Monument bewerken: Monumenten/14031

U hebt geen toestemming om deze pagina te bewerken, want:

U hebt geen rechten om de gevraagde handeling uit te voeren.

Elementtype	Monument
Status *
Monumentnummer * Graag het rijksmonumentnummer invullen
Plaatsnaam * Graag de plaatsnaam van het monument invullen
Adres
Naam monument Graag de naam van het monument invullen
Introductie (opt.) Bevat de introductietekst van het kennisitem (op deze tekst vindt annotatie plaats)
Kennis over dit rijksmonument Bevat de tekst van het kennisitem	==De Wijnstraat== De Wijnstraat, die heel vroeger ‘Nieuwe Zijde’ heette, herinnert aan de wijnhandel, die van het middeleeuwse Dordrecht het voornaamste handelscentrum van Holland maakte. Eeuwen was in de Wijnstraat de opslagplaats van wijn en de handel in wijn. Dordrecht bezat het monopolie op de Rijnwijn. Later kwamen ook Franse wijnen naar Dordrecht en werden opgeslagen in de talloze wijnpakhuizen. ==Geschiedenis== De locatie van pand De Boterbeurs is onlosmakelijk verbonden met de wijnhandel. Tot 1841 stond hier een in 1331 door de wijnkopers gestichte kapel. Na de Hervorming (1572) werd de Wijnkoperskapel gebruikt als ijzerwaag. In 1656 wordt de kapel in gebruik genomen als Engelse kerk, waar met name de Engelse handelaren in lakenstof ‘the merchant adventurers’ bijeen kwamen. Ook was het Watergerecht er gevestigd, dat alle verkopen van schepen, bijlbrieven (hypotheekbrieven op schepen), en andere zaken de scheepvaart betreffende behandelde. Tevens was er de gildekamer van de chirurgijns. In 1841 besloot het stadsbestuur van Dordrecht, dat de handel aan een nieuw gebouw toe was en werden de Wijnkoperskapel en een aantal belendende huizen (waaronder het voormalig woonhuis van kunstschilder Aelbert Cuyp) afgebroken, om plaats te maken voor een nieuwe handels- en boterbeurs. Het torentje, de preekstoel en de banken werden overgebracht naar de Waalse kerk op de hoek van de Voorstraat en de Visstraat. Op de binnenplaats van de Boterbeurs vindt elke vrijdag de handel in boter en eieren plaats van boeren uit de wijde omtrek van Dordrecht. Vanaf 1843 is het Dordrechts museum gevestigd op de eerste verdieping. Vincent van Gogh bezocht het museum regelmatig toen hij in 1877 kort in Dordrecht woonde. In 1904 is het museum uit haar jas gegroeid en verhuist naar haar huidige plek in het voormalig krankzinnigengesticht. In de Boterbeurs vestigt zich de eerste Openbare leeszaal van Nederland. In 1939 vindt een grote modernisering van de bibliotheek plaats en eindigt de boterhandel definitief. In 1970 maakt de bibliotheek plaats voor een regionaal centrum voor buitenlanders. Vanaf 2015 wordt het tijdelijk bewoond en gebruikt als Sinterklaashuis. Sinds 2018 is het pand gerenoveerd en omgevormd tot 5 duurzame loftwoningen. ==Beschrijving monumentenlijst== Voormalige openbare leeszaal. Late Empire gevel, gedateerd 1841. Indrukwekkende, gepleisterde lijstgevel met zijrisalieten, hardstenen plint, banden, waterlijst, pilasters en vensterdorpels. Vensters parterre getoogd, vensters verdieping met hoofdgestellen. De lijst wordt gedragen door gesneden consoles. In de verdieping nog de oorspronkelijke schuiframen. Torentje met wijzerplaat, waaronder draperieversiering, geflankeerd door liggende voluten. Klok (1551) van Jan Moor. Fraai gebouw van eenvoudige doch harmonische architectuur en van oudheidkundige waarde. Architect G.N. Itz.
Afbeelding uploaden Uploaden van een afbeelding.	Bestand uploaden
Stappen om een afbeelding te plaatsen:	upload een afbeelding via "Bestand uploaden" hierboven ⇑ Let op: verklein je foto tot max 2000px breed (liggend), 1600px hoog (staand) en max 1MB! kopieer de Afbeelding code en plak die in Afbeelding plaatsen hieronder ⇓ pas de code aan: BESTANDSNAAM, BIJSCHRIFT en BESCHRIJVING' ' (Alt-tekst) Herhaal dit voor elke afbeelding. [[Bestand: BESTANDSNAAM\|400px\|rechts\|thumb\|BIJSCHRIFT\|alt=BESCHRIJVING]]
Afbeelding plaatsen Een link (URL) naar één of meer afbeelding of een interne link met afbeeldingcodering	[[Bestand:De Boterbeurs Dordrecht.jpg\|400px\|rechts\|thumb\|Afb. 1. De Boterbeurs, Dordrecht\|alt=Foto van de gevel van De Boterbeurs, Dordrecht]] [[Bestand:Wijnkoperskapel.jpg\|400px\|rechts\|thumb\|Afb. 2. De voormalige Wijnkoperskapel en huizen die in 1841 zijn afgebroken voor de bouw van de Boterbeurs.\|alt=Schilderij met daarop de voormalige Wijnkoperskapel]] [[Bestand:De Boterbeurs Dordrecht Klok.jpg\|400px\|rechts\|thumb\|Afb. 3. Klok (1551) van Jan Moor\|alt=Foto van de klok uit 1551 op de gevel]] [[Bestand:De Boterbeurs Dordrecht 1841.jpg\|400px\|rechts\|thumb\|Afb. 4. Gevelsteen\|alt=Foto van de gevelsteen met daarop 1841]] [[Bestand:De Boterbeurs Vensters.jpg\|400px\|rechts\|thumb\|Afb. 5. De gebrandschilderde vensters van de Dordtse glazenier Toon Berg\|alt=Foto van gebrandschilderde vensters]]
Gerelateerd aan monument
Gerelateerd aan artikel
Gerelateerd aan thema
Trefwoorden Trefwoord uit de RCE thesaurus
Specialisten

Bronnen & verwijzingen

Is onderdeel van
Titel*
URL
Text

Is onderdeel van
Titel*
URL
Text

Is onderdeel van
Titel*
URL
Text

Bron toevoegen

Samenvatting:

Kleine bewerking

Annuleren