Heeswijk-Dinther - Kasteel 4 - Heeswijk

(511894) monumentenregister Monumentnummer: 511894

Introductie

Omgrachte hoofdburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel Heeswijk met ten westen daarvan de omgrachte voorburcht.

Afb. 1 Kasteel Heeswijk vanuit het zuidwesten met links een deel van de voorburcht. Beeldbank RCE, foto door P. van Galen, 2002, CC BY-SA 3.0

Kenmerken

• Datering: diverse bouwperioden vanaf circa 1400
• Bouwstijl: n.v.t.
• Architect: n.v.t.
• Rijksmonument sinds: 16 juli 2002

Geschiedenis

Het kasteel Heeswijk is aan het eind van de 11de eeuw gebouwd door een lid van de familie Van Heswic. Door vererving en verkoop kwam het kasteel in 1835 in handen van André baron van den Bogaerd. Hij en zijn zoon Louis hebben een belangrijke stempel gedrukt op het kasteel door het uit te breiden om hun verzameling kunst en bouwfragmenten te kunnen huisvesten.

Omschrijving

Kasteel Heeswijk is aan het eind van de 11de gebouwd als motte met een voorburcht ten westen daarvan. In het eerste kwart van de 14de eeuw is de motte afgevlakt en is een muur aan de voet van de motte opgetrokken met een poorttoren aan de zuidzijde en een ronde toren op de zuidoosthoek. Tegen de muur zijn in het vierde kwart van de 14de eeuw aan de noord- en oostzijde woonvleugels gebouwd. In 1835 is de noordelijke vleugel uitgebreid, na 1855 is de zogenaamde Wapenzaal gebouwd en in 1871 op de zuidoosthoek de zogenaamde IJzertoren.

De huidige voorburcht gaat terug tot tenminste de 14de eeuw en had een langgerekte vorm met twee hoefijzervormige torens op de hoeken aan de noordzijde. In 1560 zijn aan de zuid- en zuidwestzijde vleugels gebouwd en een galerij halverwege. Eind 19de eeuw is de galerij afgebroken en is de voorburcht naar het noorden toe verlengd.

Advies omgevings­vergunning

Over dit monument is advies uitgebracht:

• Heeswijk-Dinther - Advies 1489231 (14 februari 2024)

Adviezen van voor 1 januari 2024 zijn uitgebracht in het kader van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Adviezen vanaf 1 januari 2024 zijn uitgebracht in het kader van de Omgevingswet, rijksmonumentenactiviteit.

Bronnen en verwijzingen

• Aarts, Bas, ‘Dinther en Heeswijk: de mottes in hun context’, in: Het brabants kasteel, 41(2018) [2020], 88-134.
• Becx, M.E., Kasteel Heeswijk, Heeswijk 2000.
• Beeldbank RCE Meer afbeeldingen van dit rijksmonument
• Cleverens, R.W.A.M., Kasteel Heeswijk en de geslachten Van den Bogaerde van Terbrugge en De Looz-Corswarem, Middelburg 1991.
• Dinther, N.L. van, ‘Kasteelbouwer(s) in Heeswijk’, in: Castellogica Verkenningen Mededelingen van de Nederlandse Kastelen Stichting III (1993-1999), [1996 nr. 1/2, 193-200.]
• Hundertmark, Hein, Een verdwenen voorburcht ontdekt, Heeswijk 2005.
• Janssen, H.L. (Hans), ‘Heeswijk-Dinther, een 'moated site'’, in: Verwers, W.J.H., Archeologische Kroniek van Noord-Brabant 1981-1982, Waalre 1986, 59-73.
• Kastelenlexicon
• Klop, Elle, ‘De Heren en Vrouwen van Heeswijk’, in: Het brabants kasteel, 41(2018) [2020], 3-62.
• Oirschot, A. Van, Middeleeuwse kastelen van Noord-Brabant. Hun bewoners en bewogen geschiedenis, Rijswijk 1981, 95-100.

Zie ook

Artikelen

• Rijksmonumenten - Kastelen, landhuizen en parken
• Rijksmonumenten

Hoort bij deze thema's

• Kastelen, landhuizen en parken
• Monumenten

Meer informatie Meer over het monumentenregister en het rechtsgevolg van de aanwijzing tot rijksmonument is te vinden op cultureelerfgoed.nl/monumenten.

Meer over de omvang en reikwijdte van de bescherming van specifiek dit monument is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister en de leeswijzer.