Woerden - Kasteel 1 - Kasteel van Woerden

< Rijksmonumenten

(39307) monumentenregisterMonumentnummer: 39307

Introductie

Nog vrijwel geheel omgracht terrein met daarop de hoofdburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel van Woerden, bestaande uit een vierkant complex rondom een binnenplaats met drie ronde en een vierkante hoektoren.

Zwart-witfoto van de weg langs het kasteel, genomen in een bocht. Langs de weg staan een paar lage bomen.
Het kasteel van Woerden vanuit het noordwesten. Foto door G.Th. Delemarre, 1959. Beeldbank RCE, CC BY-SA 3.0

Kenmerken

  • Datering: diverse bouwperioden vanaf circa 1410
  • Bouwstijl: n.v.t.
  • Architect: n.v.t.
  • Rijksmonument sinds: 29 februari 1972

Geschiedenis en omschrijving

Het Kastelenlexicon, een database van het Kenniscentrum voor Kasteel en Buitenplaats (Nederlandse Kastelenstichting), bevat uitgebreide informatie over dit object. Zie de link naar het Kastelenlexicon onder het kopje Bronnen en verwijzingen.

Canon van Nederland, venster 25 - Sara Burgerhart

In dit kasteel werd Etta Palm van 1796 tot 1798 opgesloten. Etta Lubina Johanna Palm Aelders (Groningen, april 1743 – Den Haag, 28 maart 1799) wordt wel de eerste Nederlandse feminste genoemd. Palm is de naam van haar echtgenoot met wie zij een ongelukkig huwelijk had. Na zijn vertrek naar Oost-Indië ging zij zelfstandig door het leven. De naar verluid zeer knappe én goed opgeleide vrouw voorzag in haar onderhoud als courtisane; zij leefde ongehuwd met vermogende mannen. Deze relaties brachten haar vanaf circa 1773 in Parijs. Daar leidde zij een leven in welstand en had een uitgebreid netwerk in hoge en diplomatieke kringen. In de sfeer van het revolutionaire Parijs werd zij politiek actief en richtte zich in haar overtuiging tegen de patriotten en voor het kamp van de orangisten. Ook zette zij zich in voor de positie en emancipatie van vrouwen.

Haar uitgesproken politieke opvattingen, spionageactiviteiten en, naar het schijnt, hang naar intrige, brachten haar uiteindelijk in de problemen. Teruggekeerd in Nederland in 1792, werd zij in 1795, na het uitroepen van de Bataafse Republiek gearresteerd en in 1796 in Woerden gevangen gezet. Bij een algemene amnestie voor politieke gevangenen werd Etta Palm op 20 december 1798 vrijgelaten. Haar gezondheid was ernstig verzwakt en drie maanden later, op 28 maart, overleed ze in Den Haag.

Bronnen en verwijzingen

  • Albers, L., G. de Klerk en K. Maartense, Een veilig slaapvertrek : Kasteel Woerden 600 jaar 1410-2010, Woerden 2010.
  • Alkemade, W.C.R,en L.Cl.M. Peters, 'Het kasteel van Woerden : van veilig slaapvertrek tot monumentaal kantoorpand', in: Jaarbericht Stichting Utrechtse Kastelen 1989, 11-33.
  • Huygens Instituut, Vrouwenlexicon, Aelders, Etta Lubbina Johanna (1743-1799)
  • Kastelenlexicon
  • Olde Meierink, B., G. van Baaren, R.G. Bosch van Drakestein et al. red., Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht, Utrecht 1995, 487-493.
  • Verweij, M.S., 'Woorden over Woerden. Een nabeschouwing op het boekje 'Het Kasteel van Woerden' uit 1989', in: Heemtijdinghen, 27(1991) nr. 2, 42-56
  • Verweij, M.S., M.J. Dolfin en N. Vroman, Het Kasteel te Woerden- het gebouw, de geschiedenis en de restauratie, Woerden 1989.
  • Zijll Langhout, M.T.J. van, De sleutel van Holland. Bouwhistorisch onderzoek van het kasteel Woerden, 2 delen, Delft 1986.

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

Vragen, verbeteringen of opmerkingen?
U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.

Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 23 apr 2024 om 03:01.