Bussum - Brinklaan 115 - Vituskerk

(11460) monumentenregister Monumentnummer: 11460

Introductie

Neogotische, driebeukige kerk (basiliek) zonder transept, met eenbeukig koor en schoorbogen.

Kenmerken

• Datering: 1883 - 1896
• Architect: P.J.H. Cuypers, J.Th.J. Cuypers (toren)
• Bouwstijl: neogotiek
• Rijksmonument sinds: 10 oktober 1980

Geschiedenis

De voormalige rooms-katholieke St. Vituskerk verving een kleinere waterstaatskerk op dezelfde plaats uit 1844. De kerk werd in twee etappes gebouwd: in 1883-1884 en in 1895-1896. In de laatste bouwfase kwam de westtoren tot stand naar een ontwerp van Joseph Cuypers (1861-1949). In 1982 werd de kerk gesloten vanwege teruglopend kerkbezoek. In 1988 woedde in de leegstaande kerk brand, waarbij het orgel verloren ging. Na een lange periode van leegstand is de kerk in 2002-2003 verbouwd tot appartementen.

Beschrijving exterieur

Het gebouw is een sobere, langgerekte driebeukige neogotische basiliek, voorzien van luchtbogen en zonder transept. Architect Pierre Cuypers liet zich bij het ontwerp inspireren door de veertiende-eeuwse Broederenkerk in Zutphen. Aan de noordzijde van het koor staat een uitbouw ten behoeve van het zangkoor, uitwendig gemarkeerd door een achthoekig traptorentje. Op het dak van het koor staat een hoge dakruiter. Ook de torenbouw verliep onder invloed van de gotiek in eigen land: de vijftiende-eeuwse toren van Eemnes diende als voorbeeld. De toren heeft een hoogopgaande vierkante romp, voorzien van spitsboognissen, aan de bovenkant gedekt door een korte achtzijdige spits.

Beschrijving interieur

Het sobere interieur heeft bakstenen kruisribgewelven en ronde zandstenen pijlers. De gebrandschilderde ramen uit de bouwtijd van de kerk zijn grotendeels verwijderd. In het torenportaal zijn enkele panelen herplaatst. Het eerste orgel van de fa. Vermeulen dateerde uit 1929. In ca. 1964 is in deze kerk een orgel van de fa. Adema uit 1902 geplaatst, afkomstig uit de gesloopte Kleiwegkerk in Gouda. Dit orgel ging bij de brand van 1988 verloren. In de huidige appartementen zijn onderdelen van de architectuur van de kerk nog herkenbaar.

Bronnen en verwijzingen

• Archimon
• De St. Vituskerk van Bussum
• Reliwiki
• Website Het Gooi

Zie ook

Artikelen

• Rijksmonumenten

Hoort bij deze thema's

• Kerken
• Religieuze gebouwen
• Monumenten

Begrippen

neogotiek, neostijlen, basilieken, kerktorens, dakruiters, traptorens, kruisribgewelven en luchtbogen

Specialist(en)

• Albert Reinstra
• Herman Wesselink

Meer informatie

Meer over het monumentenregister en het rechtsgevolg van de aanwijzing tot rijksmonument is te vinden op cultureelerfgoed.nl/monumenten.

Meer over de omvang en reikwijdte van de bescherming van specifiek dit monument is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister en de leeswijzer.