Dreischor - bij Welleweg 32 - Pasveersloot

⇐ (532204) monumentenregisterMonumentnummer: 532204

Introductie

Oxidatiesloot voor afvalwaterzuivering met pompinstallatie, rotor en bedieningsgebouw.

Kenmerken

• Datering: 1960
• Architect: Dr.ir. A. Pasveer
• Rijksmonument sinds: 27 november 2015

Geschiedenis

Na de Tweede Wereldoorlog wilde men voortaan niet langer afvalwater uit bewoningsgebieden rechtstreeks lozen op het oppervlaktewater. De technieken die men daar eerst voor gebruikte konden alleen de bezinkende delen uit het afvalwater halen, waardoor de vervuiling met ca. 30 procent werd gereduceerd. Na een onderzoek van dr. ir. A. Pasveer (TNO-Delft) werd in 1953 begonnen met de aanleg van oxidatiesloten (de zgn. Pasveersloten), die tegen relatief geringe kosten de vervuiling met ca, 70 procent konden reduceren.

De Pasveersloot in Dreischor heeft ruim 40 jaar dienst gedaan om het afvalwater van Dreischor te zuiveren. Wegens de beperkte capaciteit is de sloot uiteindelijk in 2001 buiten bedrijf gesteld. Na een grondige renovatie door de Stichting Beschermd Erfgoed Schouwen-Duiveland is de Pasveersloot in 2003 als monument overgenomen door Het Streek- en Landbouwmuseum Goemanszorg. Tegenwoordig zuivert de rioolwaterzuivering bij Kerkwerve het water van Dreischor.

De installatie is in feite heel eenvoudig en bestaat uit een langwerpige rondgaande sloot. De sloot is voorzien van een rotor met daarnaast een kast met aandrijfmechanisme om zuurstof in het water te brengen en om stroming in de sloot te krijgen. Het afvalwater wordt via de riolering naar de installatie gebracht via een pomp. Daarna komt het in het circuit om gezuiverd te worden. De machinaal aangedreven rotor brengt zuurstof in het water en zorgt voor de voortstuwing. De ingebrachte zuurstof komt beschikbaar voor de bacteriën, die de voedingsstoffen in het water kunnen afbreken. Het water blijft 2 à 3 dagen in het circuit om gezuiverd te worden. Op regelmatige tijden wordt de rotor stilgezet zodat de bacteriën kunnen bezinken. Het gezuiverde water kan dan op de naastliggende waterloop worden afgelaten. Het slib wordt vervolgens uit het circuit gehaald en kan dan op het naastgelegen droogbed worden gedroogd.

De slootkanten zijn bekleed met natuursteen (zgn. kinderkopjes).

Monumentale waarde

De Pasveersloot is een belangrijk industrieel monument. Het principe van de oxidatiesloot is de aanzet geweest tot een belangrijke nieuwe ontwikkeling op het gebied van de afvalwaterzuivering en daarmee een mijlpaal op milieugebied. Nu alle processen in één bak konden plaatsvinden konden de bouwkosten, die juist in die jaren sterk stegen, beperkt blijven. Het concept van de Pasveersloot bleef niet beperkt tot kleine installaties in Nederland, maar leidde tot internationale bekendheid. Nog altijd is de internationale belangstelling voor dit object groot met, name vanuit ontwikkelingslanden. Daardoor werd de naam van Pasveer verbonden aan alle waterzuiveringssystemen van dit type.

Bronnen en verwijzingen

• Groeneveld, Ir. N., Afvalwater, industrieel erfgoed van de zuivering van afvalwater in Nederland, Zeist, Stichting Industrieel Erfgoed, 1994, pag. 33
• Lohuizen, K. van, Van beerput tot oxidatiesloot, RWS RIZA, rapport 2006.011, Lelystad, 2006 pag. 303-306

Zie ook

Artikelen

• Rijksmonumenten
• Wederopbouwmonumenten

Hoort bij deze thema's

• Monumenten
• Wederopbouw 1959-1965

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

---