve kwelder / schor
beekdal
binnendelta
bodem
breuktrap
bron
crevassegeul
crevasserug
daluitspoelingswaaier
dekzandkopje
dekzandplateau
dekzandrug
doline
doodijsgat
doorbraakgeul
doorbraakwaaier (overslag)
droogdal
duinmeer
duinreliëf
fossiel bos
getijkreek
getijmonding
getij-oeverwal
getijvlakte
gordeldekzandrug
groeve
haakwal
hoogveenrest
ijssmeltwaterdal
kamduin
keileemrug
klif
kolk / wiel
kreekrug
kronkelwaardreliëf
kustwal
kwelderwal
landduin
meanderruggen en -geulen
nol
oeverwal
paraboolduin
pingoruïne
plaggendek
potklei
restgeul
rivierduin
rivierkom
sandr (spoelzandwaaier)
schiervlakterest-plateau
smeltwaterheuvel (kame)
smeltwaterrug
smeltwaterterras (kame)
sneeuwsmeltwaterdal
strandvlakte
strandwal
strandwalcomplex
stroomrug
stuifdijk
stuifzandduin
stuifzandfort
stuifzandreliëf
stuwwal
terp of hoogwatervluchtplaats
terrasvlakte
uitblazingskom
veenmeer
veenrest
veenrestvlakte
veenrivier
ven
wijstzone
zee-erosiegeul

actieve veenvorming
aanwasvlakte
abrasievlakte
actief stuifzand
actief wad / slik
actieve getijsedimentatie
actieve kwelder / schor
beekdal
binnendelta
bodem
breuktrap
bron
crevassegeul
crevasserug
daluitspoelingswaaier
dekzandkopje
dekzandplateau
dekzandrug
doline
doodijsgat
doorbraakgeul
doorbraakwaaier (overslag)
droogdal
duinmeer
duinreliëf
fossiel bos
getijkreek
getijmonding
getij-oeverwal
getijvlakte
gordeldekzandrug
groeve
haakwal
hoogveenrest
ijssmeltwaterdal
kamduin
keileemrug
klif
kolk / wiel
kreekrug
kronkelwaardreliëf
kustwal
kwelderwal
landduin
meanderruggen en -geulen
nol
oeverwal
paraboolduin
pingoruïne
plaggendek
potklei
restgeul
rivierduin
rivierkom
sandr (spoelzandwaaier)
schiervlakterest-plateau
smeltwaterheuvel (kame)
smeltwaterrug
smeltwaterterras (kame)
sneeuwsmeltwaterdal
strandvlakte
strandwal
strandwalcomplex
stroomrug
stuifdijk
stuifzandduin
stuifzandfort
stuifzandreliëf
stuwwal
terp of hoogwatervluchtplaats
terrasvlakte
uitblazingskom
veenmeer
veenrest
veenrestvlakte
veenrivier
ven
wijstzone
zee-erosiegeul

Carboon
Perm
Trias
Jura
Krijt
Tertiar
Tertiar - Paleoceen
Tertiar - Eoceen
Tertiar - Oligoceen
Tertiar - Mioceen
Tertiar - Plioceen
Vroeg Pleistoceen
Pleistoceen
Pleistoceen - Pretiglien
Pleistoceen - Tiglien
Pleistoceen - Eburonien
Pleistoceen - Waalien
Pleistoceen - Menapien
Pleistoceen - Bavelien
Midden Pleistoceen
Pleistoceen - Cromerien
Pleistoceen - Elsterien
Pleistoceen - Holsteinien
Pleistoceen - Saalien
Pleistoceen - Laat-Saalien
Laat Pleistoceen
Pleistoceen - Eemien
Pleistoceen - Weichselien
Pleistoceen - Weichselien - Vroeg-Glaciaal
Pleistoceen - Weichselien - Pleniglaciaal
Pleistoceen - Weichselien - Laat-Glaciaal
Holoceen
Holoceen - Preboreaal
Holoceen - Boreaal
Holoceen - Atlanticum
Holoceen - Subboreaal
Holoceen - Subatlanticum
Holoceen - Mesolithicum
Holoceen - Neolithicum
Holoceen - Bronstijd
Holoceen - IJzertijd
Holoceen - Romeinse tijd
Holoceen - Vroege Middeleeuwen
Holoceen - Late Middeleeuwen
Holoceen - Nieuwe tijd