Eigenschap:Introductie
Type eigenschap
:
Tekst
Geldige waarden
:
Meerdere waarden toegestaan
:
Nee
Weergave op formulieren
:
Tekstvak
Initiële waarde
:
Verplicht veld
:
Nee
Toelichting op formulier
:
Bevat de introductietekst van het kennisitem (op deze tekst vindt annotatie plaats)
Subeigenschap van
:
Geïmporteerd uit
:
Formatteerfunctie externe URI
:
Klik op de button om een nieuwe eigenschap te maken:
'
Departement, bestaande uit gebouw rond drie binnenplaatsen met binnenstraat. +
Tweede Vrijzinnig Christelijk Lyceum (later Segbroekcollege): schoolplein met tuin. +
Begraafplaats "Ter Navolging", gesticht in 1779, op initiatief van Abraham Perrenot. De eerste zogenaamde 'buitenbegraafplaats' in Nederland. +
Laatmiddeleeuws kasteel bestaande uit een rechthoekige, deels omgrachte hoofdburcht en een omgracht terrein ten noordoosten daarvan, vermoedelijk de voormalige voorburcht. +
Voormalige paleis van Willem V, gebouwd aan de zuidwestzijde van het Binnenhof, waarvan de balzaal van 1814 tot 1992 in gebruik was als vergaderzaal van de Tweede Kamer. +
's-Gravenhage (Den Haag) - Churchillplein 1-4; Johan de Wittlaan 52-54; Eisenhowerlaan 85-87 - Aegongebouw +
Kantoorgebouw met vijverpartij en twee beelden, gebouwd voor de Nieuwe Nederlandsche-Nieuwe Eerste Nederlandsche (EN-NEN). Later Joegoslavië-tribunaal. +
Kerkgebouw met vrijstaande klokkentoren. +
's-Gravenhage (Den Haag) - Goudsbloemlaan 131, Segbroeklaan 618 - Tweede Vrijzinnig Christelijk Lyceum +
Tweede Vrijzinnig Christelijk Lyceum (later Segbroekcollege): schoolgebouw. +
Tweede Vrijzinnig Christelijk Lyceum (later Segbroekcollege): conciërgewoning. +
Christus Triomfatorkerk met klokkentoren, trappartij en kosterswoning. +
Schoolgebouw met conciërgewoning. +
Ambassadegebouw, binnenplaats met muur op de parkeerkelder, auditorium en beveiligingsunit. +
De uit 1956-1958 daterende H.H. Antonius en Lodewijkkerk (vanaf 2006 Emmauskerk genaamd) met bijbehorende klokkentoren en voormalig Franciscaner klooster, gesitueerd rondom een voorplein, is gelegen in het zuidwesten van Den Haag, in de wijk Morgenstond. De twee reusachtige glas-in-loodvensters van Eugène Laudy behoren tot de grootste kerkramen van het land. In 2006 is de kerk inwendig verbouwd naar ontwerp van bureau Royal Haskoning. +
St. Paulus Ambachtsschool. Technische school. +
Kantoorgebouw met toegangsweg. Voormalig hoofdkantoor van de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij (KLM). +
Het poortgebouw van de Strafgevangenis is aangewezen als rijksmonument in het kader van het Monumenten Inventarisatie en Selectieproject. +
Bunkerhuis met terrassenaanleg en tuin. +
Tweede Vrijzinnig Christelijk Lyceum (later Segbroekcollege): lyceum, conciërgewoning en schoolplein met tuin. +
's-Gravenhage (Den Haag) - Stadhoudersplantsoen 4-20 - Kantoor Hoofdproductschap voor Akkerbouwproducten (HPA) +
Kantoorgebouw met conciërgewoning en groenstrook met ommuring. +
Cellenblok, gevangenismuur, natuurstenen herdenkingsmonument en ruimte binnen de muur. +
Transformatorstation met hekpijlers. +
Bedrijfsgebouw met kantoor, veilingzaal, op- en overslagruimtes, kade en laadperron. +
De Hoogduitsche Synagoge is een voormalige synagoge van het Nederlands Israëlitische Gemeente
aan de Wagenstraat in de voormalige Jodenbuurt in Den Haag. Het gebouw is sinds 1981 in
gebruik als de Mescidi Aksamoskee. +
Stationspostkantoor. +
Vliedberg (mottekasteel) uit de late middeleeuwen. +
Vliedberg (mottekasteel) uit de late middeleeuwen. +
Resten van kasteel Huis te Baarsdorp, een vliedberg(mottekasteel) en de overblijfselen van een kerk met kerkhof uit de late middeleeuwen. +
Resten van een vliedberg (mottekasteel). +
De historische tuin- en parkaanleg van kasteel Huis Bergh. +
Twee voor de dam naar de poortdoorgang van de hoofdburcht gesitueerde sokkels met wapenleeuwen. +
Twee zandstenen rechthoekige zuilen op zandstenen eveneens rechthoekige sokkels. +
Vier dienstwoningen. +
Omgrachte hoofdburcht met ten westen daarvan de omgrachte voorburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel Huis Bergh. +
Omgrachte hoofdburcht met ten westen daarvan de omgrachte voorburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel Huis Bergh. +
Deels nog omgracht terrein met aan de noordzijde het restant van de voorburcht van het in 1672 en 1794 grotendeels verwoest laatmiddeleeuwse kasteel Bokhoven. +
Duiventoren van Wickenburgh. +
Het toegangshek aan het begin van de oprijlaan aan de Wickenburgseweg. +
Tuinaanleg van Wickenburgh. +
Bewoningssporen uit de late ijzertijd, Romeinse tijd, vroege en late middeleeuwen en nieuwe tijd. +
Resten van kasteel 't Goy en een steenbakkerij. +
L-vormig herenhuis als (verbouwde) opvolger van de dwarshuisboerderij behorende bij het laatmiddeleeuwse kasteel Wickenburg. +
De historische buitenplaats Wickenburgh. +
Wierde met resten van de borg Alberdahuis (moated site). +
Resten van de borg Omtadaburgh (moated site). +
2
De collectie 20e eeuwse beeldende kunst bevat een kleine collectie experimentele film (circa 40 stuks) en videowerken (circa 250 stuks). Deze deelcollectie omvat autonome films, videowerken, multimedia-installaties, registraties van performances en documentair videowerk (bijvoorbeeld interviews met kunstenaars of educatieve begeleiding bij tentoonstellingen)... +
A
Vliedberg uit de middeleeuwen. +
Restanten van een vliedberg (mottekasteel). +
Resten van een terp met ossengang en zogenaamde valgen uit de vroege middeleeuwen en (resten van) een middeleeuwse kerk en kerkhof. +
Drie huisterpen. +
Bewoningssporen uit de ijzertijd, Romeinse tijd en middeleeuwen. +
Vanwege de aardbevingen in Groningen worden gebouwen preventief versterkt. Totaal omvat de versterkingsopgave ongeveer 360 rijksmonumenten.
Om erfgoed aan de start van een proces een goede plek te geven en tegelijk rekening te houden met de belangen van de eigenaren en gebruikers op het gebied van veiligheid en bijvoorbeeld woonplezier, is samen met de Nationaal Coördinator Groningen en de gemeenten door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) een werkproces versterken erfgoed ontwikkeld. +
In Groningen staat het erfgoed onder druk door onder andere de aardbevingsproblematiek. Een groot deel van de bijzondere gebouwen en objecten heeft geen monumentenstatus, maar is wel waardevol vanwege ligging, aangezicht of identiteit van het gebied. Deze zijn als karakteristiek of beeldbepalend door de gemeenten aangewezen in het bestemmingsplan. Goed eigenaarschap is daarmee nog niet geborgd en regels over de omgang nog niet altijd duidelijk. Hoe kan je als overheid ervoor zorgen dat eigenaren van karakteristieke en beeldbepalende panden zo goed mogelijk voor hun bezit zorgen?
In het kader van het [https://www.nationaalprogrammagroningen.nl/erfgoedprogramma/ Erfgoedprogramma Groningen] en in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is een ideeënboek ontwikkeld voor bestuurders, ambtenaren en adviseurs door adviesbureaus Rho Adviseurs en BugelHajema adviseurs. Dit ideeënboek biedt inspiratie op het gebied van proces, communicatie en planologische ruimte. In dit artikel geven we daar een aantal voorbeelden van. +
Funderingen van de Mariakerk met bijbehorend kerkhof. +
Bewoningssporen en overblijfselen van een weg uit de Romeinse tijd en bewoningssporen uit de middeleeuwen. +
Castellum, weg en brug uit de Romeinse tijd en bewoningssporen uit de middeleeuwen. +
Sporen van bewoning en begraving uit de Romeinse tijd en bewoningssporen uit de middeleeuwen. +
Overblijfselen van een klooster. +
Bewoningssporen, een castellum en een weg uit de Romeinse tijd en een nederzetting uit de late middeleeuwen. +
Bewoningssporen, een castellum en een weg uit de Romeinse tijd en resten van een vestingwal uit de nieuwe tijd. +
Castellum uit de Romeinse tijd. +
Overblijfselen van een castellum uit de Romeinse tijd, resten van een kerk uit de vroege middeleeuwen en bijzondere vormen van begraving (beschilderde grafkelders) uit de late middeleeuwen en nieuwe tijd. +
Ondanks het feit dat het reliëf in Nederland in vergelijking met sommige andere landen weinig spectaculair is, kent Nederland wel een grote variatie aan landschapstypen. Dit is mede te danken aan ons [[aardkundig erfgoed]].
Naast de wetenschappelijke en educatieve waarden vergroten (associaties van) aardkundige landschapselementen de belevingswaarde van het landschap; zij zorgen direct en indirect voor diversiteit. Aardkundige waarden zijn in belangrijke mate bepalend (geweest) voor de ecologische en cultuurhistorische ontwikkeling van een gebied.
Wie op een goede manier zorg wil dragen voor het behoud van ecologisch en cultuurhistorisch waardevolle gebieden en of landschapselementen dient tevens de aardkundige onderlegger te koesteren. Op deze pagina wordt daarom ingegaan op beheerstrategieën bij aardkundig landschapsbeheer. Per landschapselement (bijvoorbeeld [[Kreekruggen_(beheermodel)|kreekruggen]], [[Dekzandreliëf_(beheermodel)|dekzandreliëf]]) zijn er ook beheermodellen opgesteld, die worden onderaan deze pagina toegelicht. +
Met aardkundig erfgoed worden gebieden bedoeld die als aardkundig waardevol zijn aangemerkt (aardkundige waarden). Het gaat hierbij om de fraaiste voorbeelden van kenmerkende landvormen, van bodems, of van een typische geologie.
Aardkundig erfgoed vertelt het verhaal achter de natuurlijke vorming van het landschap, vaak ook in samenspel met de mens. Het reliëf en de waterhuishouding zijn immers altijd sterk bepalend geweest voor de locaties van nederzettingen, wegen en het landgebruik door alle archeologische periodes heen. Veel aardkundig erfgoed is ook (indirect) het gevolg van menselijk handelen. Voorbeelden hiervan zijn stuifduinen op de Veluwe, ontstaan door bodemuitputting of getij-inbraken in Zeeland als gevolg van Romeinse veenontginningen. Om water en bodem weer sturend te laten worden is kennis van aardkundig erfgoed daarom van groot belang.
