Franeker - Voorstraat 2 - Cammingha- of Sjaerdemahuis

< Rijksmonumenten

(15771) monumentenregisterMonumentnummer: 15771

Introductie

Laatmiddeleeuwse stadsstins, bestaande uit twee, iets ten opzichte van elkaar verschoven bouwvolumes.

Zwart-witfoto van een straat die naar links buigt met een middeleeuws gebouw.
Camminghastins vanuit het zuidoosten. Beeldbank RCE, foto door A.J. van der Wal, 1976, CC BY-SA 3.0

Kenmerken

  • Datering: diverse bouwperioden vanaf circa 1450
  • Bouwstijl: n.v.t.
  • Architect: n.v.t.
  • Rijksmonument sinds: 14 november 1978

Geschiedenis

De geschiedenis van de Camminghastins gaat terug tot circa 1240 toen op deze plek een torenvormige(?) stins werd gebouwd. Deze is in 1445 voor het grootste deel afgebroken. Vermoedelijk heeft het geslacht Sjaerda de ruïne gekocht en er een stadhuis gebouwd. Zij hadden ook een kasteel aan de oostzijde van Franeker.

Rond 1550 komt de stins in het bezit van de familie Cammingha, waarna de naam verandert. Vanaf circa 1640 is in het huis een herberg gehuisvest, De Valk. In 1969 wordt de stins gekocht door de Friesland Bank en in opdracht van hen gerestaureerd.

Omschrijving

De Camminghastins is tussen 1450 en 1475 gebouwd als een rechthoekig huis van één bouwlaag. Tussen 1475 en 1500 is het pand verhoogd. Tussen 1525 en 1550 is aan de oostzijde een kleiner bouwvolume toegevoegd, dat iets versprongen ligt ten opzichte van het hoofdhuis. De reden daarvoor is niet bekend. De oostmuur van de aanbouw is ouder en dateert uit circa 1400. Deze muur moet behoord hebben bij een, nu verdwenen torenvormig(?) gebouw. Het betreft hier vermoedelijk de oorspronkelijke stins.

In de periode 1969-1972 is het huis terug gerestaureerd naar de middeleeuwse toestand.

Bronnen en verwijzingen

  • Beeldbank RCE Meer foto's van dit rijksmonument
  • Bibliotheek RCE Elward, Ronald, en Peter Karstkarel, Stinsen en states : adellijk wonen in Friesland, Drachten/Leeuwarden 1990, 149.
  • Bibliotheek RCE Molen, S.J. van der, ‘Het Camminghahuis te Franeker en zijn geschiedenis’, in: Jaarboek De Vrije Fries, 1971, 33-45.
  • Bibliotheek RCE Molen, S.J. van der, Van stins tot bankgebouw : het Camminghahuis te Franeker en zijn geschiedenis, Franeker 1972.
  • Bibliotheek RCE Radetzky, Rita, Stinzen, staten en buitenplaatsen in Friesland, Leeuwarden 2020, 26.

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

Vragen, verbeteringen of opmerkingen?
U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.

Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 19 dec 2023 om 04:07.