Heemstede - Ir. Lelylaan 6 - Slot Heemstede

⇐ (21120) monumentenregisterMonumentnummer: 21120

Introductie

Omgracht eiland van de voormalige hoofdburcht van kasteel Haamstede, met stenen boogbrug daarnaartoe. Ten noordoosten de voormalige voorburcht met bijgebouw, poortje en een restant van een tweede bijgebouw.

Afb. 1. De brug naar het voormalige kasteel Heemstede vanuit het noordoosten. Beeldbank RCE, foto door G.J. Dukker, 1986, CC BY-SA 3.0

Kenmerken

Datering: diverse bouwperioden vanaf circa 1400
Bouwstijl: n.v.t.
Architect: n.v.t.
Rijksmonument sinds: 17 juli 1973

Geschiedenis

Kasteel Heemstede is in de eerste helft van de 14de eeuw gebouwd door een lid van de familie Van Heemstede en wordt in 1346 voor het eerst genoemd. Jan van Heemstede was een van de berokkenen bij de moord op Aleida van Poelgeest door de Hoeken. Als gevolg daarvan liet Albrecht van Beieren het kasteel in 1393 afbreken.

Jan van Heemstede bouwde het kasteel weer op. Via verkoop komt het kasteel in de 16de eeuw in handen van de familie Van Lockhorst. Zij voltooiden de bouw het kasteel. In of kort na 1607 komt het dan in handen van Adriaan Pauw. Hij liet het kasteel moderniseren, trok hoektorens hoger op en liet een tuin aanleggen. Na nogmaals een paar keer verkocht te zijn, komt het in 1809 in handen van Jacob Scholting. Hij begint in 1809 met de afbraak, die door zijn weduwe in 1811 wordt voltooid.

Omschrijving

Het eerste kasteel op deze plek dateert uit de 14de eeuw. Dit omgrachte kasteel had vermoedelijk een U-vorm en is in 1393 afgebroken. Na 1398 is het huis als vierkante hoofdburcht herbouwd met in eerste instantie alleen aan de noordoostzijde bebouwing. In het midden van de 15de eeuw was er ook al bebouwing aan de zuidoostzijde. Voor 1589 had de hoofdburcht langs alle zijden bebouwing en omsloot het een binnenplaats met daarop een waterput. Aan de noordoostzijde lag een voorburcht, die via een poortgebouw op de noordwesthoek toegankelijk was.

In 1811 is het kasteel afgebroken op de brug naar de hoofdburcht en twee bijgebouwen na, het koetshuis en de duivenpoort.

Bronnen en verwijzingen

Beeldbank RCE Meer foto's van dit rijksmonument
Bibliotheek RCE Tjessinga, J.C., Enkele gegevens omtrent Adriaan Pauw en het slot van Heemstede deel 1: Schets van het leven van Adriaan Pauw, Heemstede 1949.
Eisses, Marit, Adriaan Pauw en het Slot Heemstede. Een weelderig lusthof voor een voornaam regent, z.p. 2019.
Groesbeek, J.W., Middeleeuwse kastelen in Noord-Holland, Rijswijk 1981, 35-43.
Kastelenlexicon
Renaud, J.G.N., Enkele gegevens omtrent Adriaan Pauw en het slot van Heemstede deel 3: Het Huis en de heren van Heemstede tijdens de middeleeuwen, Heemstede 1952.
Tjessinga, J.C., Enkele gegevens omtrent Adriaan Pauw en het slot van Heemstede deel 2: Het slot van Heemstede onder Adriaan Pauw, Heemstede 1949.

Zie ook

Artikelen

Hoort bij deze thema's

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

Vragen, verbeteringen of opmerkingen?
U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.