Hoewel door ontginning en bedijking veel aardkundige processen gestopt zijn, speelt de aardkundige context nog steeds een prominente rol in het cultuurlandschap. Aardkundige fenomenen dragen immers bij aan het unieke karakter en aan de identiteit van gebieden, ze zijn van belang voor gebiedsbeheer, grondgebruik en natuurinrichting. Aardkundig erfgoed omvat de meest illustratieve voorbeelden voor de ontstaansgeschiedenis van het land, en leent zich daarom uitstekend voor educatieve doelen, zowel voor publieksparticipatie als voor wetenschappelijk onderzoek. +
In dit artikel zijn alle gebiedsbeschrijvingen van [[Aardkundig erfgoed|aardkundig waardevolle gebieden]] op de RCE kennisbank doorzoekbaar gemaakt in een tabel. Gebruik de zoekfunctie of sorteerfunctie (bij de koppen bovenaan) om te zoeken of sorteren. +
In dit artikel zijn alle gebiedsbeschrijvingen van [[Aardkundig erfgoed|aardkundig waardevolle gebieden]] op de RCE kennisbank doorzoekbaar gemaakt in een tabel. Gebruik de zoekfunctie of sorteerfunctie (bij de koppen bovenaan) om te zoeken of sorteren. +
Poortgebouw behorende tot de buitenplaats Kasteel Croy. +
Schaapskooi (folly) behorende tot de buitenplaats Kasteel Croy. +
Toegangsbrug behorende tot de buitenplaats Kasteel Croy. +
Tuinmuur behorende tot de buitenplaats Kasteel Croy. +
Kasteelboerderij behorende tot de buitenplaats Kasteel Croy. +
Omgracht terrein met de hoofdburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel Croy, met ten noordoosten een voorplein met aan de noordwestzijde een bijgebouw. Het kasteel maakt deel uit van een rijksmonumentencomplex (515753) dat zeven afzonderlijke rijksmonumenten telt. +
Historische Tuin- en Parkaanleg behorende tot de buitenplaats Kasteel Croy. +
Kasteel Croy. +
Overblijfselen van een kasteel. +
Resten van kasteel Het Gulden Huis. +
Overblijfselen van het voormalige kasteel Abcoude. +
Het gebied ten noorden van Kraggenburg, waar zich het Voorsterbos en Waterloopbos bevinden, wordt gekenmerkt door het voorkomen van keileem en grof zand aan het oppervlakte. Deze afzettingen vinden hun oorsprong in de voorlaatste ijstijd (het Laat-Saalien, ongeveer 150.000 jaar geleden), toen dit gebied samen met de heuvelrug bij Vollenhove (zie [[Aardkundig_erfgoed/Keileemrug Vollenhove|Keileemrug Vollenhove]]) als stuwwalrestant met een dikke laag keileem werd gevormd. Het landijs dat uit Scandinavië kwam oprukken heeft dikke lagen keileem afgezet, bestaande uit een compact mengsel van leem, zand en stenen.
Het westelijk deel van keileembult is vanaf de Middeleeuwen sterk aangetast door de Zuiderzee. Door de golfwerking op bodem van de ondiepe zee heeft afschaving plaatsgevonden en is de keileem uitgewassen. Hierbij is een vlakke zeebodem ontstaan met losliggende stenen en grof zand uit de keileem. Vanwege deze samenstelling van de ondergrond is dit deel van de Noordoostpolder minder geschikt voor landbouw dan de rest van de polder. +
Overblijfselen van het bisschoppelijk kasteel Ter Horst. +
De kruiskerk aan de Hessenweg in Achterveld, de rooms-katholieke parochiekerk van de H. Jozef, is in 1932-33 gebouwd door architect H.W. Valk uit 's-Hertogenbosch in traditionalistische stijl onder invloed van het romaans. Bij het ontwerp heeft Valk zich laten inspireren door de oude abdijkerken in Zuid-Frankrijk. Andere kerkgebouwen in een vergelijkbare stijl van Valk staan in Doetinchem, Haalderen (bij Nijmegen) en in Beek en Donk. De kerk kwam op de plaats van de bouwvallig geworden zaalkerk uit 1845. Op 21 juli 1932 vond de aanbesteding plaats. De kerk staat op een zogenaamd christocentrisch grondplan: het altaar bevindt zich in het midden, in de viering. De gebrandschilderde koorvensters zijn gemaakt door Charles Eyck. +
Manifesteren, de trend waar je tegenwoordig in zogenoemde “lifestyle boeken” niet meer omheen kunt. Het wordt ook wel de kunst om je dromen waar te maken genoemd. Bespreek je wensen en dan worden ze vervuld. In de kunstgeschiedenis is het begrip “manifest” een eeuw geleden ontstaan onder het nom van verklaringen van kunstenaars over de zingeving van kunst. Aan het begin van de twintigste eeuw bestormden groepen kunstenaars de straten om hun manifesten schreeuwend te verkondigen. Een manifest hoeft echter niet altijd schreeuwend en revolutionair te zijn. Adine Engelman vergeleek haar minimalistische sculpturen met een manifest dat innerlijke expressie tot uiting brengt. Ze noemde deze expressie de ‘uniekheid’ van een mens en experimenteerde hiermee in haar kunst door de verwerking van geometrische abstracte vormen in zowel schilderijen als in metershoge sculpturen. +
Huiswierde. +
Overblijfselen van een laat-middeleeuwse steenoven. +
Kasteel Harssensbosch met grachten en singel, waarbinnen een wierde. +
Cluster van drie huiswierden 'Hekkum'. +
Dorpswierde. +
Wierde uit de vroege middeleeuwen. +
Vroeg-middeleeuwse dorpswierde. +
Overblijfselen van een middeleeuws kasteel (Borg Huis Harssens). +
Drie huiswierden. +
Wierde die op haar beurt mogelijk uit twee afzonderlijke wierden bestaat. +
Huiswierde. +
Gedeelte van de dorpswierde van Wierum. +
Dat we maar heel weinig weten over Adriana Spilberg is helaas geen uitzondering voor een zeventiende-eeuwse kunstenares. Over haar geboortedatum wordt getwist en haar sterfdatum is onbekend. Zoals veel van haar vrouwelijke collega’s had Spilberg toegang tot een opleiding en training als schilder via de kunstenaarsfamilie waarin zij geboren werd. Als schilder volgde zij in de voetsporen van haar vader en grootvader, respectievelijk bekend als schilders Johann Spilberg II en I. Johan II, die een deel van zijn opleiding kreeg in het Amsterdamse atelier van Govert Flinck, was een succesvol portret- en historieschilder en werkte in Düsseldorf als hofschilder voor verschillende keurvorsten van de Palts. +
Wierde met resten van het cisterciënzer Bernardusklooster. +
Huiswierde. +
Dorpswierde. +
Het portret van Adya (Adriana Catharina) van Rees-Dutilh (1876-1959) is in 1909 geschilderd door Otto van Rees (1884-1957). Een elegante dame met een zwarte hoed in een groene schouderloze jurk met een zwarte kanten brede sjaal om de schouders geslagen zittend op een fauteuil. De beide handen houdt zij op een op haar schoot. Otto schilderde het portret in een decoratieve vereenvoudigde vlakke tweedimensionale stijl. Adya is in 1909 33 jaar. Het is het jaar dat zij met Otto voor de wet trouwt. +
Historische tuin- en parkaanleg, behorende tot het complex historische buitenplaats Bleijenbeek. +
Omgracht terrein met de ruïne van het laatmiddeleeuwse kasteel Bleijenbeek. +
De 6300 affiches in de collectie dateren uit de late 19e en de 20e eeuw. +
=== Een stukje geschiedenis ===
In 2007 zorgde het toenmalige Instituut Collectie Nederland (ICN, sinds 2012 onderdeel van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) voor een primeur door een groot aantal kunstwerken aan te bieden via de veilingsite eBay. Het betrof een selectie van werken in de Rijkscollectie die niet langer voldeden aan kwaliteitsnormen en andere criteria die het ICN voor collectiebeleid hanteerde. Na consultatie bleek ook bij musea geen belangstelling te zijn voor de kunstwerken. Dat betekende dat volgens de Leidraad voor het afstoten van museale objecten (LAMO) de objecten konden worden verkocht. De veiling werd als potentieel verkoopkanaal gezien. +
Dit artikel schetst de reikwijdte van agrarisch erfgoed +
Overblijfselen van havezathe Weemselo (moated site). +
Meerdere grafheuvels en een urnenveld. +
De Rijksdienst bezit ruim 600 tekeningen van Albert August Plasschaert (1866-1941, niet te verwarren met zijn bekendere neef, kunstcriticus A.C.A. Plasschaert (1874-1941)). +
Overblijfselen van kasteel Souburgh. +
Éen, mogelijk meerdere huisterpen. +
Bewoningssporen uit de Romeinse tijd. +
Brug behorende tot de buitenplaats De Klinze. +
Hekken op het voorplein behorend tot de buitenplaats De Klinze. +
Voormalig koetshuis behorende tot de buitenplaats De Klinze. +
Oranjerie behorend tot de buitenplaats De Klinze. +
Prieel behorend tot de buitenplaats De Klinze. +
Toegangshekken behorende tot de buitenplaats De Klinze. +
Tuinmanswoning behorend tot de buitenplaats De Klinze. +
De Klinze / Heemstra huis, Aysma of Sminia. Omgracht terrein met een blokvormig landhuis, rond 1665 gebouwd op de plek van het laatmiddeleeuwse kasteel Aysma. +
De Klinze / Heemstra huis, Aysma of Sminia. Omgracht terrein met een blokvormig landhuis, rond 1665 gebouwd op de plek van het laatmiddeleeuwse kasteel Aysma. +
Historische tuin- en parkaanleg behorende tot de buitenplaats De Klinze. +
Monumenten die aan de buitenlucht zijn blootgesteld kunnen na verloop van tijd begroeid raken met algen, mossen en korstmossen. Het zijn organismen met verschillende levensvormen die elk op hun wijze van invloed zijn op stenen onderdelen van monumenten. Ze dragen in grote mate bij aan de monumentale uitstraling, maar sommige organismen kunnen schadelijk zijn. Verwijdering dan wel bestrijding ervan is dan noodzakelijk. +
Overblijfselen van Floris V's kasteel Middelburg. +
Overblijfselen van Kasteel de Nieuwburg. +
De kwekerij met muur en kassen horende bij Bellinckhof. +
Brug over de gracht naar het kasteeleiland. +
Grafmonument en grafzerk, behorend tot de historische buitenplaats Almelo. +
Toegangshek behorend tot de historische buitenplaats Almelo. +
Historische tuin- en parkaanleg. +
Zonnewijzer behorend tot de historische buitenplaats Almelo. +
Bakhuisje deeluitmakend van een ensemble van jachtopzienerswoning met bakhuisje, behorend tot de historische buitenplaats Almelo +
De tuin van Bellinckhof. +
Zonnewijzer, bruggen en lantaarns van Bellinckhof. +
Twee omgrachte terreinen met op het westelijke de hoofdburcht van het kasteel Almelo en op het oostelijke twee bijgebouwen aan weerszijden van een voorplein. +
Twee omgrachte terreinen met op het westelijke de hoofdburcht van het kasteel Almelo en op het oostelijke twee bijgebouwen aan weerszijden van een voorplein. +
