Breda - Kasteelplein 10 - Kasteel van Breda

< Rijksmonumenten

(10235) monumentenregisterMonumentnummer: 10235

Introductie

Laatmiddeleeuws kasteel, bestaande uit een hoofd- en voorburcht, beide gelegen op een groot omgracht terrein, in oorsprong deel uitmakend van de stadsomwalling van Breda.

Het kasteel zoals gelegen aan het voorplein. De gevel is van baksteen vervaardigd en is bijna symmetrisch, met twee etages en een zwart zadeldak. Aan de rechter- en linkerkant bevindt zich een veelhoekig torentje.
Kasteel Breda in juni 2009. Foto door Kasteelbeer, via Wikimedia Commons (CC BY-SA 3.0)

Kenmerken

  • Datering: diverse bouwperioden vanaf circa 1325
  • Bouwstijl: renaissance
  • Rijksmonument sinds: 16 maart 1966

Geschiedenis

Rond 1350 kocht Jan van Polanen stad en heerlijkheid van Breda en bouwde daar een kasteel. In 1403 kwam het kasteel in handen van de familie Van Nassau. Met name Hendrik III van Nassau heeft grote impact gehad op hoe het kasteel er heden uitziet. In 1544 ging het geheel door vererving over in de handen van de familie Van Oranje, die het tot 1826 in bezit had. Sinds 1826 is in het kasteel in opdracht van koning Willem I de Koninklijke Militaire Academie gevestigd.

Omschrijving

Op de plek van een oudere versterking uit het tweede kwart van de veertiende eeuw bouwde Jan van Polanen in 1350-1362 het huidige kasteel. Dit kasteel is meerdere malen uitgebreid en verbouwd. Zo is tussen 1509-1521 aan de zuidzijde van het terrein een langgerekte vleugel gebouwd met op de verdieping een (in oorsprong open) galerij. Deze galerij kreeg een vloer belegd met de zogenaamde oogtegels. De grootste wijziging vond plaats tussen 1536 en 1544 toen het huidige vierkante hoofdgebouw op de plek van de veertiende-eeuwse hoofdburcht werd gebouwd als appartementencomplex voor Hendrik III. Ten gevolge van het gebruik als Militaire Academie zijn ingrijpende wijzigingen in het complex doorgevoerd.

Omgeving

De gracht om de hoofdburcht is verdwenen, evenals de gracht die ten oosten van de voorburcht liep.

Bronnen en verwijzingen

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

Vragen, verbeteringen of opmerkingen?
U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.

Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 19 dec 2023 om 04:08.