Rotterdam - Weena 10 - Hilton Hotel
< Rijksmonumenten⇐ (532213) monumentenregisterMonumentnummer: 532213
Introductie
Hotelgebouw met boven de begane grond een beddenhuis van acht verdiepingen.
Kenmerken
- Datering: 1958-1963
- Architect: H.A. Maaskant
- Rijksmonument sinds: 11 november 2016
Al 20 jaar voor de opening, in 1943, onderzocht de Hotel Urgentie Commissie in Rotterdam met een optimistische kijk in de toekomst de noodzaak van en de mogelijkheid voor de bouw van een groot, op Amerikaanse leest geschoeid hotel. Al snel na de oorlog nam het bezoek van toeristen en zakenlieden explosief toe. In 1954 signaleerde de Kamer van Koophandel dat hotelfaciliteiten ver achterbleven bij de snelle uitbreiding van de haven. In Amsterdam waarschuwde de Holland Promotion Society dat de stad de snel groeiende stroom toeristen zou mislopen als er niet snel voldoende hotelcapaciteit bij zou komen. De beide instellingen (KvK en HPS) gingen in 1958 samenwerken. De gedachten gingen uit naar Hilton. Die exploiteerde wel hotels, maar bouwde niet zelf. Uiteindelijk ging Hilton akkoord, op voorwaarde dat er tegelijk in Amsterdam en Rotterdam een nieuwbouw zou verrijzen. Daarmee zijn de beide hotels de eerste bouwinvestering van de Amerikaanse hotelketen. Amsterdam en Rotterdam zijn, na Istanbul (1955-1958, Skidmore, Owings & Merrill), de tweede en derde Hilton-vestiging in Europa.
Exterieur
Het hotel bestaat uit drie bouwdelen boven elkaar: de kavelvullende, representatieve onderbouw van twee bouwlagen, de 2,5 meter hoge constructieve tussenlaag en het acht lagen hoge beddenhuis. De over de hele breedte iets terugliggende, ononderbroken vensterzones van het beddenhuis geven het gebouw een sterk horizontaal karakter, dat door enkele asymmetrisch geplaatste verticale elementen doorbroken wordt, nl. het in de achtergevel uitgebouwde en boven het platte dak uitstekende lift- en trappenhuis en de reeks ‘televisievensters’ in de noord- en oostgevel. Het lift- en trappenhuis is asymmetrisch ten opzichte van de breedte en de lengte van het beddenhuis geplaatst. Dominante bouwmaterialen zijn zwart graniet, glas- en aluminium in de onderbouw en travertijn voor het beddenhuis. Op de voor- en achterzijde van het dak staat in originele belettering “HILTON”.
De begane grond en de eerste etage vormen een van de betonbouw losstaande glas- en aluminiumconstructie. De gevels van de onderbouw bestaan afwisselend uit open (glas en aluminium) en gesloten delen (platen van zwart graniet). Het gewicht van het beddenhuis wordt via een zware constructieve tussenlaag naar ca. 8 meter uiteen geplaatste pijlers op begane grond en eerste verdieping afgeleid. Deze tussenlaag biedt tevens ruimte aan de infrastructuur van leidingen naar de kamers en terug. Het beddenhuis is een betonnen boxframe met een maat van telkens twee kamers, van elkaar gescheiden door halfsteens baksteenwanden. De gevels zijn afgewerkt met travertijnplaten.
Interieur
Kelderverdieping (oorspronkelijk met installaties, voorraadkamers, werkplaatsen, personeelsruimtes e.d., nu parkeergarage). Begane grond met publieksruimtes (entree, receptie, cafés, restaurants en schuin naar achteren uitgebouwde vrm. balzaal) en bedrijfsruimtes (keukens en administratie). Behalve de vide met trap in de lobby en de wintertuin op de eerste verdieping is de oorspronkelijke indeling verdwenen. Boven de constructielaag het beddenhuis met 254 kamers verdeeld over 8 etages, alle identiek, twee aan twee gespiegeld en voorzien van een badkamer met ligbad en toilet. Op de vier hoeken van elke etage zijn ruimere kamers gesitueerd. De indeling van het beddenhuis is de oorspronkelijke.