Voormalige rentmeesterswoning horend tot de historische buitenplaats Almelo. +
Boerderij behorend bij het landgoed Almelo. +
Voormalig tolhuis van Huis Almelo. +
Zuidelijke of linker bouwhuis van twee bouwhuizen, behorend tot de historische buitenplaats Almelo. +
Oranjerie behorend tot de historische buitenplaats Almelo. +
Noordelijke of rechter bouwhuis van twee bouwhuizen behorend tot de historische buitenplaats Almelo. +
Jachtopzienerswoning deeluitmakend van een ensemble van jachtopzienerswoning met bakhuisje, behorend tot de historische buitenplaats Almelo. +
Blok van twaalf woningen. +
Resten van de burcht Schuilenborg. +
Spoorwegstationsgebouw met overkapping, aan- en uitbouwen, toren en fietsers- en voetgangerstunnel. +
Noordelijke dienstwoning horende bij Bellinckhof. +
Zuidelijke dienstwoning horende bij Bellinckhof. +
Rechthoekig landhuis met hoekrisalieten aan voor- en achterzijde uit 1920, gebouwd ten noorden van de plek van de oorspronkelijke laatmiddeleeuwse havezate. +
Rechthoekig landhuis met hoekrisalieten aan voor- en achterzijde uit 1920, gebouwd ten noorden van de plek van de oorspronkelijke laatmiddeleeuwse havezate. +
Het koetshuis van Bellinckhof. +
Grafheuvel. +
Overblijfselen van een vrachtschip uit het midden van de zestiende eeuw. +
Overblijfselen van een waterschip uit de eerste helft van de zestiende eeuw. +
Overblijfselen van een vrachtschip dat rond 1500 is vergaan. +
Overblijfselen van een vrachtschip uit de eerste helft van de zeventiende eeuw.. +
Overblijfselen van een vrachtschip uit de tweede helft van de zeventiende eeuw. +
Overblijfselen van een werk- of vissersboot uit de tweede helft van de negentiende eeuw. +
Overblijfselen van een waterschip uit het midden van de zestiende eeuw. +
Overblijfselen van een waterschip uit de laat-zestiende of begin zeventiende eeuw. +
Overblijfselen van een vrachtschip uit het einde van de zestiende of het begin van de zeventiende eeuw. +
Overblijfselen van een tjalkachtig vrachtschip uit de tweede helft van de achttiende eeuw. +
Overblijfselen van een vrachtscheepje uit de eerste helft van de zeventiende eeuw. +
Bewoningssporen uit de late steentijd. +
Bewoningssporen uit de late steentijd. +
Bewoningssporen uit de late steentijd. +
Bewoningssporen uit de late steentijd. +
Overblijfselen van een mottekasteel met omgrachting en restanten van de gesloopte gebouwen. +
Bij de bouw van een nieuwe kerk in 1930 door de architect Valk bleven van de middeleeuwse dorpskerk bewaard: de laat-gotische koorsluiting en de noordelijke zijbeuk. Onder het schip zijn overgebleven en na het aanbrengen van een betonvloer zichtbaar gemaakt de overblijfselen van een wellicht 10de-eeuwse voorromaanse basiliek met crypt. De westgevel van de basiliek is bewaard tegen de latere toren. De kerk bezit een rijk gesneden barokaltaar met zuilenstellingen en beelden, begin 18e eeuw. Voorts een Lodewijk XV-preekstoel, twee houten beelden, Willibrordus en Lambertus, 18de eeuw; twee rococo-opzetstukken en biechtstoelen. Orgel van Verschueren uit Heythuysen uit 1969. +
Bewoningssporen uit de ijzertijd. +
Bewoningssporen uit de oude steentijd. +
Grafheuvel. +
Grafheuvel. +
Omgracht huis, tussen 1674 en 1679 gebouwd op de fundamenten van het laatmiddeleeuwse kasteel Amerongen. Om het kasteel drie omgrachte terreinen met op het U-vormige terrein aan de zuidzijde een langgerekt bijgebouw langs de oostzijde. +
Bewoningssporen en vier grafheuvels uit de late steentijd, bronstijd en/of ijzertijd, raatakkers uit de ijzertijd en een middeleeuwse akker. +
Overblijfselen van kasteel Lievendaal. +
Overblijfselen van kasteel Natewisch. +
Middeleeuwse galgenberg, aangelegd op een prehistorische grafheuvel. +
Resten van het stenen huis Hoogerhorst (moated site). +
Resten van het middeleeuws omgrachte huis Van Isselt (moated site). +
De in Amstelhoek gebouwde kerk aan de Piet Heinlaan werd opgetrokken in 1925. Naar verluidt is dit het eerste ontwerp van B.W. Plooij. In 1927 werd de eerste dienst gehouden. De gereformeerde kerk bediende behalve Amstelhoek ook de gemeente Uithoorn. Halverwege de jaren zeventig is het interieur voorzien van nieuwe kleuren, die buiten de bescherming vallen. Thans is de kerk, die in 2002 de kerkelijke functie verloor, in gebruik als evenementenlocatie. De kerk is ontworpen in de trant van de Amsterdamse School. +
Driebeukige hallenkerk. De kerk was al eerder beschermd als rijksmonument (nummer 8141). In het kader van het Monumenten Inventarisatie Project is een religieus complex 'URBANUSKERK TE BOVENKERK' gevormd. Behalve de kerk zijn toen ook de pastorie (rijksmonument 524281) en een priestergraf (rijksmonument 524280) op de begraafplaats beschermd. +
Ondergronds gebouwde grot. +
Spijlenhek horende bij het kasteel Amstenrade. +
Muur tussen moestuin, voorplein en huis. +
Ornamenteel pomphuisje. +
Historische tuin- en parkaanleg. +
Voorplein met balustrades, hek en keermuur. +
Poort aan de straatzijde van de Hagendorenweg. +
Rondboogbrug met pijlers en balustrades. +
Trap met keermuren. +
Bakstenen muur ten zuidwesten van de poort naar de moestuin. +
Muur tussen moestuin en erf van de aan de Kemkensweg gelegen rentmeesterswoning. +
Oostelijke broeikas behorende bij het kasteel Amstenrade. +
Westelijke broeikas. +
Huis gebouwd op de plek van een laatmiddeleeuws kasteel. +
L-vormig huis, rond 1750 gebouwd met gebruikmaking van resten van het 17de-eeuwse huis Amstenrade. Gebouwd op de plek van een laatmiddeleeuws kasteel. Ten oosten van het huis diverse bijgebouwen, waaronder een poortgebouw uit de 19de eeuw. +
Voormalig koetshuis aan het voorplein. +
Poortgebouw aan de zuid-westzijde van de moestuin. +
Stalgebouw op het complex. +
Bakstenen brug en balustrade aan Hagendorenweg. +
Dubbel smeedijzeren spijlen-hek. +
Oranjerie behorende bij het kasteel Amstenrade. +
Bakstenen muur ten zuide en noordoosten van Kemkensweg 5 A. +
Muur tussen moestuin en park. +
Rentmeesterswoning horende bij het kasteel Amstenrade. +
Waterpartij langs de gehele zuidzijde van de Sloterhof en groenaanleg tussen de flatgebouwen. +
Kerk, (R.K.) Sint Franciscus van Assisi. Het in voornamelijk neoromaanse bouwstijl opgetrokken kerkgebouw is ontworpen door P.J. Bekkers in 1910 en door de aannemers Nollens en Heymerdink in 1911 uitgevoerd. Karakteristiek voor deze bouwstijl is onder meer de rijzige hoektoren met spaarvelden en detailleringen als rondboogfriezen en een dwerggalerij. Verwijzingen naar de romanogotiek zijn te vinden in het radvenster in de voorgevel met drie portalen, de toepassing van rudimentair uitgevoerde luchtbogen en tripletvensters. De kerk is gebouwd ter vervanging van de 'Boomkerk' in de Kalverstraat, een schuilkerk uit 1730, verbouwd in 1844, die moest wijken voor een groot warenhuis. +
In 1923-1926 tot stand gekomen voormalige rooms-katholieke kerk, genaamd Gerardus Majella en gebouwd volgens het principe van de centraalbouw, deel uitmakend van het complex Gerardus Majellakerk. Gebouwd naar een ontwerp van de architect J. Stuyt gebouwd in een op de oosterse centraalbouw geïnspireerde stijl met neoromaanse kenmerken in de detaillering. De kerk, in oorsprong met 1400 zitplaatsen, is nagenoeg oost-west georiënteerd. De kerk is in 1992-1993 verbouwd tot kantoor-, archief- en bedrijfsruimte. Het hoge centrale deel onder de koepel is grotendeels intact en sinds ca. 2010 in gebruik als orkestruimte. In oorsprong had de kerk geschilderde decoraties en wandschilderingen (bijvoorbeeld op de zwikken en pendentieven) met bijbelse voorstellingen. Het iconografisch programma werd mogelijk ontworpen door de architect Jan Stuyt. De schilderingen werden waarschijnlijk uitgevoerd door Jan Oosterman. Deze wandschilderingen zijn later overgeschilderd. +
Een in twee fasen tot stand gekomen driebeukige kruisbasiliek met vrijstaande klokkentoren van de rooms-katholieke parochie, gewijd aan de Romeinse martelares Agnes. Opdrachtgever tot de bouw was de bouwcommissie van genoemde parochie, onder voorzitterschap van rector L.Th.M. Snelders. De architect was J. Stuyt. Cementijzerwerken uitgevoerd door A.A. van der Voorn. Gebouwd in een neoromaanse stijl geïnspireerd door de vroegchristelijke, vroegromaanse en Italiaanse architectuur. Ontwerp is een vrije navolging van de Santa Agnese te Rome. Begin jaren 2000 is de toren gerestaureerd. In de jaren 2010 volgde in fasen restauratie van het dak en de dakgoten. +
Vrijstaand hotelgebouw met boven de begane grond een beddenhuis van negen verdiepingen. +
Negen verdiepingen tellend flatgebouw, bestaande uit drie vleugels op Y-vormige plattegrond, met aanleg. Aangebouwde garages. Boven de laatste garages een woning. +
Drie donkerkleurige maisonnetteflatgebouwen met galerijen en zeven woonlagen, gebouwd tot over het water van de 'siergracht'. +
Dertien lichtgrijze portiekflatgebouwen. +
Twee reeksen winkels. +
Twee voormalige tankstations/garages. +
Vier atelierwoningen met om de hoek een reeks garageboxen. +
Lyceum 'Buitenveldert' met schoolpleinen, tuinaanleg en kunstwerk 'Kletsmuurtjes' +
Aan de Diepenbrockstraat, op de hoek met de Herman Gorterstraat, in 1932-1933 tot stand gekomen Remonstrantse KERK met aan de Herman Gorterstraat gesitueerde CATECHISATIELOKALEN en een KOSTERSWONING naar ontwerp in late Amsterdamse School-stijl van J. Roodenburgh in opdracht van het bestuur van de Remonstrantse Kerk bij monde van secretaris Mr J. Nolen. N.B. De kerk is een voortzetting van de voormalige remonstrantse kerk 'Vrijburg' aan Keizersgracht 102. +
Op de hoek van Gerard Brandtstraat en Vondelpark gelegen, in 1918 tot stand gekomen kerk, genaamd 'Parkkerk', met aangebouwde pastoriewoning; uitgevoerd in Traditionalistische stijl met renaissancistische reminiscenties naar ontwerp van E.A.C. Roest in opdracht van de Hervormde Gemeente Amsterdam. N.B. De kerk heeft een rol gespeeld binnen de ontwikkeling van de Gereformeerde Kerk. Dominee Geelkerken is er enige tijd predikant geweest. Mede door zijn toedoen is het Hersteld Gereformeerd Verband ontstaan. Het gebouw is een vierkante centraalbouw met tentdak en dakruiter. In 1994 verloor het zijn religieuze functie. Sinds 2007 huisvest het voormalige kerkgebouw een concertruimte en kunstcentrum, het Orgelpark. +
