Driebergen-Rijsenburg - Kerkplein 5

⇐ (14076) monumentenregisterMonumentnummer: 14076

Introductie

Graftombe op restant van het kerkhof van de katholieke kerk van Rijsenburg.

Ansichtkaart van de tombe uit het begin van de 20ste eeuw.

Het complete kerkhof met centraal de graftombe achter de kerk.

De graftombe in 2024. Goed te zien is hoe dicht de tombe op de kerk ligt.

Kenmerken

• Datering: Midden 19de eeuw
• Architect/beeldhouwer: E.F. Georges
• Rijksmonument sinds: 2 mei 1968

Inhoud

In 1808 wist de Vlaamse katholiek P.J. van Oosthuyse koning Lodewijk Napoleon ertoe te bewegen om Rijsenburg als zelfstandige parochie te erkennen. Na de komst van de Bataafse Republiek was volgens nieuwe wetgeving vrijheid van religie gewaarborgd en konden de katholieken in Nederland hun geloof weer in de openbaarheid beleven. Van Oosthuyse liet aan de Hoofdstraat van Rijsenburg een kerk bouwen, St. Petrus Banden . De kerk werd op 1 augustus 1809 ingewijd. Achter de kerk werd een begraafplaats in gebruik genomen.

In 1874 was de kerk te klein geworden voor de groeiende katholieke gemeenschap van Rijsenburg en werd uitgebreid over het kerkhof. Het kerkhof werd op dat moment al nauwelijks meer gebruikt en was voor het grootste deel al geruimd. Blikvanger op het kerkhof was de graftombe op de grafkelder van de familie Van Rijckevorsel. De tombe was in 1859 vervaardigd door de Utrechtse beeldhouwer E.F. Georges (1817-1895). In 1948 bleek de kerk wederom te klein en werd nogmaals uitgebreid. De graftombe kwam hierdoor bijna tegen het kerkgebouw te staan.

George maakte in 1862 een vergelijkbare tombe, maar dan een kleiner model, op het graf voor L.F. de Bruyn op de Parochiale Begraafplaats van den H. Joseph in Zeist. Deze tombe is in recente jaren gerestaureerd en is tevens een rijksmonument.

Rijksmonument

De graftombe op de restanten van het kerkhof in Rijsenburg werd opgericht voor Henriëtte van Oosthuyse, echtgenote van Jacobus Josephus van Rijckevorsel en geeft toegang tot de grafkelder onder het monument. De graftombe wordt bedekt met een gebeeldhouwd hardstenen baarkleed, rijk uitgevoerd met kwasten en dat in ruime plooien over de tombe valt. Op de bovenzijde het familiewapen, vastgehouden door twee griffioenen. Op het kleed een metalen krans met een kruis. De ingang van de grafkelder bevindt zich aan de achterzijde, waar de letter Α en Ω zijn aangebracht. Deze letters zijn de eerste en laatste letter van het Griekse alfabet en staan symbool voor God als het begin en het einde. Het monument is gesigneerd met “E.F. Georges INV 1859”.

Huidige situatie

Naast de graftombe voor de familie Van Rijckevorsel bevinden zich nog enkele zerken op het kleine kerkhof, onder meer van een tweetal priesters. De zerken liggen niet meer op hun oorspronkelijke plaats.

Na sluiting van het St. Petrus Bandenkerkhof is op een steenworp afstand een katholieke begraafplaats in gebruik genomen aan de Drieklinken. Op de begraafplaats bevindt zich aan het eind van de hoofdas de grafkapel voor de familie Van Vessem, eveneens een rijksmonument .

---

Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met stichting Dodenakkers.

Bronnen en verwijzingen

• De kerk op Reliwiki
• Gaasbeek, Fred en Saskia van Ginkel-Meester, ‘Driebergen-Rijsenburg – Geschiedenis en Architectuur’ Monumenten Inventarisatie Provincie Utrecht, 1996
• Georges, Edouard François’ op: RDK Research
• Wachlin, S.; "Edouard François Georges (1817-1895). beeldhouwer en fotograaf", in: W. van den Broecke e.a. [red.], Utrechtse biografieën 4. Levensbeschrijvingen van bekende en onbekende Utrechters, 1997, p. 77-80.

Zie ook

Artikelen

• Graftekens van natuursteen

Hoort bij deze thema's

• Begraafplaatsen en grafmonumenten

Specialist(en)

• Leon Bok

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

---