Glas-in-lood - herplaatsen

Versie door RCEbot (overleg | bijdragen) op 8 okt 2022 om 03:01 (Nieuwe pagina aangemaakt met '{{#element: |Elementtype=Artikel |Status=Publiceren |Voorkeurslabel=Glas-in-lood - herplaatsen |Artikelsoort=Methoden en technieken |Introductie=Wanneer je een nieu...')
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)

Introductie

Wanneer je een nieuwe en geschikte plek zoekt voor een glas-in-loodraam dat uit zijn oorspronkelijke context verwijderd is, kun je een aantal stappen doorlopen. Deze stappen zijn voortgekomen uit ervaringen die zijn opgedaan bij verschillende casestudies uit de praktijk. Uiteindelijk hangt het van allerlei omstandigheden af welke aspecten tenslotte bij de herplaatsing prevaleren. Bij het scheppen van een acceptabele nieuwe ambiance zijn concessies vaak onvermijdelijk, maar zolang de nieuwe setting voldoende op de oorspronkelijke situatie lijkt is er veel gewonnen; de echte betekenis van een monumentaal kunstwerk ligt in de zichtbaarheid ervan.

Foto van een glas-in-loodraam van maker Pieter Hofman met personen en daaronder de tekst Verkeer door de Aether
Afb. 1. Glas-in-loodraam van Pieter Hofman
Meurs glas-in-loodraam, Amersfoort
Afb. 2. Glas-in-loodraam, Meursing (uitvoerder) Van Dam (ontwerper) , Amersfoort

Context

Het is een nobel streven om relieken zo dicht mogelijk bij hun oorspronkelijke context te willen houden, maar als dat niet mogelijk is, dan is iedere serieuze poging te prefereren boven het plaatsing in een (museum)depot of aanbieden de vrije markt. In een aantal gevallen mag een kunstwerk niet ontvreemd worden omdat de eigenaar/ beheerder verplicht is om de monumentale kunst te behouden.

Van smal naar breed

Een nuttige strategie om een geschikte locatie te vinden kan zijn om van smal naar breed te redeneren. Het kunstwerk kan herplaatst worden op een andere locatie binnen het oorspronkelijke gebouw, in nieuwbouw op het oorspronkelijke terrein of binnen een instelling met dezelfde functie als het gebouw waarin het kunstwerk zich oorspronkelijk bevond, een instelling in dezelfde plaats, regio of provincie.

Vervolgens spelen aspecten als zichtafstand, lichtinval en evt. aanlichting een rol, dus de oorspronkelijke situatie moet idealiter worden vastgelegd voordat de glasramen worden uitgenomen, bij voorkeur fotografisch. Om de verhoudingen te laten zien is het nuttig een persoon voor de ramen te plaatsen. Leg een dossier aan. Zorg voor opnames die gemaakt zijn op verschillende tijden van de dag, om de lichtinval goed vast te leggen. Verzamel zoveel mogelijk informatie over het glasraam. Dit kan tesamen met een ‘statement of significance’ erg nuttig zijn wanneer er beslissingen genomen worden over de inpassing van ramen en een restauratieve behandeling. Het is een goede manier om het spectrum van opties te verbreden en kan leiden tot een optimaal ‘gebruik’ van het betreffende kunstwerk.

Do’s en dont’s

De ervaringen en do’s en dont’s van herplaatsing van glas-in-loodramen die in de praktijk zijn opgedaan, zijn beschreven in het artikel van Huisman, G.G.H. The reinstallation of stained glass windows in interior architectural settings in the Low Countries: selected case studies (Glas-in-lood - herplaatsen do’s en dont’s), dat is gepubliceerd in Roëmich, H., Lookeren Campagne, K. van. (red) ICOM Committee for Conservation, Working Group "Glass and Ceramics" and Forum of the International Scientific Committee for the Conservation of Stained Glass (Corpus Vitrearum-ICOMOS) (gezamenlijke conferentie oktober 2013 Amsterdam), Zwolle 2013 pp. 119-128.

Herplaatsing glasramen Pieter Homan

De glasramen van de Haagse sierkunstenaar Pieter Homan (1885-1965) zijn herplaatst in het rijksmonument waar de Nuffic zetelt. In onderstaande video wordt kort belicht hoe de restauratie van Hofmans ramen in zijn werk is gegaan. Aan het woord is de heer Henk van Kooy, glazenier in Historisch Delfshaven.

Zie ook

Artikelen
    Hoort bij deze thema's Trefwoorden

    herplaatsen, herplaatsing, glas-in-lood, glasramen

    Specialist(en)

    Vragen, verbeteringen of opmerkingen?
    U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.

    Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 8 okt 2022 om 03:01.