Op de hoek van Jacob Obrechtplein en Heinzestraat in 1927-1928 opgetrokken synagoge met mikwe en met naastliggend (W) verenigingslokaal (bijsjoel) met twee eengezins bovenwoningen in Dudok-trant en in de trant van F.L. Wright naar een ontwerp van H. Elte Phzn. in samenwerking met C. van der Wilk en hoofdopzichter J.C. Koot in opdracht van de Nederlandsch Israelitische Hoofdsynagoge. De ambtswoningen waren bestemd voor de eerste voorzanger en de ondervoorzanger-koster. De constructeur was A.F. Baak. De aannemer was de fa. Kramer & Reynders. De glazenier was W. Bogtman. De synagoge (thans genaamd Raw Aron Schuster Sjoel) is op 18 mei 1928 ingewijd. +
Torenflat. +
De Sloterhof. Complex van ca. 800 x 100 meter, bestaande uit dertien lichtkleurige portiekflatgebouwen van vier woonlagen, drie donkerkleurige maisonnetteflatgebouwen met galerijen van zeven woonlagen, een torenflat van twaalf woonlagen, vier atelierwoningen, een restaurant, winkels, twee voormalige tankstations, garageboxen, groenaanleg tussen de flats en waterpartij langs de gehele zuidzijde van het complex. +
Emmakerk / De Bron. In 1937 - 38 naar traditionalistisch ontwerp van Gijsbert Friedhoff gebouwde Emmakerk met bijbehorende klokkentoren en pastorie. Het kerkelijk ensemble is gesitueerd op een langgerekt kavel grenzend aan de vroegere buitenplaats Frankendael en op de hoek van de Middenweg en de Hugo de Vrieslaan. Bijzonderheden zijn onder meer de basilicale vorm gebruikt voor een protestantse kerk, de toren die het kruispunt accentueert en het gebruik van eenvoudige bouwvolumes. In 1998-1999 is het kerkgebouw inwendig verbouwd. +
R.K. kerk Onze Lieve Vrouwe van den Allerheiligste Rozenkrans, ook wel genaamd Obrechtkerk, ingewijd in 1911 en gebouwd naar ontwerp van Joseph Th.J. Cuypers en J. Stuyt uit 1905, in een op de Romaanse en Byzantijnse bouwkunst geïnspireerde, niettemin op eigen wijze verwerkte stijl. De in baksteen onder een samenstel van pannen zadel-, schild- en tentdaken in leien kegeldaken opgetrokken kerk bestaat in opzet uit een driebeukige kruisbasiliek met twee forse torens te weerszijden van de ingangspartij, een zware kruisingstoren, een halfrond beëindigde koorpartij met te weerszijden twee apsiden en twee rechtgesloten nevenruimten ten behoeve van de sacristie. Het interieur biedt een staalkaart aan kerkelijke kunst in diverse stijlen van diverse kunstenaars, kenmerkend voor de vernieuwende opvattingen in de periode na 1900. +
In 1928-1929 tot stand gekomen KERK, genaamd Jeruzalemkerk, met de voorgevel aan het plein aan de Jan Mayenstraat en met aangrenzende bebouwing aan de NO-hoek en NW-hoek, respectievelijk aan de James Cookstraat en de Torresstraat, met gezamenlijk zeven afzonderlijke ETAGEWONINGEN alsmede een inpandige CONSISTORIE met ruimte voor diakenen, predikant, collectanten en een spreekkamer. Kerk en woningen zijn onlosmakelijke onderdelen van één ontwerp. De kerk wordt aan drie zijden omgeven door een HEK op gemetselde voeting. Hierin aan de voorzijde drie en aan de beide zijkanten één toegang. In opdracht van de Nederlands hervormde gemeente van Sloterdijk gebouwd naar een ontwerp van de architect F.B. Jantzen F.G.zn - die ook het ontwerp voor de glas-in-loodramen heeft geleverd - in de stijl van de verstrakte Amsterdamse School met invloeden van Frank Lloyd Wright. Het ORGEL heeft een orgelfront naar een ontwerp van de orgelbouwer. Bij het ontwerp van het gebouw is gebruik gemaakt van (getallen)symboliek. +
Restaurant. +
Op de hoek van Lekstraat en Kinderdijkstraat in 1936-1937 tot stand gekomen synagoge met bijbehorende dienstwoning, naar het winnend prijsvraagontwerp in de trant van het Nieuwe Bouwen van A. Elzas in opdracht van de Nederlandsche Israëlietische Hoofdsynagoge. De ijzerconstructie is van de N.V. Gebr. Vincent. En zowel aan de Lekstraat als aan de Kinderdijkstraat bevindt zich een tuin met een perceelscheiding in de vorm van een ijzeren hek. De koperen kroonluchters van de voormalige grote sjoel zijn eveneens gemaakt naar een ontwerp van Elzas. In 1984-1985 is het gebouw veranderd, waarbij de kleine sjoel werd vergroot tot een synagoge voor maximaal 160 personen en de grote sjoel werd verbouwd tot Verzetsmuseum. +
De kerk van de H.H. Martelaren van Gorcum (Linnaeushof 93) met bijbehorende pastorie (Linnaeushof 94) werd in 1928-1929 gebouwd naar ontwerp van A.J. Kropholler. De pastorie sluit qua ligging en hoogte aan bij de omringende bebouwing in de Linnaeushof eveneens naar ontwerp van Kropholler. De kerk is namelijk in verband met de oriëntatie van het koor op het oosten een kwartslag gedraaid ten opzichte van de huizen in het hofje en dus ook de pastorie. +
Garage Autopon met showroom en galerijflat. +
In opdracht van de Nederduitsch Hervormde Gemeente in 1908- 1912 tot stand gekomen kerk en winkels. Gezamenlijk vormen zij het bouwblok omgeven door het Rokin, de Kalverstraat, de Enge Kapelsteeg en de Wijde Kapelsteeg. De panden Rokin huisnummer 74 en 76 - gelegen binnen het bouwblok, maar geen deel uitmakend van het ontwerp - vallen buiten de bescherming. Op de hoek van de Kalverstraat en de Wijde Kapelsteeg zijn de winkelpuien recent vernieuwd. In het midden van het bouwblok bevindt zich de voormalige kerk, de zogenaamde Nieuwezijds Kapel met aangrenzend de predikantskamer, diakenkamer en het catechisatielokaal. Deze kerk bevindt zich op de plaats van de voormalige 'Heilige Stede'. De toegangen tot de kerk bevinden zich in de Enge en de Wijde Kapelsteeg. Gebouwd in de jaren 1908-1912 naar een ontwerp van architect C.B. Posthumus Meyjes. Begin jaren 1970 heeft de kerk zijn religieuze functie verloren. De voormalige kerkruimte heeft nu een culturele bestemming, "The Amsterdam Dungeon". +
Een in 1899-1901 tot stand gekomen rooms-katholieke KERK met aangrenzende PASTORIE en ERFSCHEIDING, in opdracht van het kerkbestuur gebouwd naar een ontwerp van de architect J. Stuyt in een sobere rationalistische architectuurstijl, geïnspireerd op de vroegchristelijke basiliekbouw. Bouwheer was pastoor J.H. Haverman; de aannemer was H.R. Hendriks. De eerste steen werd op 12 mei 1900, de feestdag van de H. Pancratius, gelegd door Mgr. B. Dankelman. Op 21 maart 1901 werd de kerk geconsacreerd door Z.D.H. Mgr. Caspar Bottemanne, bisschop van Haarlem. +
Tweede Citroëngarage. +
Drietal terpen en een stins (moated site). +
Terp. +
Terp. +
Terp. +
Terp met dobbe. +
Terp. +
Restanten van enkele terpen. +
Drie huisterpen. +
Restant van de dorpsterp van Teerd. +
Terrein met daarin sporen uit het laat-paleolithicum tot en met de late middeleeuwen zoals een viertal hunebedden (waaronder twee geheel ontmantelde exemplaren), enkele urnenvelden, een groot aantal grafheuvels, zeer brede bundels parallel verlopende karrensporen en middeleeuwse markewallen. +
Vier grafheuvels. +
Een aantal grafheuvels. +
Meerdere grafheuvels uit de prehistorie en een markesteen van recentere datum. +
Twee grafheuvels. +
Hunebed (D11). +
Net als haar zuster Anna Rosina (1713-1783) en haar broer Christoph Friedrich (1725-1794) kreeg Anna Dorothea haar eerste schilderlessen van haar vader, de portretschilder Georg (Jerzy) Lisiewski (1674-1750). Anna Dorothea kreeg daarna vermoedelijk ook nog enkele lessen van de in Berlijn gevestigde, Franse schilder Antoine Pesne. Zij trouwde in 1742 met Ernst Friedrich Terbusch, advocaat, amateurschilder en waard van de Berlijnse herberg de Weissen Taube. Ze kregen zeven kinderen, waarvan er vijf overleefden. In die eerste huwelijksjaren had Anna Dorothea nauwelijks tijd om te schilderen. Pas in 1760 kon zij zich weer richten op haar carrière; eerst aan het hof in Stuttgart, daarna aan dat in Mannheim. +
Anna Pieternella Verschuure werd in 1935 in Rotterdam geboren als jongste van twee dochters. Anna bracht haar kinderjaren door in Goes, tot het gezin in 1951 weer terugverhuisden naar Rotterdam. Omdat haar vader wilde dat ze een degelijk vak leerde, rondde ze een opleiding tot kleuterjuf af. Eenmaal als juf aan het werk, bleef het verlangen naar de kunstwereld zo groot, dat ze zich op eenentwintigjarige leeftijd alsnog inschreef voor de avondopleiding op de afdeling Decoratieve Nijverheid. +
Grafheuvel. +
Hunebed (D9). +
Kapel van het seminarie, gelegen ten westen van de Arnhemseweg te Apeldoorn. +
Hoofdgebouw van het seminarie, gelegen ten westen van de Arnhemseweg te Apeldoorn. +
Voormalig kleinseminarie met kapel, behorend bij het aartsbisdom Utrecht. In 1973 in gebruik genomen als politieacademie. Gerestaureerd en gerenoveerd in 2010. +
Grafheuvel. +
Grafheuvel. +
Grafheuvel. +
Twee grafheuvels. +
Drie grafheuvels. +
Grafheuvel. +
Kweekschool voor kleuteronderwijzeressen met tuinaanleg. +
Grafheuvel. +
Grafheuvel. +
Grafheuvel. +
Resten van metaalbewerking (slakkenhoop) uit de vroege middeleeuwen. +
Vijf grafheuvels. +
Grafheuvel. +
Grafheuvel. +
Voormalige rooms-katholieke parochiekerk, H.H. Fabianus en Sebastianus, met aangebouwde pastorie, gebouwd in 1923-1924 naar ontwerp van de Bredase architect J.G.A. van Dongen jr. (1896-1973) in een expressionistische, op de Amsterdamse School gelijkende stijl. De kerk met aangrenzende pastoriewoning vormt een markant ensemble even terzijde van de Arnhemseweg. Het kerkgebouw ligt in een zichtas vanaf de Arnhemseweg op de kop van het Sebastiaanplein. De rijbaan buigt vóór de kerk af naar de Fabianusstraat. Door deze aanleg wordt de aanwezigheid van het gebouw nog eens stedenbouwkundig benadrukt. Kerk en pastorie zijn gesitueerd temidden van een woonwijk die vlak na de bouwtijd van de kerk is ontstaan. Jan van Dongen is geboren in Breda. Hij studeerde bouwkunde in Amsterdam en associeerde zich later met zijn oom J.A. van Dongen, die eveneens architect was.
