Eindhoven - Nuenenseweg 1 - Eckart

⇐ (14650) monumentenregisterMonumentnummer: 14650

Introductie

Eckartdal of Eckart. Zeventiende-eeuws U-vormig landhuis, gelegen op een rechthoekig omgracht stuk grond.

Kenmerken

• Datering: diverse bouwperioden vanaf 1695
• Bouwstijl: n.v.t.
• Rijksmonument sinds: 15 augustus 1972

Geschiedenis

Van den Buijs geeft aan dat Eckart pas in de zestiende eeuw een heerlijkheid wordt en voor 1550 ‘hof’ of ‘goed’ wordt genoemd. Tot ongeveer 1650 was Eckart een heerlijkheid zonder kasteel of adellijk huis, maar met enkel een versterkte hoeve. In 1695 werd Eckart eigendom van Richard van Vlierden, Majoor in Staatsen dienst. Deze Richard zou in 1695 op de plek van de versterkte hoeve een kasteel hebben gebouwd. In 1937 vestigden de Broeders van de H. Norbertus zich op het door hun aangekochte kasteel Eckart. Kasteel Eckart kreeg toen ook een nieuwe naam: Sint Jozefdal en kreeg een nieuwe functie als inrichting voor psychiatrische patiënten.

Omschrijving

De bouwgeschiedenis van het huidige kasteel begint eigenlijk pas in 1695, wanneer op de plek van de voormalige versterkte hoeve een stenen kasteel wordt gebouwd. Hoe het er precies moet hebben uitgezien is niet duidelijk. Volgens een afbeelding uit 1832 van A.C. Brock was het een huis met twee bouwlagen en een hoog dak, zeven traveeën breed met een middenrisaliet waarin zich de entree bevond. Voor het huis lag een plein dat geheel omsloten was door lagere, aan het huis grenzende bebouwing. In 1827 werd Eckart in een verkoopakte vermeld als een kasteel met ‘nevenhuizen, voorplein, remises, schuren, stallen, grachten, tuin en bogaard met grachten, landerijen, boerderijen etc.’. Rond 1827 is Eckart verbouwd tot een U-vorm.

In 1904-1905 liet de nieuwe eigenaresse Eckart verbouwen en restaureren onder leiding van architect E. Cuypers, waarbij het huis zijn huidige uiterlijk verkreeg. Begin 1900 werd tuinarchitect D.F. Tersteeg aangetrokken om de oude, grotendeels negentiende-eeuwse kasteeltuinen aan te passen. Deze kregen een meer geometrische opzet. Ook werden een stal en chauffeurswoning aangelegd, beide in landhuisstijl. De volgende grote aanpassingen kreeg het kasteel toen het in 1938 de functie van verpleeginrichting kreeg. In 1949 is de kasteelhoeve naast het kasteel (die in 1793 was gebouwd) grotendeels door brand verwoest. De hoeve is herbouwd als St. Antoniushoeve. In 1954 is de kasteelschuur tot kapel omgebouwd, inclusief torentje.

Bronnen en verwijzingen

• Korpershoek, Hans, ‘De heren van Eckart’, in: De Drijehornickels, 27(2018) nr. 1, 8-11.
• Korpershoek, Hans, ‘Een kasteel in de heerlijkheid Eckart’, in: De Drijehornickels, 18(2009) nr. 1, 11-21.
• Korpershoek, Hans, ‘Een kasteel in de heerlijkheid Eckart’, in: De Drijehornickels, 27(2018) nr. 1, 12-19.
• Op den Buijs, Martin, Eckart, van hof tot stadsdeel, Eindhoven 1978
• Op den Buijs, Martin, Eindhoven, open venster op Eckart, Eindhoven 1988.
• Sasse van Ysselt, A.F.O. van, ‘De heerlijkheid Eckart en de huizen Lochtenburg en Pasboogaard’, in: Taxandria, 3(1896), 235-251; 288-298.
• Tersteeg, D.F., ‘Kasteel "Eckart"’, in: Het Huis Oud & Nieuw, 5(1907), 346-349; 284; 286-290; 314-319.

Zie ook

Artikelen

• Rijksmonumenten
• Monumenten - Kastelen, landhuizen en parken

Hoort bij deze thema's

• Monumenten
• Kastelen, landhuizen en parken

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

---