Standaarden voor digitale objecten

Versie door RCEbot (overleg | bijdragen) op 24 jan 2023 om 08:40 (Nieuwe pagina aangemaakt met '{{#element: |Elementtype=Artikel |Status=Publiceren |Voorkeurslabel=Standaarden voor digitale objecten |Artikelsoort=Behoud en beheer |Introductie=Een standaard is...')
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)

Introductie

Een standaard is een specificatie van exacte criteria ontworpen voor consistent en passend gebruik.

Tekening van een man die een boek leest met een groot paragraaf teken erop: §

Wat moet er in het duurzaamheidsbeleid over standaarden staan?

Uit het beleid van de organisatie moet duidelijk blijken of het externe standaarden hanteert. In duurzaamheidsbeleid ligt de nadruk daarbij op standaarden voor digitale preservering en niet op IT- en beveiligingsstandaarden.

In het duurzaamheidsbeleid beschrijft een organisatie niet alleen de standaarden die zij in acht neemt, maar ook of zij bereid is te participeren in de ontwikkeling van deze standaarden.

Welke kennis is er binnen de organisatie nodig?

  • Het vermogen om op de hoogte blijven van de publicatie of aanpassing van standaarden;
  • Voldoende kennis van het Engels om de specifieke termen te begrijpen en te implementeren, zeker als er geparticipeerd wordt in het opstellen van standaarden;
  • Het vermogen om een abstracte standaard om te zetten in een praktische implementatie.

Wie spelen er binnen de organisatie welke rol in het gebruik van standaarden?

Management

  • Moet zich bewust zijn van de standaarden die in gebruik zijn binnen het domein en de toepasselijkheid ervan voor hun organisatie. Moet een algemene aanpak opzetten voor het gebruik van standaarden, bepaalt de keuze voor te gebruiken modellen of standaarden. Bewaakt of de organisatie zich aan de standaarden houdt

Consument/Doelgroep

  • Zou kunnen verwachten dat bepaalde standaarden van toepassing zijn met betrekking tot de digitale objecten die hij wil gebruiken.

Collectiebeheerder

  • Ondersteunt de informatiemanager uit het oogpunt van beoogde doelgroep (bruikbaarheid, begrijpelijkheid) en vanuit authenticiteit van het digitale object.

Producent/Depotgever

  • Zou ervan uit kunnen gaan dat de organisatie conform geldende standaarden is ingericht.

Informatiemanager

  • Stelt beleid op ten aanzien van standaarden en modellen en adviseert over het gebruik en de implementatie ervan.

Technisch manager

  • Moet de overeengekomen standaarden/modellen in de dagelijkse processen implementeren.

Wat is het risico als we niet meedoen met geldende standaarden?

Het gebruik van standaarden is bijzonder belangrijk bij het garanderen van duurzame toegang. Over de jaren zullen namelijk een groot aantal verschillende betrokkenen de digitale collecties beheren. Om te voorkomen dat er ruis ontstaat in de interpretatie van de betekenis van digitale objecten, is het van groot belang dat iedere betrokkene de informatie in de collecties kan vertrouwen. Dat wordt een stuk eenvoudiger als er bij het opzetten van het digitaal archief en bij het beheer van de digitale collectie gebruikt wordt gemaakt van standaarden.

Als een organisatie een in het domein algemeen gebruikte standaard niet toepast, dan loopt het een risico om in een geïsoleerde positie te raken en niet interoperabel te zijn met soortgelijke organisaties. Een concrete uitspraak over het in acht nemen van standaarden zal bijdragen aan de betrouwbaarheid van de organisatie.

Welke vragen kunnen wij onszelf stellen?

  • Gebruikt onze organisatie nationale en internationale standaarden voor digitale preservering?
  • Is onze organisatie op de hoogte van de relevante nationale standaarden waar wij bij aan kunnen sluiten?
  • Monitoren wij de publicatie of de wijzigingen van standaarden?
  • Doen wij actief mee in het opstellen van standaarden en zo niet, zijn we dat van plan?
  • Hoe zorgen we ervoor dat standaarden binnen de organisatie bekend zijn en worden toegepast bij nieuwe ontwikkelingen?

Hoe verwoorden andere instellingen standaarden voor digitale objecten?

Cornell University Library, VS

CUL avows that the digital preservation program will:

  • comply with the Open Archival Information System (OAIS) reference model standard in the development of the digital archive
  • adhere to prevailing community-based standards in developing and maintaining its organizational and technological context
  • participate in the development of digital preservation standards and their promulgation

Cornell University Library Digital Preservation Policy Framework

Koninklijke Bibliotheek

Beginsel over het gebruik van standaarden De KB erkent dat:

de digitale preserveringsactiviteiten voldoen aan het standaard referentiemodel Open Archival Information System (OAIS) in de ontwikkeling van het digitale archief;⟩zij zich zal houden aan de hoge normen van in de gemeenschap geldende standaarden en best practices bij het ontwikkelen en onderhouden van haar organisatorische en technologische context;⟩zij zal deelnemen aan de ontwikkeling van digitale preserveringstandaarden en de verspreiding ervan.

Digitaal preserveringsbeleid Koninklijke Bibliotheek

Nationaal Archief

De preservation policy Nationaal Archief baseert zich op een aantal standaarden. Het beleid is vormgegeven binnen de kaders van de Archiefwet, en gaat over alle digitale informatie die door het Nationaal Archief in beheer wordt genomen. Standaarden Bij de ontwikkeling van de preservation policy zijn wij uitgegaan van deze standaarden:

  • ISO 14721 Space data and information transfer systems -- Open archival information system (OAIS) -- Reference model. • ISO 16363 Space data and information transfer systems -- Audit and certification of trustworthy digital repositories.
  • 13008:2102 Information and documentation -- Digital records conversion and migration process.
  • NEN-ISO 23081 Standaard voor metadata.
  • NEN-ISO 15489-1 Informatie en documentatie -- Informatie- en archiefmanagement.
  • NEN 2082 Eisen voor functionaliteit van informatie- en archiefmanagement in programmatuur.
  • Richtlijn Metagegevens Overheidsinformatie, versie 2.5, 15 juli 2009.

Preservation Policy Nationaal Archief

University of Minnesota Libraries

USC Libraries, with support from the University Technology Services, avows that the digital preservation program will: (…)

Standards and best practices:

  • Align its policy, procedures, and practices with the Trustworthy Repositories Audit & Certification (TRAC).
  • Comply with the Open Archival Information System (OAIS) reference model standard in the development of digital archives.
  • Adhere to prevailing community-based standards in developing and maintaining its organizational and technological context.
  • Participate in the development of digital preservation standards and their promulgation.

Digital Preservation Framework University of Minnesota Libraries

logo van Netwerk Digigaal Erfgoed
Deze wegwijzer is ontwikkeld binnen het Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE) en wordt beheerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De illustraties zijn gemaakt door Jørgen Stamp voor digitalbevaring.dk, tenzij anders vermeld.
Vragen, verbeteringen of opmerkingen?
U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.

Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 24 jan 2023 om 08:40.