In 2012 is de kerk vanwege de matige bouwkundige staat aan de eredienst onttrokken. Na een periode van leegstand wordt de kerk herbestemd tot boulderhal (2023). +
Katholieke parochiekerk, H.H. Fabianus en Sebastianus. +
Pastoriewoning van de aangrenzende kerk H.H. Sebastianus en Fabianus. +
Grafheuvel. +
Bewoningssporen uit de steentijd, ijzertijd en de vroege en late middeleeuwen. +
Vier grafheuvels. +
Grafheuvel. +
De R.K. kerk, gewijd aan de H. Servatius, is een in 1906-1907 naar een ontwerp van architect C. Franssen gebouwde, neogotische basiliek met toren, staande aan de Maasdijk. Naast de kerk staat een H. Hartbeeld, vervaardigd door Jan Custers uit Eindhoven in 1930. Doordat de kerk met haar lengte-as vrijwel loodrecht op het dijklichaam is gesitueerd, was de architect genoodzaakt een omvangrijke onderbouw te projecteren onder het priesterkoor en de twee aansluitende schiptraveeën. Volgens de bouwtekeningen is rekening gehouden met een partiële beschildering van de kerk, die in 1914 ook is gerealiseerd. +
Wierde. +
Wierde en resten van een klooster. +
Wierde met dobbe. +
Huiswierde. +
Huiswierde. +
Wierde. +
Wierde. +
Delen van een dorpswierde, de resten van een borg (moated site), kerk en kerkhof. +
Huiswierde. +
Wierde met akker (valge). +
Wierde met valgen (akkers). +
Wierde met akkers en (de resten van) een kerk met kerkhof. +
Huiswierde. +
Huiswierde. +
Huiswierde. +
Huiswierde. +
Dorpswierde van Oling. +
Dorpswierde, een huiswierde, een dobbe en (resten van) een kerk met kerkhof. +
Wierde met de resten van een borg (moated site). +
Dorpswierde van Tjamsweer. +
Wierde. +
Twee wierden, een uit de ijzertijd-Romeinse tijd en een uit de middeleeuwen, en een middeleeuwse dijk. +
Wierde met een kerk en kerkhof. +
Arcen / 't Nije Huys / Huys den Kamp. Dubbel omgracht terrein met in het midden het hoofdgebouw van het 17de-eeuwse huis Arcen, gebouwd op de plek van twee laatmiddeleeuwse, verwoeste voorgangers. Daaromheen een terrein met aan de westzijde twee L-vormige bijgebouwen, waarvan de noordelijke met poorttoren. +
Resten van een villa-complex uit de Romeinse tijd. +
Terrein met de overblijfselen van een gebouw, waarschijnlijk een kasteel. +
Archeologisch onderzoek naar hout richt zich op het verzamelen v an technische gegevens en het interpreteren van de oorspronkelijke functie van houten objecten in het verleden. Daarnaast kan hout gebruikt worden voor dendrochronologisch onderzoek en C14-dateringen.
<h3>In het kort</h3>
<div class="kader">
'''Doel''': reconstructie van houtgebruik en leefomgeving.<br/>'''Bruikbaar voor''': onderzoek naar bouwwijze van constructies, van de functie, de maakwijze en de typologie van houten objecten, de exploitatie van houtbestanden in de leefomgeving en het uitvoeren van oorspronganalyse om productiecentra en handelsnetwerken te achterhalen.<br/>Aanvullend op: [[Dendrochronologie|dendrochronologisch onderzoek]] en [[C14-datering|C14-dateringsonderzoek]].<br/>'''Nodig''': Voor bouwhout: volledige documentatie van houten structuren in het veld, doelgerichte bemonstering voor datering en houtsoortbepaling, en bewerking- en gebruiksspooranalyse.<br/>Voor gebruiksvoorwerpen: volledige documentatie in het veld, gecontroleerde berging, gedetailleerde documentatie onder laboratoriumomstandigheden, inclusief foto’s en/of tekeningen, houtsoortbepaling.</div> +
Hout was in het verleden een van de belangrijkste brandstoffen en houtskool was het afvalproduct daarvan.
<h3>In het kort</h3>
<div class="kader">
<strong>Doel</strong>: het bestuderen van houtskoolresten uit grondmonsters en zeefresiduen.<br/><strong>Bruikbaar voor</strong>: het detecteren van vindplaatsen tijdens vooronderzoek; het onderzoeken van brandstofgebruik in huishoudens, bij ambachtelijke activiteiten en crematies; het reconstrueren van bossen en struwelen in de leefomgeving; 14C-dateringsonderzoek.<br/><strong>Nodig</strong>: grondmonsters van 5-10 liter uit haarden, graven en andere houtskoolrijke archeologische sporen; zeefresiduen, van zeven met maaswijdten 10 en 2 mm, uit met name mesolithische en neolithische vondstlagen. Handmatig geselecteerd materiaal voldoet in principe niet.</div> +
Botanische macroresten zoals zaden, vruchten, wortels, knollen, stengels, bladeren en knoppen kunnen met behulp van een microscoop tot op soort gedetermineerd worden.
<h3>In het kort</h3>
<div class="kader"><strong>Doel</strong>: reconstructie voedingsmiddelen-spectrum, agrarische economie, ambachtelijke activiteiten, vegetatie en leefmilieu; verzamelen van materiaal voor C14-dateringsonderzoek.<br/><strong>Bruikbaar voor</strong>: het verkrijgen van inzicht in de variëteit van botanische macroresten binnen de opgraving en de reden van hun aanwezigheid binnen de nederzettingscontext.<br/><strong>Nodig</strong>: grondmonsters van 5 tot 10 liter uit kansrijke sporen zoals beerputten, waterputten, waterkuilen, greppels, grachten, vondst- en afvallagen, afvalkuilen, mestkuilen, voorraadkuilen, haardkuilen, paalkuilen en sporen van verbrande structuren.</div> +
Palynologisch onderzoek (of pollenonderzoek) richt zich op het onderzoek naar pollen (stuifmeel), sporen (voortplantingscellen van o.a. varens, mossen en schimmels) en andere non-pollen palynomorfen (NPP) als algen, eitjes van darmparasieten, thecamoebae en microscopische plantaardige resten.
<h3>In het kort</h3>
<div class="kader"><strong>Doel</strong>: vegetatiereconstructie (natuurlijk en cultuurlandschap), voedseleconomie en dieetreconstructie, vaststelling kwaliteit bodemarchief.<br/><strong>Bruikbaar voor</strong>: het verkrijgen van inzicht in de variatie in de vegetatie.<br/><strong>Nodig</strong>: een grondmonster uit een boring, pollenbak of algemeen botanisch monster (ABM) genomen uit natuurlijke lagen of archeologische sporen zoals een waterput, beerput, afvalkuil, grachtvulling, akkerlaag, plaggendek. Monsters uit sporen onder de grondwaterspiegel zijn kansrijker dan die boven de grondwaterspiegel zijn komen te liggen.</div> +
Parenchym is een plantaardig opslagweefsel.
<h3>In het kort</h3>
<div class="kader"><strong>Doel</strong>: reconstructie van de voedseleconomie.<br/><strong>Bruikbaar voor</strong>: het vergaren van inzicht in de variëteit in voedselaanbod in en rond de onderzochte vindplaats, seizoensgebondenheid van vindplaatsen.<br/><strong>Nodig</strong>: grondmonsters/houtskoolmonsters, referentiecollectie, opvallend-lichtmicroscopie, SEM-microscopie.</div> +
Nederland kent circa 1500 archeologische rijksmonumenten. Om eigenaren beter te informeren over 'hun' monument heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in 2023 [https://www.cultureelerfgoed.nl/onderwerpen/archeologische-rijksmonumenten/archeologisch-rijksmonumentenpaspoort per monument een archeologisch rijksmonumentenpaspoort uitgegeven]. Deze pagina is (deels) opgesteld en/of aangevuld op basis van dit paspoort.
Dit is een lijst met types archeologische complexen die in Nederland voorkomen, met voorbeelden. +
Resten van dieren uit archeologische opgravingen maken een reconstructie mogelijk van de natuurlijke omgeving van de mens in het verleden en van het gebruik dat mensen maakten van dieren en dierlijke producten. Daarmee scheppen ze tevens een beeld van die mens zelf. Dit artikel beschrijft hoe er bij opgravingen en het daarop volgende onderzoek rekening gehouden kan worden met deze belangrijke informatiebron over het verleden. +
Deze pagina toont een overzicht van de archeologische rijksmonumenten in Nederland in de kennisbank van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. +
Dierlijke resten worden veelvuldig in archeologische vindplaatsen aangetroffen. Een logisch gevolg van de sterke verbondenheid tussen mens en dier.
<h3>In het kort</h3>
<div class="kader"><strong>Doel</strong>: reconstructie relatie mens-dier in allerlei facetten (van economisch tot sociaal en cultureel)<br/>
<strong>Bruikbaar voor</strong>: beschrijven dierlijke component van de relatie mens-dier.<br/><strong>Nodig</strong>: grondmonsters en/of handmatig verzameld materiaal – afhankelijk van de vraagstelling.</div> +
De uitwendige skeletdelen van schelpdieren blijven in kalkhoudende grond langdurig bewaard, dit vormt een informatiebron voor onderzoek.
