Hilversum - Melkpad 12 - Oud-katholieke St. Vituskerk

⇐ (522722) monumentenregisterMonumentnummer: 522722

Introductie

Driebeukige kruisbasiliek. De kerk maakt onderdeel uit van het kerkcomplex 522721 waartoe ook de pastorie behoort.

Kenmerken

• Datering: 1889
• Architect: P.A. Weeldenburg
• Kunstenaar: P. Determeyer (diverse werken)
• Bouwstijl: neobarok, neoclassicisme
• Rijksmonument sinds: 10 mei 2002

Geschiedenis

De oud-katholieke Sint Vituskerk ligt aan het Melkpad, even ten noorden van de historische dorpskern van Hilversum. De kerk verving een nabijgelegen zeventiende-eeuwse schuilkerk met de naam Achterhofse Kerk. De enigszins excentrische ligging van de huidige kerk ten opzichte van de dorpskern herinnert aan de schuilkerkenperiode. Vanaf de zeventiende eeuw woonde er een oud-katholieke minderheid in Hilversum, die in de tweede helft van de negentiende eeuw fors groeide, waardoor de komst van een nieuw kerkgebouw noodzakelijk werd, ontworpen door Petrus Antonius Weeldenburg (1849-1912). In 1889 was de kerk voltooid. In 1958 woedde er een brand, waarna een restauratie volgde. Als neobarok kerkgebouw met vieringkoepel heeft de St. Vituskerk een hoge zeldzaamheidswaarde binnen de negentiende-eeuwse kerkbouw in Nederland.

Beschrijving exterieur

De kerk is een driebeukige kruisbasiliek in neobarokke en neoclassicistische vormen met niet-uitspringend dwarsschip en achtzijdige vieringkoepel. De bouwstijl is geïnspireerd op de Romeinse barok. De kerk is niet georiënteerd: het koor ligt op het noorden en de voorgevel op het zuiden. De monumentale gepleisterde voorgevel van twee lagen is voorzien van Dorische zuilen onder en Ionische zuilen boven, een portaal, een levensgroot Christusbeeld en een fronton. De lichtbeuk en tamboer van de koepel zijn voorzien van roosvensters. De zijbeuken hebben rondboogvensters zonder traceringen. Aan de noordzijde sluiten een diep koor en een halfronde blinde apsis (zonder vensters) aan.

Beschrijving interieur

Het kerkinterieur is geheel gepleisterd en bevat wandschilderingen in de middelste zone van de lichtbeuk en in de koorapsis uit de periode 1933-1944, voorstellende scenes uit het leven van Christus, aangebracht door P. Determeyer. Dezelfde kunstenaar maakte ook de gebrandschilderde ramen in de periode 1948-1964. Het hoofdorgel van Witte stamt uit 1873. De hoofdbeuken worden door gepleisterde tongewelven met steekkappen overdekt en de koepel en apsis bevatten cassettenplafonds naar Romeins voorbeeld. De tamboer van de koepel rust op een decoratieve kroonlijst voorzien van consoles (ondersteuningen).

Bronnen en verwijzingen

• Dudok Architectuur Centrum
• Reliwiki
• Website Het Gooi
• [Kleuronderzoek aan het kerkgebouw Sint Vitus op het Melkpad te Hilversum https://intern.catalogus.cultureelerfgoed.nl/Details/fullCatalogue/900003546]

Zie ook

Trefwoorden

Hilversum, Melkpad, Vituskerk, Weeldenburg

Specialist(en)

• Albert Reinstra
• Herman Wesselink

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

---