's-Gravenhage (Den Haag) - Wagenstraat 103 - Voormalige Hoogduitsche Synagoge

(459778) monumentenregister Monumentnummer: 459778

Introductie

De Hoogduitsche Synagoge is een voormalige synagoge van het Nederlands Israëlitische Gemeente

aan de Wagenstraat in de voormalige Jodenbuurt in Den Haag. Het gebouw is sinds 1981 in gebruik als de Mescidi Aksamoskee.

Afb. 1. Binnenkant van de voormalige synagoge en huidige moskee in 1982. Foto: G.J. Dukker

Kenmerken

• Datering: 1843
• Bouwstijl: Neoclassicisme
• Architect: A. Roodenburg
• Rijksmonument sinds: 19 oktober 1993

Van synagoge naar moskee

Het gebouw werd in 1842 ontworpen als Hoogduitse synagoge in opdracht van het bestuur van de askenazisch-joodse gemeente in Den Haag. Het werd in 1844 in gebruik genomen, en lag lag midden in de toenmalige Jodenbuurt. In april 1942 was de synagoge doelwit van brandstichting door leden van de Nationaal-Socialistische Nederlandsche Arbeiderspartij. Het gebouw werd gerestaureerd, maar stond leeg na de deportatie van de Joden van Den Haag in 1942 en 1943.

Door de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog was de joodse gemeenschap sterk in aantal afgenomen. Hierdoor was het niet haalbaar om de drie synagogen die toen in Den Haag stonden in de oorspronkelijke functie te behouden. De Hoogduitsche Synagoge werd daarom in 1975 gesloten.

Het lege gebouw werd in 1978 bezet door Turkse moslims. Daarna werd het in 1981 als moskee in dienst genomen, de functie die het tot de dag van vandaag heeft, onder de naam Mescidi Aksamoskee (ook wel Aksamoskee).

Bronnen en verwijzingen

• Haags Gemeentearchief Mescidi Aksa moskee: van synagoge naar Turkse moskee
• Monumentenzorg Den Haag Wagenstraat 103
• NTR documentaire Met het gezicht naar het oosten
• Stichting Joods Erfgoed Den Haag De Heilige Arke van de Grote Synagoge in de Wagenstraat
• Website Mescidi Aksamoskee
• Wikipedia Mescidi Aksamoskee
• Wikipedia Synagoge (Den Haag)

Zie ook

Artikelen

• Rijksmonumenten

Hoort bij deze thema's

• Monumenten
• Religieuze gebouwen

Begrippen

Neoclassicisme, synagogen, moskeeën en Jodendom

Meer informatie

Meer over het monumentenregister en het rechtsgevolg van de aanwijzing tot rijksmonument is te vinden op cultureelerfgoed.nl/monumenten.

Meer over de omvang en reikwijdte van de bescherming van specifiek dit monument is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister en de leeswijzer.