<h3>In het kort</h3>
<div class="kader"><strong>Doel</strong>: informatie over voedselvoorziening, datering, handel, milieu.<br/><strong>Bruikbaar voor</strong>: het vergaren van kennis over de vervaardiging en afkomst van individuele vondsten en de samenstelling van monsters.<br/><strong>Nodig</strong>: variërend van één exemplaar tot een monster van meerdere liters, afhankelijk van de vraagstelling.</div> +
Resten van een villa-complex uit de Romeinse tijd. +
Bewoningssporen uit de midden- en late steentijd. +
Grafheuvel. +
Twaalf grafheuvels. +
Resten van het klooster Mariënborn of Mariëndaal. +
Twee grafheuvels. +
Kerk van de Vereniging van Vrijzinnig Hervormden met hekwerk, gebouwd in 1926 naar ontwerp van H.B. van Broekhuizen, werkzaam op het architectenbureau van G. Feenstra, in de stijl van de Nieuwe Haagse School. Het interieur van de kerk vertoont invloed van de Unity Temple in Oak Park, Illinois, van F.L. Wright uit 1904-1906. De glas-in-loodramen in de zijgevels van de kerk zijn ontworpen door de kunstenaar Cees Kuiler. De glas-in-loodramen in de voorgevel zijn afkomstig uit de voormalige kerk van de Remonstrantse Broederschap, die sinds 1979 gebruik maakt van het kerkgebouw. +
Overblijfselen van een fort (castellum) en kampdorp (vicus) uit de Romeinse tijd.
==='"`UNIQ--h-0--QINU`"'Neder-Germaanse limes===
Dit rijksmonument is onderdeel van de [[Neder-Germaanse limes]], de noordgrens van het Romeinse Rijk. Deze is sinds juli 2021 UNESCO werelderfgoed. +
Paleis van Justitie met binnenhof en beeldengroep. +
Herstellingsoord bestaande uit hoofdgebouw, ketelhuis, sportgebouw, acht verblijfpaviljoens, drie sculpturen, fietsenstalling en trafohuis. Op het terrein tevens een mytylschool. +
Overblijfselen van de Cammingastate (moated site). +
Bewoningssporen uit de late steentijd en rijen ijzerwinningskuilen uit de vroege middeleeuwen. +
Het doel van deze lijst is aandacht te vragen voor deze bedreigde en kwetsbare bomen en struiken en de focus van beheerders, overheden en groene organisaties op het behoud van de bedreigde wilde bomen en struiken in hun eigen provincie te richten. Het uiteindelijke doel is om van elke soort op de lijst een levensvatbare provinciale populatie te behouden. Populaties van deze soorten verdienen voorrang bij beheer om te voorkomen dat er nog meer populaties in de provincie uitsterven. +
Per provincie is een zogenoemde attentielijst gemaakt, met daarin alle soorten bedreigde wilde bomen en struiken van die provincie. Dit is de attentielijst voor Drenthe. +
Per provincie is een zogenoemde attentielijst gemaakt, met daarin alle soorten bedreigde wilde bomen en struiken van die provincie. Dit is de attentielijst voor Friesland. +
Per provincie is een zogenoemde attentielijst gemaakt, met daarin alle soorten bedreigde wilde bomen en struiken van die provincie. Dit is de attentielijst voor Gelderland. +
Per provincie is een zogenoemde attentielijst gemaakt, met daarin alle soorten bedreigde wilde bomen en struiken van die provincie. Dit is de attentielijst voor Groningen. +
Per provincie is een zogenoemde attentielijst gemaakt, met daarin alle soorten bedreigde wilde bomen en struiken van die provincie. Dit is de attentielijst voor Limburg. +
Per provincie is een zogenoemde attentielijst gemaakt, met daarin alle soorten bedreigde wilde bomen en struiken van die provincie. Dit is de attentielijst voor Noord-Brabant. +
Per provincie is een zogenoemde attentielijst gemaakt, met daarin alle soorten bedreigde wilde bomen en struiken van die provincie. Dit is de attentielijst voor Noord-Holland. +
Per provincie is een zogenoemde attentielijst gemaakt, met daarin alle soorten bedreigde wilde bomen en struiken van die provincie. Dit is de attentielijst voor Overijssel. +
Per provincie is een zogenoemde attentielijst gemaakt, met daarin alle soorten bedreigde wilde bomen en struiken van die provincie. Dit is de attentielijst voor Utrecht. +
Per provincie is een zogenoemde attentielijst gemaakt, met daarin alle soorten bedreigde wilde bomen en struiken van die provincie. Dit is de attentielijst voor Zeeland. +
Per provincie is een zogenoemde attentielijst gemaakt, met daarin alle soorten bedreigde wilde bomen en struiken van die provincie. Dit is de attentielijst voor Zuid-Holland. +
Authenticiteit gaat over de garantie dat een digitaal object is wat het zegt te zijn. Het object is wat het voorgeeft te zijn; het is aantoonbaar niet onbedoeld veranderd sinds de aanlevering en er kan worden gedemonstreerd dat na transformatie alle kenmerkende eigenschappen zijn behouden. +
Omschrijf globaal welke maatregelen de betrouwbaarheid van digitale objecten vaststellen en garanderen. +
Omschrijf globaal met welke maatregelen de herkomst van digitale objecten wordt vastgesteld. +
Omschrijf globaal met welke maatregelen je de integriteit van digitale objecten wil vaststellen en garanderen. +
Overblijfselen van het kasteel van de Heren van Axel. +
B
Hertenverblijf in de hertenweide aan de overkant van de Vordenseweg. +
IJskelder direct ten zuiden van het huis. +
Noordelijk bouwhuis van twee bouwhuizen. +
Oranjerie op het voormalige moestuincomplex. +
Parkaanleg bestaande uit een parkje binnen de gracht, buitensingel en weilanden. +
Schuur rechts naast het noordelijke bouwhuis. +
Tuinmuur van het voormalige moestuincomplex. +
Zuidelijk bouwhuis van twee bouwhuizen. +
Tuinmanswoning op het voormalige moestuincomplex aan de Pastoriestraat. +
Groot omgracht terrein met U-vormig complex, in 1738/39 gebouwd met gebruikmaking van resten van het laatmiddeleeuwse kasteel Baak. Ten noordoosten op het terrein bijgebouwen aan weerszijden van het voorplein. +
Huis Baak +
D'Erp / De Borcht / Huis te Baarlo. Groot, niervormig omgracht terrein met op de noordhoek de hoofdburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel D'Erp, bestaande uit vier vleugels rondom een binnenplaats. Ten zuidoosten daarvan enkele bijgebouwen met poorttoren. Het hoofdhuis behoort tot het complex D'Erp dat zes beschermde rijksmonumenten telt (complex 526639). +
D'Erp / De Borcht / Huis te Baarlo. Groot, niervormig omgracht terrein met op de noordhoek de hoofdburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel D'Erp, bestaande uit vier vleugels rondom een binnenplaats. Ten zuidoosten daarvan enkele bijgebouwen met poorttoren. Het complex D'Erp telt zes beschermde rijksmonumenten. +
Economiegebouwen behorend tot de historische buitenplaats d'Erp. +
Het poortgebouw van kasteel D'Erp. +
Tuin- en parkaanleg van kasteel D'Erp. +
De wasplaats, genaamd de Sprunk. +
De Watermolen, onderdeel van de historische buitenplaats d'Erp. +
Zes oude grafzerken en zeven oude grafkruisen op het zuidelijke deel van het St. Petruskerkhof van Baarlo. +
Bewoningssporen uit de steentijd en bewonings- en/of begravingssporen uit de ijzertijd. +
Overblijfselen van het bisschoppelijk kasteel Ter Eem en versterkingen die horen bij een latere fase van het kasteel. +
Twee grafheuvels. +
Overblijfselen van de ridderhofstad Drakenburgh (moated site). +
Babberich / Halsaf. Omgracht terrein met het U-vormige laatmiddeleeuwse kasteel Babberich, bestaande uit het hoofdhuis uit de late 18de eeuw op de zuidwesthoek met aan beide zijden aangebouwde bijgebouwen. +
De Nederlandse kunstenaar Babs Haenen (1948) is, naar eigen zeggen, een hardcore keramiste. Ze studeerde af aan de Gerrit Rietveld Academie in 1979, waar ze later ook werkzaam is geweest als docent. Haenens oeuvre kan worden omschreven als expressief en impressionistisch; het samenspel van vormen, kleuren en motieven zijn kenmerkend voor haar werken. Ze laat zich voornamelijk inspireren door 16e en 17e-eeuwse schilderkunst en landschappelijke motieven. +
Joodse begraafplaats met een 45-tal stèles. Op de begraafplaats staat tevens een klein metaheerhuis. +
Sporen van bewoning uit de middeleeuwen. +
Bij historische baksteenconstructies komen verschillende vormen van schade voor. Zo is scheurvorming een veelvoorkomend probleem, maar ook afpoederen, afschilferen en afbrokkelen van baksteen en mortel treden regelmatig op. In deze brochure wordt ingegaan op de bouwtechnische en constructieve oorzaken van scheuren, en op de mogelijkheden tot herstel. In een volgende brochure, Baksteenmetselwerk: aantasting en herstel, wordt nader ingegaan op de materiaaltechnische aspecten en de overige schadevormen. +
Hunebed (D16). +
Sporen van vuursteenwinning en vuursteenbewerking. +
Bewoningssporen uit de late steentijd. +
Pastorie bij de RK kerk "Heilige Jozef" te Barger-Compascuum. +
RK kerk "Heilige Jozef" te Barger-Compascuum. +
De Rooms Katholieke kerk "Heilige Jozef" met aangebouwde pastorie is gebouwd in 1923 in opdracht van het Kerkbestuur van Barger Compascuum. Het ontwerp in traditionalistische stijl is van J.Th.J. Cuypers uit Amsterdam. Kerk en pastorie zijn de nucleus van een katholieke enclave, waarin ook een scholengemeenschap is opgenomen. +
Urnenveld. +
Twee grafheuvels. +
Meerdere grafheuvels. +
Vijf grafheuvels. +
Terp. +
Terp. +
In dit artikel worden de afzonderlijke soorten bedreigde wilde bomen en struiken beschreven. +
Huiswierde en de overblijfselen van een kapel. +
Resten van de Radfriduskapel. +
Huiswierde met de resten van een kasteel en een dobbe. +
Verhoogd kerkhof met grafmonumenten, waaronder een aantal die afkomstig zijn uit de in 1802 afgebroken kerk. +
Omgracht terrein met op de zuidoosthoek de hoofdburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel Nederhoven met aan de westzijde bijgebouwen in een U-vorm. +
Bewoningssporen uit de steentijd, ijzertijd, Romeinse tijd en middeleeuwen. +
Omgracht terrein met een L-vormig complex met als kern het midden 17de-eeuwse huis Eyckenlust. Aan de zuidwestzijde van het terrein een poortgebouw. +
Grafheuvel. +
Grafheuvel. +
