Oud Zuilen - Tournooiveld 1 - Zuylen

(519611) monumentenregister Monumentnummer: 519611

Introductie

Aan drie zijden omgrachte hoofdburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel Zuylen, gelegen binnen een tweede omgrachting. Ten noordoosten hiervan de omgrachte voorburcht met bijgebouwen en poorttoren.

Kenmerken

• Datering: diverse bouwperioden vanaf circa 1340
• Bouwstijl: n.v.t.
• Architect: n.v.t.
• Rijksmonument sinds: 30 September 2002

Geschiedenis en omschrijving

Het Kastelenlexicon, een database van het Kenniscentrum voor Kasteel en Buitenplaats (Nederlandse Kastelenstichting), bevat uitgebreide informatie over dit object. Zie de link naar het Kastelenlexicon onder het kopje Bronnen en verwijzingen.

Omgeving

Ten oosten van de hoofdburcht ligt een omgracht terrein met daarop de kasteelboerderij.

Canon van Nederland, venster 25 - Sara Burgerhart

Door vererving kwam Slot Zuylen vanaf 1656 in bezit van de familie Van Tuyll van Serooskerken. In deze familie werd in 1740 een oudste dochter geboren, Isabella Agneta Elisabeth van Tuyll van Serooskerken (geb. Zuylen, 20-10-1740 – gest. Colombier, Zwitserland 27-12-1805). Onder de naam Belle van Zuylen is zij één van de bekendste bewoners van het Slot. Als meisje en jonge vrouw van haar stand kreeg ze (privé) onderwijs en leerde zo lezen, schrijven, rekenen, Frans en Latijn en schilderen en componeren. Dit bracht haar liefde voor studie en kennis bij. Haar gehele leven heeft zij geschreven en gecomponeerd. In haar vele briefwisselingen spoorden ze met name jonge vrouwen aan hun talenten te ontwikkelingen en hun eigen weg te gaan. Zelf kan zij gezien worden als een zelfstandige en ontwikkelde vrouw die met haar levenshouding en overtuigingen de tijd van De Verlichting representeert.

Beroemd is zij om haar uitspraak ‘Je n’ai pas les talents subalternes’ (Ik heb geen talent voor ondergeschiktheid). Haar opstandigheid ligt daarnaast vooral in het zich afzetten tegen de adellijke conventies van haar eigen stand. Daarover publiceerde zij in 1762, weliswaar anoniem, een spottend artikel 'Le Noble' in een in Amsterdam verschijnend Franstalig tijdschrift. Ondanks dat haar ouders het geschrift uit de handel lieten nemen, was het een veel gelezen en positief ontvangen werk.

Tot aan haar huwelijk in 1771 met Charles-Emmanuel de Charrière zou Belle op het Slot blijven wonen. Daarna verhuisde ze naar Zwitserland, waar zij haar leven, dan onder de naam Isabelle de Charrière, van (brieven)schrijven, componeren en discussiëren voorzette. Na lezing van de briefroman Sara Burgerhart van Betje Wolff en Aagje Deken publiceerde zij op haar beurt in 1784 de daarop geïnspireerde Lettres Neuchâteloises.

Schrijvershuis

Slot Zuilen vertelt niet alleen het verhaal van Canonvenster 25, het past ook in een serie schrijvershuizen die terug te vinden zijn bij het artikel Canon van Nederland, venster 45 - Annie M. G. Schmidt.

Bronnen en verwijzingen

• Bosch van Drakestein, R.G., 'De documentaire waarde van de topografische afbeeldingen van Slot Zuylen', in: Castellogica Verkenningen Mededelingen van de Nederlandse Kastelen Stichting I (1983-1987), 185-200.
• Goes, André van der, red., Slot Zuylen, Oud-Zuilen 1992.
• Huygensinstituut, Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland.
• Kastelenlexicon
• Maanen, R.C.J. van, Slot Zuylen, Doorn 1985.
• Olde Meierink, B., G. van Baaren, R.G. Bosch van Drakestein et al. red., Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht, Utrecht 1995, 528-535.

Zie ook

Artikelen

• Rijksmonumenten
• Rijksmonumenten - Canonvenster 25 - Sara Burgerhart
• Rijksmonumenten - Kastelen, landhuizen en parken
• Rijksmonumenten - Canonvenster 45 - Annie M.G. Schmidt

Hoort bij deze thema's

• Monumenten
• Kastelen, landhuizen en parken

Meer informatie Meer over het monumentenregister en het rechtsgevolg van de aanwijzing tot rijksmonument is te vinden op cultureelerfgoed.nl/monumenten.

Meer over de omvang en reikwijdte van de bescherming van specifiek dit monument is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister en de leeswijzer.