Zaandam - Krimp 23 - Czaar Peterhuisje

(518020) monumentenregister Monumentnummer: 518020

Introductie

Het Czaar Peterhuisje in Zaandam is één van de oudste houten huisjes van Nederland en een dependance van het Zaans Museum. Het werd in 1632 gebouwd van oud scheepshout en diende als arbeidershuisje. De Russische tsaar Peter de Grote logeerde er in 1697.

Afb. 1 Achtergevel en tuinaanleg van het buitenhuis. Foto door Gerard J. Dukker, 2002. Beeldbank RCE, CC BY-SA 3.0

J. Numan en C. van Waard en P.H.L. van der Meulen, Alexander I, met afbeelding van Czaar Peterhuisje (1793 - 1814), prent, werk op papier, Inventarisnummer R1672

Vervaardiger onbekend, Czaar Peterhuisje, Zaandam, 1700, aquarelverf, inkt, papier, 39,2 x 56,8 centimeter, Inventarisnummer R1674

Kenmerken

• Datering: 1632
• Rijksmonument sinds: 17 september 2001

Een stenen stolp

In 1895 kreeg architect Salm opdracht om een nieuwe stenen stolp over het monument heen te bouwen. Het huisje werd daarbij op een stenen fundering geplaatst. De stenen ombouw houdt het midden tussen een vorstelijke tramremise en een neogotische bedevaartkapel. In 2001 werd Salms ontwerp toegevoegd aan de lijst van Rijksmonumenten. In 2012-2013 is het geheel gerestaureerd.

Memorabilia

In en rondom het monument hangen en staan allerhande memorabilia: een dodenmasker van de tsaar, een buste van Anna Paulowna, een wapperende Russische vlag en een brief uit 1897. Hierin maant een Zaanse ambtenaar tsaar Nicolaas II de achterstallige grondbelasting van 5 cent te betalen. De beroemde handtekeningencollectie van het Czaar Peterhuisje bevat namen uit de vorstenfamilies van Rusland en Nederland.

Bronnen en verwijzingen

• Monumenten in Nederland Ronald Stenvert e.a., Monumenten in Nederland, Noord-Holland - Zaandam, 2006, p. 542
• Zaans Museum Czaar Peterhuisje

Zie ook

Artikelen

• Rijksmonumenten

Hoort bij deze thema's

• Ensembles
• Rijksmonumenten

Meer informatie Meer over het monumentenregister en het rechtsgevolg van de aanwijzing tot rijksmonument is te vinden op cultureelerfgoed.nl/monumenten.

Meer over de omvang en reikwijdte van de bescherming van specifiek dit monument is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister en de leeswijzer.