Beekdal op de zuidelijke Veluwe, gelegen in een asymmetrisch smeltwaterdal uit de laatste ijstijd. Dit dal ligt op de [[Aardkundig_erfgoed/Spoelzandwaaier Schaarsbergen|spoelzandwaaier van Schaarsbergen]] (zie beschrijving daar). Bijzonder voor de Veluwe is dit dal nog deels watervoerend is. In deze dalen zijn natte zandgronden en ook veengronden ontwikkeld. Ook ligt er een diatomeeënlaag ca. 1 meter onder maaiveld van na het begin van de jaartelling, mogelijk afgezet in een meertje ontstaan door afdamming t.b.v. watermolens. Tussen de Ginkelsche Heide en het Ginkelsche zand ligt een goed zichtbare oude droge kronkelende bovenloop van de Molenbeek. +
De Beeldende Kunstenaarsregeling bood kunstenaars van 1949 tot 1987 die niet van hun werk konden leven een tijdelijk inkomen in ruil voor kunstwerken. 5.688 kunstenaars maakten er op enig moment gebruik van de regeling. +
De collectie beeldhouwwerken bestaat uit ongeveer 3600 werken. Deze dateren van vóór 800 na Christus tot het begin van de 21e eeuw. De collectie is een gevarieerd geheel van oude en moderne vrijstaande beelden, reliëfs en sculpturale bouwfragmenten. Op grond van de toegepaste techniek worden ook tuinvazen en fonteinen tot deze categorie gerekend. +
Bewoningssporen uit de Romeinse tijd. +
Omgracht terrein met op de zuidoosthoek de U-vormige hoofdburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel Nieuwenbroek en in het midden bijgebouwen in een U-vorm met poortgebouw aan de zuidwestzijde. +
Terp. +
Over hoe je grafmonumenten restaureert en begraafplaatsen onderhoud en beheert, is al veel geschreven. Voor historische begraafplaatsen met veel oude grafmonumenten valt nog al eens de frase 'begeleid verval'. Maar informatie over wat dat precies inhoudt is wat lastiger te vinden. Hieronder wordt beschreven wat vanuit monumentenzorg verstaan wordt onder begeleid verval op begraafplaatsen. +
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) beschermt een groot aantal begraafplaatsen en grafmonumenten onder de noemer funerair erfgoed. Nederland kent zo’n 1300 beschermde monumenten op ongeveer 550 begraafplaatsen of kerkhoven. Daarbij is funerair erfgoed in kerken niet in begrepen. +
Bij een begraafplaats die geen praktisch funeraire functie meer heeft, nemen beheer en onderhoud vaak deels of helemaal af, wordt de administratie verwaarloosd en raakt de begraafplaats in verval. Begraafplaatsen met achterstallig onderhoud krijgen minder bezoekers. Ook nabestaanden bezoeken zulke plekken niet graag meer, bijvoorbeeld omdat zij het graf van hun geliefden niet meer kunnen terugvinden en er niemand op de begraafplaats is die hen kan helpen. In veel gevallen wordt het tij gelukkig gekeerd door mensen die zich vanuit particulier initiatief op vrijwillige basis voor een begraafplaats inzetten. +
Hoe een begraafplaats beleefd wordt, hangt af van veel factoren. Wie net een dierbare verloren heeft, zal een begraafplaats anders beleven. De ervaring is dan voornamelijk gericht op de persoon. Maar voor wie zomaar een begraafplaats bezoekt, zal de beleving heel anders zijn. Er wordt dan anders gekeken, naar het groen, naar de paden, de gebouwen en uiteraard de grafmonumenten. Hoe dat beleefd wordt kan verschillen. Beleving is een ongrijpbaar element, maar kan veel uitmaken hoe funerair erfgoed wordt ervaren. Niet voor niets wordt vaak verwezen naar 'romantische' plaatjes. Maar wat beleving kan uitmaken en hoe je daar grip op krijgt is geen alledaags onderwerp. Op 14 februari 2024 werd in een [https://channel.royalcast.com/cultureelerfgoed/#!/cultureelerfgoed/20240214_1 webinar] van het platform Funerair Erfgoed aandacht besteed aan beleving van begraafplaatsen. In dit kennisartikel wordt een korte weerslag gegeven van het webinar, de besproken praktijkvoorbeelden en de adviezen die tijdens het webinar zijn gegeven. +
Van oudsher kunnen verschillende bevolkingsgroepen in Nederland hun eigen begraafplaatsen stichten. Zo kennen we naast gemeentelijke begraafplaatsen ook rooms-katholieke, Joodse en bijvoorbeeld orthodox-protestantse begraafplaatsen. Met de komst van andere bevolkingsgroepen ontstaan nieuwe wensen op begraafgebied. Op 6 april 2022 werd in een [https://www.cultureelerfgoed.nl/publicaties/publicaties/2022/01/01/platform-funerair-erfgoed---diversiteit-begraven-van-minderheden-in-nederland---terugkijken webinar] van het platform Funerair Erfgoed nader ingegaan op de vraag hoe daarmee wordt omgegaan, en hoe daarop wordt ingespeeld. In dit kennisartikel wordt een korte weerslag gegeven van de aanleiding voor het webinar, de besproken praktijkvoorbeelden en de adviezen die tijdens het webinar zijn gegeven. +
Hoe je funerair erfgoed op begraafplaatsen in stand kunt houden, is een grote vraag voor veel beheerders en houders van begraafplaatsen. Op 26 oktober 2022 werd in een [https://www.cultureelerfgoed.nl/publicaties/publicaties/2022/01/01/platform-funerair-erfgoed---financiering-van-erfgoed-op-begraafplaatsen---terugkijken webinar] van het platform Funerair erfgoed aandacht besteed aan dit onderwerp. De behandelde onderwerpen kunnen dienen als voorbeeld voor de instandhouding. Hoe zit het met de subsidiemogelijkheden? In dit artikel wordt hier nader op ingegaan. +
Er zijn zo’n 1300 beschermde rijksmonumenten op ongeveer 550 begraafplaatsen of kerkhoven. Herstel, beheer en onderhoud van monumentale begraafplaatsen is specialistisch werk, waar vaak veel geld voor nodig is. +
Wilt u weten welke werkzaamheden uw pand nodig heeft? Een behandelvoorstel kan die vraag beantwoorden. Daarmee kunt u duidelijk gespecificeerde offertes aanvragen, waarmee u regie houdt op de werkzaamheden.
Wat een voorstel inhoudt leest u in dit artikel. +
<span class="klein rechts">⇐ [[Thema/Aardkundig_erfgoed|Overzicht aardkundig erfgoed]]</span>
Beken zijn kleine rivieren, die vooral in de Nederlandse zandgebieden in in Zuid-Limburg voorkomen. Beken liggen vaak in beekdalen van meestal enkele honderden meters breed. Veel van deze beekdalen zijn ontstaan tijdens de laatste ijstijd en tegenwoordig gevuld met zand, leem, klei of veen. Deze natte milieus vormen vaak waardevolle natte habitats en paleo-ecologische archieven.
<div class="kader klein">
===Beken en beekdalen in het kort===
====Kenmerkendheid====
*Beekdalen worden gekenmerkt door de aanwezigheid van waterkwaliteits en – kwantiteitsgradiënten. De waterkwantiteitsgradiënt loopt van droog op de hoogste delen via vochtig en nat naar het water in de beek. De kwaliteitsgradiënt volgt de kwantiteitsgradiënt en loopt van voedselarm naar matig voedselrijk.
*De vorm van een beek wordt bepaald door de afvoer, het verhang en het materiaal van de oever en de bedding. Als gevolg van erosie in de buitenbocht en sedimentatie in de binnenbocht hebben natuurlijke beken een meanderend verloop. Oevers in de binnenbocht hebben een flauwe helling, die van de buitenbocht zijn steil.
====Materiaal====
Het beddingmateriaal varieert van grind in snel stromende beken tot organisch materiaal in langzaam stromende laaglandbeken. De beekbedding bestaat uit hetzelfde materiaal als dat van de directe omgeving. In de binnenbocht treft men fijner materiaal aan dan in de buitenbocht.
====Huidige aardkundige processen====
In min of meer natuurlijke beken spelen erosie, zandtransport en sedimentatie nog een rol van betekenis. Bij beken die aan banden zijn gelegd zijn de geomorfologische processen in sterke mate afgenomen. In langzaam stromende beken treedt verlanding op.
</div> +
Resten van een pannenbakkerij uit de tweede-derde eeuw na Chr. +
Vroegmiddeleeuws grafveld, een boerderij uit de late middeleeuwen en de Staats-Spaanse circumvallatielinie. +
Bewoningssporen uit de steentijd, bronstijd, ijzertijd, Romeinse tijd en middeleeuwen en de resten van de laat-middeleeuwse Sint-Martinuskapel. +
Ornamentaal bakhuis bij Hoekelum. +
Stal bij Hoekelum. +
Historisch tuin- en parkaanleg behorende bij Hoekelum. +
IJskelder bij Hoekelum. +
Kinderhuisje bij Hoekelum. +
Koetshuis bij Hoekelum. +
Obelisk bij Hoekelum. +
Paviljoen bij Hoekelum. +
Ornamentele rondboogbrug met ijzeren leuningen, behorende bij Hoekelum. +
Koetshuis Noordereng bij Hoekelum. +
Moestuinmuur bij Hoekelum. +
Theehuis annex dienstwoning en schuur. +
Grafheuvels, een urnenveld en een raatakker. +
Dienstwoning behorende bij Hoekelum. +
Boerderij bij Hoekelum. +
Aan drie zijden omgracht blokvormig landhuis met in de kern restanten van het laatmiddeleeuwse kasteel Hoekelum. Aan de noordzijde van het ten westen gelegen voorplein een koetshuis. +
Historische buitenplaats Hoekelum. Aan drie zijden omgracht blokvormig landhuis met in de kern restanten van het laatmiddeleeuwse kasteel Hoekelum. Aan de noordzijde van het ten westen gelegen voorplein een koetshuis. +
Huis Noordereng behorende bij Hoekelum. +
Twee grafheuvels uit de steentijd en/of de bronstijd. +
Vier grafheuvels. +
Vier grafheuvels. +
Twee grafheuvels. +
Resten van een aardewerk- en dakpanfabriek uit de Romeinse tijd.
==='"`UNIQ--h-0--QINU`"'Neder-Germaanse limes===
Dit rijksmonument is onderdeel van de [[Neder-Germaanse limes]], de noordgrens van het Romeinse Rijk. Deze is sinds juli 2021 UNESCO werelderfgoed. +
Overblijfselen van een aardewerk- en dakpanfabriek uit de Romeinse tijd.
==='"`UNIQ--h-0--QINU`"'Neder-Germaanse limes===
Dit rijksmonument is onderdeel van de [[Neder-Germaanse limes]], de noordgrens van het Romeinse Rijk. Deze is sinds juli 2021 UNESCO werelderfgoed. +
Resten van een aquaduct uit de Romeinse tijd en een mottekasteel uit de late middeleeuwen.
==='"`UNIQ--h-0--QINU`"'Neder-Germaanse limes===
Dit rijksmonument is onderdeel van de [[Neder-Germaanse limes]], de noordgrens van het Romeinse Rijk. Deze is sinds juli 2021 UNESCO werelderfgoed. +
Resten van een aquaduct uit de Romeinse tijd.
