Marieken Verheyen (1954-)

Versie door RCEbot (overleg | bijdragen) op 8 mrt 2022 om 03:03

Introductie

Vandaag de dag worden we gebombardeerd met ideaalbeelden van de vrouw via sociale media. Er wordt een norm geschept hoe je lichaam er uit moet zien en hoe je je moet kleden om gezien te worden. De media bepaalt een groot deel van ons beeld van de werkelijkheid. Een probleem dat zeker niet alleen vandaag de dag bestaat, laat feministische kunstenares Marieken Verheyen (1954) zien in haar werk Aanpassing 1954-1978. Het werk was voor het eerst te zien in de spraakmakende rondreizende tentoonstelling Feministische kunst internationaal en werd daarna aangekocht voor de Rijkscollectie.

Afbeelding met negen foto's
Marieken Verheyen (1954), Aanpassing 1954-1978, 1978, fotopapier, 24,3 x 18,3 cm., inv.nr. K82046-A-J (voorzijde)

Van Tijdschrift naar Tijdlijn: de invloed van (sociale) media op het vrouwbeeld

Deze fotoserie uit 1978, met Verheyen zelf als model, laat zien hoe de vrouw in de massamedia op verschillende momenten tussen 1954 en 1978 werd afgebeeld. Verheyen verzamelde tijdschriften uit de periode van haar geboorte tot 1978 en zag dat er extreme veranderingen in het vrouwbeeld waren te zien. Elke drie jaar stond er een volledig ander soort vrouw op de cover. Dit soort tijdschriften waren van grote invloed op het zelfbeeld van vrouwen. Door zichzelf af te beelden volgens het conformerende stramien van de media zette ze haar fascinatie om in beeld. Ze erkende met dit werk dat het soms moeilijk te bepalen is wat de scheidslijn is tussen wat nog van jezelf is en wat is bepaald door de massamedia. Kun je je wel helemaal losmaken van deze invloeden van buitenaf? En wat voor effecten heeft zo’n sturend beeld over het vrouwelijke uiterlijk op vrouwen zelf?

Het vrouwenbeeld in massamedia

Verheyen maakte dit werk vlak na haar afstuderen aan de Academie voor Kunst en Industrie in Enschede (AKI). Ze exposeerde in meerdere feministische tentoonstellingen waarin ze de vrouw en het vrouwbeeld centraal stelde. Ze gaf kritiek op het vrouwbeeld in de massamedia, een vrouwbeeld waar ze zich zelf helemaal niet mee kon identificeren. De vrouwenbeweging was in die tijd in opkomst en verschillende kunstenaressen, waaronder Verheyen, stonden aan de wieg hiervan: ‘In die jaren hadden wij vrouwen, kunstenaressen, de sterke hoop dat we dingen echt wezenlijk zouden veranderen. Op sommige gebieden is dat ook zeker gebeurd, maar op sommige gebieden is het misschien wel achteruit gegaan. Dat is bitter om vast te stellen.’

Aanpassing 1954-1978

Aanpassing 1954-1978 is een werk dat in zijn boodschap, meer dan veertig jaar later nog steeds enorm actueel is. Het is misschien nog wel actueler dan toen, door de komst van sociale media als Instagram, beaamt ook Verheyen zelf. Wanneer het werk getoond wordt, hangt er naast de fotoserie een spiegel, die het werk nog meer naar het nu trekt: Hoe kijk jij naar jezelf? Word je (onbewust) beïnvloed door de media? Kun jij vrij zijn in wie je bent? Kun jij je losmaken van de normen?

Tekst: Dorian Meijnen

Vragen, verbeteringen of opmerkingen?
U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.

Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 8 mrt 2022 om 03:03.