Rozendaal - Rosendael 1 - Rosendael

⇐ (528472) monumentenregisterMonumentnummer: 528472

Introductie

Deels nog omgrachte hoofdburcht van het laatmiddeleeuwse kasteel Rosendael, bestaande uit een ronde toren met een aan de oostzijde aangebouwde woon- en dienstvleugel.

Afb. 1 De hoofdburcht van kasteel Rosendael vanuit het zuidoosten. Beeldbank RCE, foto door A.J. van der Wal, 2000, CC BY-SA 3.0

Kenmerken

• Datering: diverse bouwperioden vanaf circa 1300
• Bouwstijl: n.v.t.
• Architect: n.v.t.
• Rijksmonument sinds: 28 oktober 2011

Geschiedenis

Kasteel Rosendael is rond 1300 gesticht door de graaf van Gelre. In 1516 werd het kasteel verpand aan Gerrit van Scherpenzeel, die het kasteel zal hebben verbouwd. Het kasteel is in 1579 aan Dirk van Dorth. Zijn zoon was de bouwheer van het huidige woonhuis. Door vererving kwam het kasteel in handen van de familie Torck die het in 1721 lieten moderniseren en een grote tuin aanlegden. De laatste grote verbouwing vond plaats in opdracht van Assueer Torck in 1834. De laatste eigenaar liet het kasteel in 1977 na aan de Stichting Het Geldersch Landschap.

Omschrijving

Kasteel Rosendael is rond 1300 gebouwd, als vierkante hoofdburcht met de nog bestaande ronde toren als hoektoren met ten oosten daarvan de voorburcht. Dit kasteel brandde in 1412 af en werd deels herbouwd. Vermoedelijk werd toen de bebouwing op de voorburcht verbouwd tot woonhuis. Mogelijk is na 1516 deze bebouwing op de voorburcht verbonden met de ronde toren.

In 1615 wordt een tweebeukig huis gebouwd op de westhoek van de voormalige voorburcht, die de kern vormen van het huidige woonhuis. Dit huis is in 1721 ingrijpend verbouwd tot het gebouw dat er nu staat. De oorspronkelijke bebouwing op het andere del van de voorburcht werd gesloopt en vervangen door twee grote bijgebouwen aan de noordzijde, waarvan de noordwestelijke met een aanbouw was verbonden met het woonhuis.

In 1834 werden de bijgebouwen aan de noordzijde afgebroken, werden in de aanbouw het koetshuis en de stal ondergebracht.

Omgeving

Rondom het kasteel ligt een uitgebreide tuin met schelpengalerij, theekoepel en cascade. Ten noordoosten van het kasteel ligt de in 1990 gereconstrueerde oranjerie.

Bronnen en verwijzingen

• Beeldbank RCE Meer afbeeldingen van dit rijksmonument
• Bierens de Haan, J.C. (Johan Carel), Rosendael, Groen Hemeltjen op Aerd : Kasteel, tuinen en bewoners sedert 1579, Arnhem 1994.
• Eliëns, F.M. en J. Harenberg, Middeleeuwse kastelen van Gelderland, Rijswijk 1984, 286-290.
• Jas, Jorien, Frank Keverling Buisman, Elyze Storm-Smeets, et al. red., Kastelen in Gelderland, Utrecht 2013, 442-445.
• Jas, Jorien, ‘700 jaar Rosendael. De oudste vermelding van 'Rosendale'’, in: Ambt & Heerlijkheid, 60(2014) nr. 183, 31-35.
• Kastelenlexicon
• Schellart, A.I.J.M., J.G.N. Renaud en G.J.J. Nieuwenhuis, Kasteel Rosendael, Doorn 1987.

Zie ook

Artikelen

• Monumenten - Kastelen, landhuizen en parken
• Rijksmonumenten

Hoort bij deze thema's

• Kastelen, landhuizen en parken
• Monumenten

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

---