Enschede - Matenweg 2-38

⇐ (532248) monumentenregisterMonumentnummer: 532248

Introductie

Studentenwoningen met patio's en terrassen.

Kenmerken

• Datering: 1965
• Architect: Herman Petrus Coenraad Haan
• Bouwstijl: Structuralisme/Modernisme
• Rijksmonument sinds: 31 juli 2015

Geschiedenis

Opening van de Universiteit Twente op 14 september 1964 (toen nog genaamd Technische Hogeschool Twente). De campus is gelegen tussen Hengelo en Enschede op het voormalige landgoed Drienerlo. Het is de enige campus-universiteit in Nederland, waarbij studeren, wonen, sporten en recreatie volledig geïntegreerd zijn. Het masterplan voor de campus werd opgesteld onder supervisie van de architecten Samuel van Embden en Willem van Tijen. Zij scheiden het voormalige landgoed Drienerlo is twee delen. Aan één kant van het terrein zijn de onderwijsgebouwen gesitueerd, aan de andere kant de studentenwoningen. Haaks op de doorgaande weg van Enschede naar Hengelo is een hoofdtoegangsweg aangelegd, die de beide zones van elkaar scheidt. Aan deze centrale as ligt het hoofdgebouw en in het centrum van het gebied zijn voorzieningen ondergebracht, zoals het sportcomplex, de mensa, de Vrijhof en een winkelcentrum. De verschillende onderwijs- en woongebouwen staan verspreid op het terrein en worden omringd door de natuur.

De studentenwoningen liggen iets verdiept ten opzichte van de bosrijke omgeving, iets ten noordwesten van het sportcomplex op de campus.

Exterieur

Rondom een aantal patio’s zijn 17 vierkante eenheden geschakeld, iedere eenheid is voorzien van kamers voor studenten en gemeenschappelijke ruimten. De eenheden zijn grotendeels voorzien van een plat dak, met een royaal overstek. Aan de patiozijden worden de overstekken ondersteund door metalen palen.

De eenheden zijn L-vormig en in tweetallen aan de patio’s gegroepeerd. De studentenkamers zijn alleen vanuit de patio, van buitenaf, toegankelijk. Elke patio heeft door zijn ligging en inrichting een eigen karakter. Deze benadrukken de privacy van elke eenheid. Een zijde van de grootste patio zijn kamers in twee woonlagen gesitueerd.

De platte daken die volgens het idee van architect Haan begroeid moesten worden, zijn sinds 1993 voorzien van grind. Via enkele opgangen kan het dak bereikt worden. Via de fiets/loopstraat over het dak worden de midden in het complex gesitueerde patio’s ontsloten. Op het dak zijn eveneens enkele tweepersoons ‘mentor-kamers’ geplaatst. Centraal een hoge schoorsteen.

Rondom de patio’s lage muurtjes van straatkeien die de overgang tussen privé en openbaar benadrukken. Om kosten te drukken is gebruik gemaakt van materiaal dat als 'afval' werd bestempeld: de buitengevels en de afscheidingmuurtjes zijn opgetrokken uit oude Haagse straatkeien, de patiobestrating bestaat uit gewone trottoirtegels, oude bakstenen en zwarte keien. Tevens is er veel gebruik gemaakt van beton.

De gevels zijn voorzien van eenvoudige houten kozijnen, ramen en deuren. De kozijnen en ramen zijn wit geschilderd, de deuren zijn in heldere kleuren geschilderd.

Het exterieur is gaaf. Bij een renovatie in 1993 zijn binnentrappen verwijderd en is het dak met grind afgedekt. De oorspronkelijke hoofdstructuur van de studentenwoningen is daarbij grotendeels intact gebleven.

Monumentale waarde

Dit is een bijzonder type studentenwoningen in de vorm van rondom patio’s geschakelde studio’s op de eerste Nederlandse campusuniversiteit. De patiowoningen zijn een representatief voorbeeld uit het oeuvre van architect H. Haan. Daarin is herkenbaar hoe de architect in zijn werk is beïnvloed door Afrika en haar traditionele woonvormen. De patiowoningen tonen aan hoe H. Haan zijn gedachten over Afrika heeft geïntegreerd in een eigen architectonisch idioom. Daarmee is duidelijk sprake van vernieuwende typologie. Er is doelbewust gestreefd naar duurzame toepassing en hergebruik van eenvoudige materialen zoals straatstenen uit Den Haag en betonnen stoeptegels.

Bronnen en verwijzingen

• Architectuurgids: Studentenhuisvesting TU Twente (Patiocomplex)
• Beeldbank RCE Meer foto's van dit rijksmonument
• Collectie Nieuwe Instituut Campus T.H. Twente Campuslaan en Matenweg (Drienerlo)
• Monumenten in Nederland Ronald Stenvert e.a., Monumenten in Nederland: Overijssel - Enschede, 1998, p. 145
• Piet Vollaard, ‘Herman Haan, architect’, Rotterdam, 1994
• ‘Studentenflats aan de Reelaan – Drienerlo, Twente’, Bouwkundig weekblad; 87 (1969), p. 170-171

Zie ook

Artikelen

• Rijksmonumenten
• Wederopbouwmonumenten

Hoort bij deze thema's

• Monumenten
• Wederopbouw 1959-1965

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

---