Amersfoort - Langestraat 61 - Evangelisch Lutherse Kerk

⇐ (7962) monumentenregisterMonumentnummer: 7962

Introductie

In de straatwand gelegen zaalkerk.

Kenmerken

• Datering: 1836-1837 (voorgevel en interieur)
• Bouwstijl: neoclassicisme
• Architect: B. Ruitenberg
• Rijksmonument sinds: 4 januari 1966

Geschiedenis

Vanaf de zeventiende eeuw vestigde zich een groep migranten vanuit Noord-Duitsland in Amersfoort, die het lutherse geloof meebrachten. De stad stelde de voormalige Heilige Geestkapel, een restant van het minderbroedersklooster, aan hen ter beschikking. Deze kapel was een gotisch gebouw met een toren. In 1836-1837 is de voormalige kapel ingrijpend verbouwd naar een ontwerp van B. Ruitenberg. De toren werd gesloopt en er kwam een nieuwe neoclassicistische voorgevel met torentje. In 1838 werd de vernieuwde kerk in gebruik genomen.

Beschrijving exterieur

De kerk heeft een opvallende witgepleisterde voorgevel met neoclassicistische ornamenten. De schaal en afmetingen van de gevel komen overeen met de omliggende huizen. De gevel bestaat uit een rustica met een rondbogige ingang, daarboven een etage met vier ionische pilasters, een fronton en een klokkentorentje. Het torentje wordt bekroond door een zwaan, het symbool van Luther. Op de eerste etage bevinden zich – tussen de pilasters – drie spitsboogvensters naast elkaar. De kerk zelf is een langgerekt, rechthoekig zaalkerk met een zadeldak, gedekt met Hollandse pannen.

Beschrijving interieur

Het sobere interieur is grotendeels witgepleisterd en is overdekt door een vlak gestuukt plafond. De rechthoekige kerkzaal bevat aan de ingangszijde een balkon met zitplaatsen en tegen de achterwand een kansel en orgel. Het orgel, gebouwd door J.H.H. Bätz in 1766, is het oudste orgel van Amersfoort. In 1873 is het uitgebreid met een tweede klavier door J.F. Witte. De orgeltribune wordt aan de rechterzijde verlicht door een venster. Ter weerszijden van de kansel bevinden zich de banken voor o.a. de kerkenraad. Het bankenplan – vermoedelijk uit 1837 – bestaat uit een middenblok tussen twee zijpaden, aan de beide zijwanden een lange bank en banken op de galerij boven in ingang. Voorin de kerk bevinden zich zogenaamde Weense stoeltjes uit 1903.

Bronnen en verwijzingen

• Reliwiki

Zie ook

Artikelen

• Rijksmonumenten

Hoort bij deze thema's

• Kerken
• Monumenten
• Thema/Religieuze gebouwen (Let op: pagina bestaat niet.)

Trefwoorden

Kerken

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

---