Brontekst bekijken van Monumenten/12644

{{#element:
|Elementtype=Monument
|Status=Publiceren
|Monumentnummer=12644
|Plaatsnaam=Deventer
|Adres=Klooster 21
|Naam monument=De Sajetbaal
|Introductie=Pand dat als achterdeel van het perceel Noordenbergstraat 38 deel uit maakt van het Kloostercomplex. Het pand is gebouwd in 1644.
|Omschrijving===Geschiedenis en achtergrond==
Tot de Tweede Wereldoorlog kende Deventer veel bekende joodse zaken. Een daarvan was "''De Sajetbaal''", de groothandel in garens van M.S. Noach.

===Ligging===
De Sajetbaal ligt op de hoek van de Noordenbergstraat en Klooster, in het oudste gedeelte van de stad.

===Omschijving===
<div class="kader">
Pand dat als achterdeel van het perceel Noordenbergstraat 38 deel uit maakt van het Kloostercomplex. Gepleisterde zijgevel; zadeldak eindigend tegen topgevel met vlechtingen. XVII.

Eigenaar: N.V. Deventer Lompen- en Metaalhandel voorheen fa. A.S. Noach Jr. gev. te Zutphen, Noordenbergstraat 44, Deventer. Tevens Noordenbergstraat 38. E 8750 427.
</div>

===Gevelreclame===
Het pand bevatte vroeger naast de tekst "De Sajetbaal" een gevelreclame met de tekst "Agentuur en commissiehandel" (''Zie Afb. 2.'').

Die tekst is geschilderd over een nog oudere reclame met de tekst:

<div class="kader">
JJ POLAK

TWEEDEHANDS MEUBELEN

(onleesbaar)

FORNUIZEN.KACHELSen
</div>

===Joods Deventer===
Het Etty Hillseum Centrum zegt over Moos Noach:

: "''Sommigen, zoals dr.L.Hillesum (1880-1943), rector van het Stedelijk Gymnasium, en een aantal welgestelde winkeliers, maakten een geïntegreerd deel uit van de Deventer samenleving, anderen zoals “Goedkope Sam” (Sam Noach, 1882-1942) en Moos Noach (1864-1938) van “de Sajetbaal”, bleven toch buitenstaanders, maar gaven wel kleur aan het stedelijke leven.''"

===Informatiebordje===
Op de gevel is een informatiebordje  (''Zie Afb. 4.'') gemonteerd met daarop de tekst:

<div class="kader">
'''De Sajetbaal'''<br/>
In dit huis woonde de Joodse familie van Mozes Salomon Noach (1864-1938) die de winkel 'De Sajetbaal' heeft opgericht.<br/>
Bij de restauratie is de op het pand geschilderde naam weer zichtbaar gemaakt.<br/>
Hier verkocht men o.a. sajetten (wollen) kousen, diverse andere willen zaken, artikelen voor gas- en petroleum-verlichting, schorten, kramerzijden, zijden linten, tabakspijpen en nog verschillende artikelen voor o.a. naaisters, kleermakers, drogisten, kappers en behangers.
</div>
|Afbeelding (extern)=[[Bestand:Nl-dvsa 1534 4240 0001.jpg|400px|rechts|thumb|Afb. 1. Hoek Klooster 21-25 en Noordenbergstraat 38, ca. 1960s. Foto: Collectie Overijssel locatie Deventer|alt=Zwartwit foto van het pand aan Klooster 21-23, met op de gevel een vervaagde tekst "De Sajetbaal" en een gevelreclame "Agentuur en commissiehandel"]]
[[Bestand:Nl-dvsa 1534 4240 0001-uitsnede.jpg|400px|rechts|thumb|Afb. 2. Detail van de oude gevelreclame. Foto: Collectie Overijssel locatie Deventer|alt=Zwartwit foto van het pand aan Klooster 21-23, met op de gevel een vervaagde tekst "De Sajetbaal" en een gevelreclame "Agentuur en commissiehandel"]]
[[Bestand:Sajetbaal.jpg|400px|rechts|thumb|Afb. 3. De Sajetbaal in Deventer in 2010. Foto: Pompidom, [https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0 CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons|alt=Foto van De Sajetbaal in Deventer, Klooster 21-23-25.]]
[[Bestand:Sajetbaal Deventer IMG 20221216 173330 HDR.jpg|400px|rechts|thumb|Afb. 4. Het ANWB informatiebordje over De Sajetbaal|alt=Foto van het ANWB informatiebordje over De Sajetbaal]]
|Trefwoord=monument, klooster, Deventer
|Paginanaam=Monumenten/12644
|Voorkeurslabel=Deventer - Klooster 21
}}
{{SourceDocument
|Is onderdeel van=Overige bronnen
|Voorkeurslabel=Deventer toen en nu:
|Bron=http://www.deventertoenennu.nl/tijdvakken/goedkope-sam-de-man-van-deventer-64ac
|Bron text=Goedkope Sam, de Man van Deventer
}}
{{SourceDocument
|Is onderdeel van=Overige bronnen
|Voorkeurslabel=Etty Hillesum Centrum:
|Bron=https://ettyhillesumcentrum.nl/de-joodse-geschiedenis-van-deventer/geschiedenis-van-joods-deventer/
|Bron text=Geschiedenis van Joods Deventer
}}
{{SourceDocument
|Is onderdeel van=Overige bronnen
|Voorkeurslabel=archieven.nl:
|Bron=https://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&miadt=0&mizig=187&miview=gal&milang=nl&micols=1&misort=last_mod%7Cdesc&mizk_alle=Klooster%2021%20Deventer
|Bron text=overzicht van afbeeldingen van Klooster 21 te Deventer
}}