==='"`UNIQ--h-0--QINU`"'Neder-Germaanse limes===
Dit rijksmonument is onderdeel van de [[Neder-Germaanse limes]], de noordgrens van het Romeinse Rijk. Deze is sinds juli 2021 UNESCO werelderfgoed. +
Vier grafheuvels. +
Grafveld uit de vroege middeleeuwen. +
Bewoningssporen uit de midden-bronstijd en een urnenveld uit de late bronstijd en de ijzertijd. +
Woonhuis. +
Rijengrafveld. +
Bewoningssporen uit de midden-steentijd en een urnenveld. +
Tuin- en parkaanleg van complex Weverij de Ploeg +
Nederzetting uit de IJzertijd, Romeinse tijd en vroege middeleeuwen. +
Meerdere grafheuvels en een urnenveld. +
Omgracht terrein met de ruïne van het laatmiddeleeuwse kasteel Seldensate. Ten zuidoosten ligt midden op een groot omgracht terrein het poortgebouw tot het kasteel. +
L-vormig landhuis met in de kern nog delen van het zeventiende-eeuwse kasteel. +
Omgracht terrein met in het midden het laatmiddeleeuwse kasteel Wamberg. Ten noorden daarvan een bijgebouw met daartegenaan een poortgebouw. +
Terp die bestaat uit twee verhoogde woonplaatsen. +
Huisterp. +
Terp. +
Bij rijksbeschermde stads- en dorpsgezichten gaat het om gebieden met een bijzonder, historisch karakter. Dat karakter kan in de loop van eeuwen zijn gegroeid, zoals een historische binnenstad, maar het kan ook gaan om ontworpen gebieden, bijvoorbeeld een villapark. +
Grafheuvel. +
Bewoningssporen uit de midden- en late steentijd en een urnenveld. +
Beton is divers materiaal en kent verschillende samenstellingen, kwaliteiten en verschijningsvormen. In de eenvoudigste vorm worden stukken natuursteen bijeengehouden door leem of klei. De meeste betonsoorten bestaan uit een mengsel van verhard hydraulisch bindmiddel en kalk met tras of cement. Dit artikel gaat over beton waarin cement als bindmiddel is gebruikt, ook wel cementbeton genoemd. +
Behoud van de karakteristieke kenmerken en uitstraling van monumentaal beton staat of valt bij een zorgvuldige uitvoering. In de praktijk blijkt dat niet al het herstelwerk even duurzaam is of bijdraagt aan het behoud van de cultuurhistorische waarden van de historische betonconstructie. Dit kennisartikel geeft informatie over onderhoudsmaatregelen en mogelijkheden voor herstel. Het item gaat dieper in op de uitvoering van herstelwerk, herstelmaterialen en het waarborgen van de kwaliteit. De historische ontwikkeling van beton, de materiaaleigenschappen, schademechanismen en analysetechnieken zijn al beschreven in [[Beton]], [[Beton - inspectie]], [[Beton - schade]] en [[Beton - onderhoud en herstel]]. Deze beschrijvingen vormen de basis voor dit artikel. +
Voordat een herstel- en conserveringsadvies voor een bestaande betonconstructie kan worden opgesteld, moet een goed en volledig beeld bestaan van de kwaliteit en de huidige toestand van het beton. Het in kaart brengen van de toestand begint altijd met een visuele inspectie. In veel gevallen echter is dat niet voldoende. Meestal is aanvullend technisch onderzoek vereist voor het stellen van een goede diagnose en een prognose van de schadeontwikkeling. Een goede diagnose omvat zowel de schadeoorzaak als de omvang van de zichtbare en de niet-zichtbare schade. +
Beton kent vele verschijningsvormen. Bij monumenten zijn de vorm, materiaalopbouw, constructiewijze, kleur, textuur en afwerking van het betonoppervlak vaak bepalend voor de cultuurhistorische waarde. Zorgvuldig herstel en doelmatige conservering met behoud van de karakteristieke detaillering en uitstraling zijn daarom belangrijk. Dit artikel geeft informatie over de onderhoudsbehoefte en de mogelijkheden voor herstel bij de verschillende schadeoorzaken. +
We kennen allemaal roestende wapening die schollen uit het betonoppervlak drukt. Naast roestende wapening bestaan er ook bedreigingen en schademechanismen die zich minder makkelijk laten herkennen. De kwaliteit van het beton en mogelijk optredende schademechanismen bepalen hoe het materiaal moet worden geconserveerd of hersteld. +
Bewoningssporen uit de Romeinse tijd. +
Overblijfselen van een nederzetting. +
Nederzettingssporen uit de ijzertijd, Romeinse tijd en middeleeuwen. +
Bewoningssporen uit de ijzertijd en Romeinse tijd. +
Enige overgebleven hoektoren van het kasteel Blanckenburgh. De hoektoren stond op de hoek van de vierkante omgrachte hoofdburcht, waarvan de buitenmuren met enkele stukjes muurwerk zijn aangegeven. +
Overblijfselen van een nederzetting uit de nieuwe steentijd en Romeinse tijd. +
Resten van de Luingaborg (moated site). +
Overblijfselen van jonkvrouwenklooster Jeruzalem. +
Vliedberg (mottekasteel) uit de late middeleeuwen. +
Vliedberg (mottekasteel) uit de late middeleeuwen. +
Vliedberg (mottekasteel) uit de late middeleeuwen. +
Een aan het eind van de hoofdas gelegen KAPEL met open klokkentoren, visueel bepalend als afsluiter aan de oostzijde van het plein. De kapel, die als zaalkerk getypeerd kan worden, heeft een samengestelde plattegrond en is aan de noordoostzijde door middel van een corridor of tussenlid met het zusterhuis verbonden. De kapel heeft in geel (sintel)steen uitgevoerde gevels. De flauw hellende zadel- en lessenaarsdaken hebben overstekende dakschilden die met rode pannen zijn gedekt. De kapel heeft zijn religieuze functie verloren en heeft nu een horecabestemming. +
Op het oude kerkhof van Bingelrade 23 oude grafkruisen, daterend van de 16de tot de 19de eeuw. +
Begraafplaatsen kunnen een rol spelen bij herstel of bevordering van biodiversiteit. Het zijn vaak groene oases in een stedelijke omgeving of stepping stones voor planten en dieren in een agrarisch gebied, dat steeds vaker wordt gedomineerd door monoculturen. Wat is die biodiversiteit op begraafplaatsen, hoe kun je die bevorderen en hoe verhoudt zich dat tot de begraaffunctie en het eventueel aanwezige funeraire erfgoed?
Aan de hand van vijf presentaties werd dit thema gedurende een [https://www.cultureelerfgoed.nl/actueel/agenda/2021/04/21/platform-funerair-erfgoed-biodiversiteit-op-begraafplaatsen platform Funerair erfgoed] vanuit heel verschillende zijden belicht.
Het webinar is in het geheel [https://channel.royalcast.com/cultureelerfgoed/#!/cultureelerfgoed/20210421_1 terug te kijken]. +
Bitpreservering omvat de werkzaamheden die nodig zijn om de bitstreams (de oorspronkelijke volgorde van nullen en enen) intact en leesbaar te houden. +
Welke maatregelen worden genomen om de bit integriteit te monitoren? +
Beschrijf welke maatregelen ervoor zorgen dat digitale objecten altijd raadpleegbaar zijn. Bepaal hoeveel kopieën worden opslagen en onder welke condities. +
Benoem de maatregelen die nodig zijn om de kwaliteit van digitale objecten bij opname in het digitaal archief vast te stellen. +
Beschrijf welke maatregelen getroffen worden bij dataverlies door bijvoorbeeld bit rot, natuurrampen of ongelukken. +
Unieke identificatiecodes zorgen ervoor dat vindbaarheid en de identificatie van digitale objecten gegarandeerd is. +
Bewoningsresten uit de late steentijd en enkele grafheuvels uit de bronstijd. +
Bewoningssporen uit de midden-steentijd. +
Bladkoper wordt al lange tijd toegepast op gebouwen. Men gebruikt het vooral voor dakbedekking, goten en hemelwaterafvoeren. Als materiaal voor dakbedekking zal het door de beeldbepalende oxidatiekleur in eerste instantie vooral gekozen zijn uit architectonische overwegingen. Tegenwoordig past men het op monumenten vaak toe vanwege de duurzaamheid. Dit artikel geeft inzicht in de eigenschappen en het gebruik van bladkoper, de verwerkbaarheid, de schades die kunnen ontstaan en hoe je deze kunt voorkomen. +
Al zeer lang past men bladlood toe aan gebouwen. Gedurende vele eeuwen is het vaak gebruikt als dakbedekking, voor de bekleding van houtconstructies, voor goten, aansluitingen, waterafvoeren en decoratieve elementen. Dit kennisartikel geeft inzicht in het gebruik en de eigenschappen van lood, de verwerkbaarheid, de schades die kunnen ontstaan en hoe je die kunt voorkomen. +
Sinds het begin van de 19e eeuw past men zink toe aan gebouwen. De introductie van zink in Nederland viel vrijwel gelijk met de heroriëntatie op oude bouwstijlen, de intree van de zogenoemde neostijlen. Het gebruik van zink nam een grote vlucht, niet alleen voor dakbedekking, goten en hemelwaterafvoeren, maar ook voor de vele ornamenten die men in de neostijlen toepaste. Dit artikel geeft inzicht in de eigenschappen en het gebruik van bladzink, zijn verwerkbaarheid, de schades die kunnen ontstaan en hoe je deze kunt voorkomen. +
Prehistorische sporen van bewoning. +
Gedeelten van de dorpsterp van Blessum. +
Huisterp met dobbe. +
Terp. +
Kasteel de Bongard / Bongart. L-vormige hoofdburcht met op de westhoek een ronde toren, in de 16de eeuw gebouwd op de plek van het laatmiddeleeuwse kasteel de Bongard. Ten zuidwesten ligt een vierkante voorburcht met bijgebouwen aan vrijwel alle vier de zijden. +
De Westerwoldse boerderijen behoren tot de noordelijke huisgroep. Ze zijn vaak groot van omvang en bevatten al dan niet een versmald woongedeelte en schuren die drie of vijfbeukig zijn. +
De boerderijen in West-Friesland behoren tot de noordelijke huisgroep. Vanwege de karakteristieke bijna vierkante vorm met hoog dak zijn ze bekend als de zogenaamde stolpboerderijen. +
De boerderijen in de Zaanstreek en het Waterland behoren tot de noordelijke huisgroep, evenals de overige boerderijtypen in Noord-Holland, ten noorden van Amsterdam. In de Zaanstreek en het Waterland zijn de boerderijen in het algemeen kleiner van formaat dan in de Beemster, Schermer en West-Friesland. +
De boerderijen in het Westerkwartier behoren tot de noordelijke huisgroep. Vanwege de ligging dichtbij Friesland tonen ze invloed van de Friese boerderijbouw. +
De Texelse boerderijen behoren tot de noordelijke huisgroep. Vanwege hun witte kleur, rieten piramidedak en lang voorend zijn ze bekend als de Texelse stolp. +
De boerderijen op Wieringen behoren tot de noordelijke huisgroep. Vanwege hun afwijkende vormgeving en plattegrond onderscheiden ze zich ten opzichte van andere boerderijtypen in Noord-Holland. +
Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 12 feb 2020 om 16:23.