Installatiekunst - conserveren en presenteren
Introductie
Om installatiekunstwerken te behouden en opnieuw te presenteren zijn registratie- en documentatiemethoden een belangrijk hulpmiddel. Ook samenwerking met de kunstenaar (of representanten) en het optekenen van richtlijnen voor herinstallatie behoren tot de praktijk van restauratoren en conservatoren die zich met installatiekunst bezighouden.
Dit artikel geeft een overzicht van kennisproducten die de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) hiervoor in de afgelopen jaren heeft ontwikkeld. Daarnaast treft u een aantal voorbeelden van toepassingen van de handreikingen op de RCE Kunstcollecties.
Achtergrond
Sinds 2004 zet de RCE zich in om - samen met anderen - handreikingen te ontwikkelen voor de registratie, documentatie, conservering en presentatie van installatiekunstwerken. Gebruikmakend van bestaande (inter)nationale richtlijnen en ervaringen met kunstwerken uit de eigen collectie heeft de RCE tijdens het project Installatiekunst op de kaart! (2015-2018) een aantal formulieren en richtlijnen ontwikkeld. De RCE voerde dit project uit om de collectie installatiekunstwerken op orde te krijgen en tegelijkertijd de handreikingen voor een bredere doelgroep toegankelijk te maken. De handreikingen worden in de praktijk toegepast en doorontwikkeld, zodat in de toekomst nieuwe versies gepubliceerd zullen worden aan de hand van opgedane ervaringen en nieuwe inzichten.
Kennisproducten
De serie kennisproducten voor het beheer en behoud van installatiekunst is onder te verdelen in formulieren, die ontwikkeld zijn om het kunstwerk te registreren en opnieuw te installeren, en richtlijnen met nuttige tips en informatie die de workflow ondersteunen. Deze handreikingen zijn zowel in het Nederlands als het Engels gepubliceerd.
- Intakeformulier voor installatiekunstwerken
- Formulier voor herinstallatie van installatiekunstwerken
- Intake form for installation artworks
- Intake form for reinstallation of installation artworks
Kennisproducten voor installatiekunst ontwikkelt de RCE altijd in nauwe samenwerking met andere partijen die zich toeleggen op het beheer en behoud van hedendaagse kunst. Vaste samenwerkingspartners zijn de Stichting Behoud Moderne Kunst, LIMA (Living Media Art) en de Universiteit van Amsterdam, opleiding Conservering en Restauratie .
Voorbeelden
Wanneer een installatie opnieuw wordt opgesteld komen er allerlei aspecten aan bod die het kunstwerk in de nieuwe ruimte betekenis geven. Hiervoor kunnen instructies en registraties van eerdere opstellingen gebruikt worden. De kunstenaar is echter ook vaak een belangrijke bron van informatie. Hoewel dit niet altijd mogelijk is bij een herinstallatie, zullen instellingen er meestal naar streven om de kunstenaar te betrekken. Bij de volgende voorbeelden was dat inderdaad het geval en werd het proces voorafgaand aan de herinstallatie goed gedocumenteerd.
ROM87
In de documentaire De kunst van het installeren wordt het kunstwerk ROM87 (1982) in aanwezigheid van het kunstenaarsduo Rob Scholte en Sandra Derks opnieuw geïnstalleerd voor de tentoonstelling "God Save The Queen", Centraal Museum Utrecht (2012). De documentaire laat zien hoe tijdens de herinstallatie de juiste presentatiewijze werd gevonden door de aanwijzingen van de kunstenaars. Voor de toekomst is het werk nu goed gedocumenteerd.
Shattered Ghost Stories
De documentaire Shattered Ghost Stories werd in 2023 door Bobby Littlejohn en Hylko Smit gemaakt. Hierin staat het onderzoek en de herinstallatie van Shattered Ghost Stories (1993) van Lydia Schouten centraal. De kunstenaar speelde een belangrijk rol bij de heropstelling van het werk voor de tentoonstelling "A Room of One’s Own" in het Bonnefantenmuseum (11.02.2023-07.01.2024).
De formulieren en richtlijnen zijn een weergave van de stand van zaken in 2018. Voor het Intakeformulier is er op dit moment al een aantal herzieningen gepland. Een nieuwe versie zal naar verwachting in de herfst van 2023 gereed zijn om op de Kennisbank te publiceren.
Zie ook
Artikeleninstallatiekunst, moderne kunst, collectiebeheer
Specialist(en)
Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 11 nov 2023 om 04:00.