Haarlem - Orionweg 1 - Huis te Zaanen

< Rijksmonumenten

(19639) monumentenregisterMonumentnummer: 19639

Introductie

Rechthoekig huis op de plek van het laatmiddeleeuwse kasteel Huis te Zaanen.

Zwart-witfoto van een stuk grasland met een laag hekje en daar achter een rechthoekig huis. Om het huis heen staan wat bomen en lage struiken.
Beeldbank RCE, foto door G.J. Dukker, 1967, CC BY-SA 3.0

Kenmerken

  • Datering: diverse bouwperioden vanaf circa 1250
  • Bouwstijl: n.v.t.
  • Architect: n.v.t.
  • Rijksmonument sinds: 27 november 1969

Geschiedenis

De geschiedenis van het Huis te Zaanen gaat terug tot de 13de eeuw. Eind 13de eeuw worden de goederen van Willem van Zaenden, betrokken bij de moord op Floris V, verbeurd verklaard. Daaronder bevindt zich het huis. De familie kreeg de goederen uiteindelijk wel weer terug. In periode daarna vererft het huis vele malen en wordt het meerdere keren verkocht. Uiteindelijk in 1881 aan de familie Bredius.

In 1920 zijn de gronden rond het huis door de toenmalige gemeente Schoten van de toenmalige eigenaar gekocht om er deels woningen op te bouwen. Het huis kreeg de gemeente cadeau onder voorwaarde dat het een nuttige bestemming zou krijgen. Het deed van 1930 tot 1988 dienst als bibliotheek. Nu zijn er op de verdieping appartementen gemaakt en wordt de begane grond verhuurd voor vergaderingen en trainingen.

Omschrijving

Vermoedelijk rond 1250 is het omgrachte kasteel Huis te Zaanen gebouwd. In 1572 namen de Spaanse troepen het huis in en verwoestten het na de overgave van Haarlem in 1573. Het huis is daarna weer hersteld. Het huis brandde rond 1650 af, werd weer herbouwd, maar brandde opnieuw af. In 1730 volgde nieuwbouw. In 1881 is het inmiddels vervallen huis hersteld en kreeg het zijn huidige uiterlijk.

Omgeving

Het huis ligt midden in een park, waarin niets meer herinnert aan de oorspronkelijke omgeving van het huis.

Bronnen en verwijzingen

  • Beeldbank RCE Meer foto's van dit rijksmonument
  • Bibliotheek RCE B.L., ‘Het Huis te Zaanen onder Schoten’, in: Buiten, 1924, 136-138.
  • [Bibliotheek RCE Groesbeek, J.W., Middeleeuwse kastelen van Noord-Holland, Rijswijk 1981, 28-32.] Groesbeek, J.W., Middeleeuwse kastelen van Noord-Holland, Rijswijk 1981, 28-32.
  • Kastelenlexicon

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

Vragen, verbeteringen of opmerkingen?
U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.

Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 19 dec 2023 om 04:09.