Van het luxe interieur uit de bouwtijd resten nog het vide met de gebogen trap naar de verdieping, de gebogen appliquée glaspanelen achter deze trap naar de eerste verdieping en de appliquée glasgevel van de wintertuin. Het interieur was indertijd zo ontworpen dat het zonder al te grote ingrepen aan de smaak van de tijd kon worden aangepast.
Kunstwerken:
- Joop van den Broek, Glasappliquée in gebogen wand achter de trap van de lobby naar de eerste verdieping, voorstellende de verwoesting en wederopbouw van Rotterdam.
- Joop van den Broek, Glasappliquée is glasgevel van de wintertuin (nu Jardin) aan de Kruiskade, voorstellende een natuurlandschap met bomen.
Monumentale waarde
Het hotel is van belang als getuige van de snelle economische groei van Rotterdam in de jaren ’50 van de vorige eeuw. Het is gebouwd om te kunnen voldoen aan de enorme toename van het zakelijk verkeer als gevolg van uitbreidingen van de haven en de intensivering van het vliegverkeer. Met de Hiltons in Amsterdam en Rotterdam werd voor het eerst de luxe van de moderne Amerikaanse hotels in Nederland geïntroduceerd (het ‘American-style luxury hotel’). Niettemin kreeg elk hotel een eigen, lokale identiteit. In Rotterdam was dat de wintertuin met de appliqué glaswand. Door de toepassing van hoogwaardige bouwmaterialen zoals composietmarmer, vert-de-suède marmer, travertijn, graniet, aluminium, houten betimmeringen en veel glas moest het hotel een luxe sfeer ademen waar de gast zich onmiddellijk op zijn gemak voelde.
Amsterdam en Rotterdam waren de eerste Europese hotels in de Hiltonketen die niet door een Amerikaanse, maar door een lokale architect waren ontworpen. Typologisch zetten het Amsterdamse en Rotterdamse Hilton de toon voor latere hotelbouw. De interne structuur van publieksruimtes, hotelkamers en logistiek vond veelvuldig navolging.
Door toepassing van een glijbekisting kon de liftschacht in tien dagen non-stop werken gestort worden, wat een aanzienlijke verkorting van de bouwperiode mogelijk maakte. Technisch is het hotel interessant vanwege een constructieve, 2,5 meter hoge tussenverdieping die de overgang mogelijk maakt van het boxframe van het beddenhuis naar de open ruimtes van de begane grond. De leidingschachten, die vanuit de tussenverdieping naar het beddenhuis omhooggaan en terugkomen, zijn door afneembare panelen in de gangen bereikbaar. Daardoor kunnen reparaties plaatsvinden zonder de gasten te storen.
Het hotel past functioneel in de historisch ruimtelijke ontwikkeling van het Rotterdamse handelscentrum rond het station en aan het Weena Door latere schaalvergroting van de omgeving is het bouwvolume van het hotel ondergeschikt geraakt.
Bronnen en verwijzingen
- A. Buffinga, De Hiltonhotels in Amsterdam en Rotterdam, Bouw 4(1964)103-105
- Collectie Nieuwe Instituut Hotel Hilton Weena (Rotterdam)
- Het Rotterdamse Hiltonhotel, Bouw 4(1964)98-103
- M. Provoost, Hugh Maaskant, architect van de vooruitgang, Rotterdam 2003.
- Monumenten in Nederland Ronald Stenvert e.a., Monumenten in Nederland: Zuid Holland - Rotterdam, 2004, p. 443
- Rotterdamse Hilton-hotel geopend, Bouwwereld 59(1963)1006-1009
Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.
Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 28 mrt 2024 om 15:05.