Coevorden - Kasteel 29 - Kasteel Coevorden
< Rijksmonumenten⇐ (11488) monumentenregisterMonumentnummer: 11488
Introductie
Kasteel Coevorden, midden van de 12de eeuw gebouwd als omgracht mottekasteel.
Kenmerken
- Datering: diverse bouwperioden vanaf circa 1150
- Bouwstijl: n.v.t.
- Architect: n.v.t.
- Rijksmonument sinds: 07 september 1965
Geschiedenis
Het kasteel van Coevorden is in het midden van de 12de eeuw gebouwd in opdracht van de bisschop van Utrecht. In 1395 is het kasteel belegerd door de bisschop met het doel er weer zeggenschap over te krijgen. Nadat dit gelukt was liet de bisschop het kasteel versterken.
In de periode 1522-1536 is het kasteel in Gelderse handen. De Geldersen lieten het kasteel versterken als verdediging tegen de troepen van Karel V, maar uiteindelijk moesten zij het opgeven. Ook door Karel V wordt het kasteel versterkt, maar na 1551 is het niet meer van strategisch belang en wordt besloten tot ontmanteling en afgraving van de wallen. Vanaf 1796 is het kasteel in particuliere handen en neemt het verval toe. Uiteindelijk koopt de gemeente het kasteel in 1939, restaureert het gebouw en vestigt daarin onder meer de raadzaal.
Omschrijving
Het kasteel van Coevorden is rond het midden van de 12de eeuw gebouwd als een omgracht mottekasteel, een kunstmatige heuvel. Over de oorspronkelijke hoogte van de heuvel en de bebouwing daarop is niets bekend, omdat de heuvel in latere perioden is afgegraven.
Rond 1400 wordt de heuvel voor het eerst afgegraven en wordt het dan ontstane plateau aan de randen voorzien van een palissade. Aan de rand wordt ook de nu nog bestaande, maar in 1986-1972 herbouwde ronde toren gebouwd. Ook op andere plekken worden torens aan de rand gebouwd. Op het plateau staan een of twee woonvleugels, waaronder de nu nog bestaande vleugel. Tot het kasteel behoorde ook een voorburcht.
In 1512 is het kasteel door de toenmalige drost versterkt met bolwerken en palissaden. Na de inname door de bisschop werd besloten de wallen te slechten, maar de grachten te handhaven.
Rond 1525 wordt het kasteel weer versterkt en is in 1528/29 omgeven met een grote wal en een dubbele omgrachting. In die tijd bestaat de bebouwing op de hoofdburcht uit een U-vorm met in de westhoek de nog bestaande ronde toren. Na 1551 wordt het kasteel langzaam ontmanteld en in de loop van de 17de en 18de eeuw wordt het merendeel van de bebouwing afgebroken. Als laatste wordt de ronde toren kort na 1831 afgebroken. In de periode 1968-1972 wordt de bewaard gebleven vleugel gerestaureerd, waarbij ook de ronde toren wordt herbouwd.
Bronnen en verwijzingen
- Beeldbank RCE
- Bibliotheek RCE Janssen, C.F., Het kasteel van Coevorden, Coevorden 1972.
- Bibliotheek RCE Bos, J., F.J. Hulst en P. Brood, 1989, Huizen van stand. Geschiedenis van de Drentse havezaten en andere herenhuizen en hun bewoners, Meppel/Amsterdam, 86-91.
- Bibliotheek RCE Janssen, C.F., ‘De restauratie van het Kasteel te Coevorden. Een verantwoording’, in: Nieuwe Drentse Volksalmanak, 39(1973), 213-232.
- Bibliotheek RCE Braake, G. ter, Drentse Havezaten, Meppel 1985, 135-139.
- Grooten, J., ‘Het kasteel van Coevorden in de zestiende eeuw’, in: Nieuwe Drentse Volksalmanak, 102(1985), 1-20.
- Janssen, H.L., 'Het kasteel Coevorden. 15e- en 16e-eeuwse inventarissen als bron voor de bouwgeschiedenis', in: H.L. Janssen en W. Landewé, Middeleeuwse kastelen in veelvoud. Nieuwe studies over oud erfgoed, Wijk bij Duurstede 2009, 101-133.
- Kastelenlexicon
- Kleis, Gerrit, Geschiedenis van het kasteel te Coevorden, Coevorden 2005.
Zie ook
Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.
Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 19 dec 2023 om 04:03.