Ulft - Stokhorsterweg bij 8 - Kasteel te Ulft

(16074) monumentenregister Monumentnummer: 16074

Introductie

Heuvel met daarin de fundamenten van het laatmiddeleeuwse kasteel Ulft vanuit het zuidwesten.

Kenmerken

• Datering: diverse bouwperioden vanaf circa 1120
• Bouwstijl: n.v.t.
• Rijksmonument sinds: 03 januari 1978

Geschiedenis

Het kasteel is gebouwd door de familie Van Ulft, die al in 1122 wordt vermeld. Het was destijds al een geslacht van aanzienlijke dienstmannen van de aartsbisschop van Keulen en dat zal ertoe geleid hebben dat zij zich een (motte)kasteel aan de IJssel konden veroorloven. In 1450 kwam het kasteel in handen van de familie Van den Bergh. Door verving kwam het in 1712 aan de familie Hohenzollern-Sigmaringen die het kasteel grotendeels hebben laten slopen. In 1875 kocht Jozef Weykamp het restant met de omringende grond en liet in 1892-1896 het laatste stukje slopen.

Omschrijving

Het kasteel te Ulft is vermoedelijk al in de vroege elfde eeuw als mottekasteel gebouwd, ten oosten van het dorp, aan de overkant van de Oude IJssel. In de loop der tijd zal de motte, net als vele andere, zijn afgevlakt en het kasteel zijn uitgebreid. In het midden van de zeventiende eeuw is het een vierkant complex met op de westhoek een grote toren. Dit complex dateert voor een deel uit 1453 toen een nieuwe ‘Grote Toren’ werd gebouwd, de ‘Dikke Toren’ werd herbouwd, alsmede een kapel en een hofwoning. In 1734 werd de Dikke Toren tot op de begane grond afgebroken en werd het kasteel verbouwd tot jachtslot. In 1757 werd de Grote Toren afgebroken en in 1765 vrijwel de gehele rest van het kasteel. Een laatste overblijfsel werd verbouwd tot verblijf voor de ‘hutmeester’ van de ijzergieterij. Dit gebouw is in de jaren 1892-1896 afgebroken om plaats te maken voor de woning die nu nog staat.

Omgeving

Het kasteel lag ingeklemd in de hoek tussen de plek waar de Aa in de Oude IJssel stroomt. De gracht die aan de oost- en zuidzijde rond het kasteel liep is gedempt.

Bronnen en verwijzingen

• Bibliotheek RCE Schilfgaarde, A.P. van, ‘Eenige mededeelingen over het slot Ulft’, in: Gelre Bijdragen en Mededeelingen, 39 (1936), 106-118.
• Bibliotheek RCE Dalen, A.G. van, Met het huis Ulft door de historie, Ulft 1974.
• Bibliotheek RCE Esch-Hartsinck Hollaar, Annelies van, ‘Huis en Heerlijkheid Ulft’, in: Oudheidkundige Vereniging Gemeente Gendringen, (1989) nr. 8, 31-37.
• Bibliotheek RCE Harenberg, J., Harnas en Hoepelrok aan de Oude IJssel, Zutphen 1966, p. 28-30.
• Bibliotheek RCE Jas, Jorien, Frank Keverling Buisman, Elyze Storm-Smeets, et al. red., Kastelen in Gelderland, Utrecht 2013, 392-393.

Zie ook

Artikelen

• Rijksmonumenten
• Rijksmonumenten - Kastelen, landhuizen en parken

Hoort bij deze thema's

• Monumenten
• Kastelen, landhuizen en parken

Meer informatie Meer over het monumentenregister en het rechtsgevolg van de aanwijzing tot rijksmonument is te vinden op cultureelerfgoed.nl/monumenten.

Meer over de omvang en reikwijdte van de bescherming van specifiek dit monument is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister en de leeswijzer.