Functionele preservering - preserverings strategieën
Introductie
Maak een plan om informatie mee te nemen door de tijd.
Wat wordt er onder een preserveringsstrategie verstaan?
Een preserveringsstrategie is een strategie om digitale informatie mee te nemen door de tijd en om daarmee te voorkomen dat digitale objecten tijdens hun levenscyclus vroegtijdig onbruikbaar worden.
Het is belangrijk om de preserveringsstrategie te documenteren in het duurzaamheidsbeleid. Welke preserveringsstrategie heeft de eerste voorkeur en in welke gevallen wordt een ander soort strategie gevolgd? Het kan bijvoorbeeld zijn dat een organisatie migratie als eerste strategie heeft gekozen. Echter, wanneer migratie niet kosteneffectief blijkt, of niet geschikt is om bepaalde essentiële kenmerken duurzaam te bewaren, kan de organisatie kiezen voor emulatie als standaard preserveringsstrategie.
Het bepalen van een preserveringsstrategie vindt plaats op basis van organisatorische en technologische factoren, in combinatie met de essentiële kenmerken van de digitale objecten.
Welke preserveringsstrategieën kun je toepassen?
- Migratie is het overzetten naar een ander media- of bestandsformaat. Media-migratie is het overzetten van bestanden naar een andere drager en formaat-migratie is het overzetten naar een ander bestandsformaat.
- Converteren is het omzetten naar een hogere versie van hetzelfde bestandsformaat.
- Normaliseren is de omzetting naar een bestandsformaat dat duurzamer wordt geacht binnen het duurzaamheidsbeleid en de preserveringsstrategie van een organisatie.
- Emulatie is een duurzaamheidsstrategie gericht op het behoud van digitale bronnen zoals ze oorspronkelijk zijn vervaardigd en gebruikt. Door emulatietechnieken toe te passen wordt het mogelijk het gedrag van een verouderde computer na te bootsen op een andere (nieuwere) computer. Emulatie kan op vier aspecten van een computer van toepassing zijn: de hardware, het besturingssysteem, de bijbehorende software en de digitale objecten die met die software zijn vervaardigd.
- Emulation-as-a-service is een schaalbaar, kosteneffectief, cloud-gebaseerd model voor emulatieprocedures voor gebruik door erfgoedinstellingen. Zie voor meer uitleg het rapport van LIMA: 'Archiving and distribution of CD-ROM artworks, a study of the Emulation as a Service (EaaS) tool and other proposals'.
- Herinterpretatie is het opnieuw installeren, uitvoeren of reconstrueren van een werk (mede op basis van documentatie).
- Software/hardware archivering is het bewaren van de originele uitvoeringen van de applicaties en de hardware, teneinde het digitale materiaal in de originele omgeving te kunnen representeren. Bij het kiezen van deze optie moet vooraf worden bepaald hoe de gearchiveerde software en hardware voor de lange termijn onderhouden kan worden. Zie ook de uitwerking 'Functionele preservering - conserveer verouderde apparatuur'.
- Vastleggen op video
- Het kan problematisch zijn om collecties of objecten met een sterk interactief karakter (bijvoorbeeld multi-player games of dynamische websites) duurzaam te behouden door middel van migratie of emulatie. Als de organisatie de dynamische eigenschappen van zo’n object (die worden opgeroepen tijdens het interactief gebruik) wil preserveren kan worden overgegaan tot het vastleggen van de interactie met het object op video).
Meer weten? Zie Leren Preserveren.
Wat zijn de risico’s als wij verzuimen om een preserveringsstrategie op te stellen?
Zonder preserveringsstrategie is een organisatie niet in staat om een levensvatbaar preserveringsproces in te richten voor het duurzaam behoud van de digitale collecties. Permanente technologische veranderingen van bestandsformaten, hardware en software vereisen doordachte maatregelen om digitale objecten authentiek, begrijpelijk en blijvend toegankelijk te houden.
Welke vragen kunnen wij onszelf stellen?
- Heeft onze organisatie vastgesteld welke digitale kopieën toegankelijk zijn voor gebruikers?
- Heeft onze organisatie de 'Essentiële kenmerken' van de digitale object vastgesteld?
- Hoe gaan wij om met digitale objecten die zijn ‘getransformeerd’ (overgezet naar een nieuwe versie of een nieuw formaat)? Wordt het originele object ook nog bewaard?
- Hoe vergelijken wij alternatieve preseveringsstrategieën?
- Heeft onze organisatie het besluitvormingsproces voor het kiezen van de beste preserverinsgstrategie gedefinieerd?
- Heeft onze organisatie vastgesteld welke digitale kopieën toegankelijk zijn voor gebruikers?
Hoe verwoorden andere instellingen preserverings strategieën?
Bayerischen Staatsbibliothek
Derzeit wird dabei die Migration in aktuelle, standardisierte und offene Dateiformate als wichtigste digitale Erhaltungsstrategie erachtet, es besteht aber eine grundsätzliche Offenheit gegenüber anderen Maßnahmen (z. B. Emulation).
Die Langzeitarchivierungsstrategie der Bayerischen Staatsbibliothek
Beeld en Geluid
The main current preservation strategy operated by Sound and Vision for its own collections and for the materials from other depositors that must be preserved is migration. (...) Due to statutory obligations, the format for materials produced by the Dutch public broadcasters will change only if a new format is selected by the broadcasters. In the event of such a format change, all the productions stored in the Digital Archive to date will in principle be transferred integrally, based on a ‘just-in-case’ scenario.
The just-in-case scenario is neither feasible nor desirable for the new media materials that fall within the expanded collection profile. A different preservation strategy will be implemented here: the just-in-time approach. This scenario means that the objects will initially be stored ‘as is’, with playability checked in advance. In a fixed monitoring cycle the objects will be checked to ascertain whether they are still playable within the current playing environment, taking into account the outcomes of technology watch procedures and the requirements of the user groups, which may have changed. If the object cannot be played out any longer, it will be examined whether another environment offers an alternative, or whether the original format will have to be converted (‘just in time’) to a preservation format.
Digital Preservation Sound and Vision: Policy, Standards and Procedures
Nationaal Archief
Er zijn strategieën gemaakt voor de preservation van verschillende formaten. Dat kan zijn door omzetting, emulatie, viewers inzetten of een combinatie daarvan. Hierbij wordt rekening gehouden met de significante eigenschappen van een object en naast het origineel wordt de beste kwaliteit bewaard.
Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: Bestand is zoek
Zie ook
Artikelen- Functionele preservering - bestandsformaten check
- Functionele preservering - conserveer verouderde apparatuur
- Functionele preservering - versiebeheer tijdens migratie
Specialist(en)
Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 12 aug 2024 om 18:14.