Delft - Mekelweg 5 - Aula Technische Universiteit
< Rijksmonumenten⇐ (532250) monumentenregisterMonumentnummer: 532250
Introductie
Aula bestaande uit auditorium, vier collegezalen en senaatszaal; luchtbrug en plastiek.
Kenmerken
- Datering: 1957-1966
- Architect: Van den Broek & Bakema
- Bouwstijl: brutalisme
- Rijksmonument sinds: 4 augustus 2015
Exterieur
Het langwerpige gebouw, dat met de korte zijde naar de Mekelweg is gekeerd, is te onderscheiden in drie bouwdelen:
- het zwevende auditorium dat als luifel boven de hoofdtoegang hangt,
- het middeldeel met hoofdentree, garderobe en trappenhuizen
- en het opgetilde achterste deel met de collegezalen.
De collegezalen waren voor de naastgelegen Natuurkundefaculteit, een luchtbrug verbindt beide gebouwen.
De aula bestaat uit een betonconstructie uit ter plaatse gestort gewapend en voorgespannen beton. De voorspanning is in het interieur zichtbaar in schroefeinden in het beton, die ook als ornament meedoen. Het auditorium is schotelvormig met schuin oplopende betonnen wanden, gedragen door massieve betonnen kolommen en afgedekt met een ‘zwevend’ dak. Tussen dak en kuip een glasstrook en omlopende buitengalerij.
Het gehele gebouw wordt afgedekt door een vouwdak.
Gevels van ruw beton, vensterstroken met zware houten stijlen in een gelijkmatig ritme, bewegende delen van staal.
Aan de achterzijde steekt het dagverblijf van de amanuensis als bakje uit de gevel.
De trapzone in het interieur zet zich voort in het exterieur en versterkt daarmee de expressiviteit. De ritmiek van de wisselende plaatsing van de raampartijen in de gevel draagt hier ook aan bij.
Interieur
De hoofdentree is een grote open, centrale ruimte met een vide waarin dubbele trappen leiden naar de foyer op het eerste bordes en het auditorium. De zone met de binnentrappen zet zich buiten voort. Deze buitentrappen versterken de expressiviteit.
De ruimtewerking van de foyer wordt gedomineerd door de split-levelopbouw. Het auditorium heeft de vorm van een halve zeshoek, 52 bij 34 meter, 152 senaatszetels en 1040 zitplaatsen. Galerij aan binnen- en buitenzijde. De 4 collegezalen zijn gegroepeerd rondom een ruitvormige hal. Ze hebben een trapeziumvorm en zijn geheel gesloten.
De afwerking van het interieur kenmerkt zich door onbehandeld beton, hout voor de niet-dragende wanden en grote glasvlakken. Ook de constructie is zichtbaar, zoals de uit de muur stekende einden van de voorspanningsstaven. In de foyer (60m x 21m) een afwerking met gekleurde mozaïektegeltjes en oranje geschilderde leidingschachten.
Het auditorium bestaat uit een ongedeelde ruimte met wandvlakken van schoon beton en een gedeeltelijke bekleding van grenenhouten lamellen (nu: bamboe).
De binnenwanden van de collegezalen zijn oorspronkelijk met hout bekleed (nu bamboe).
Latere wijzigingen
Het exterieur is vrijwel ongewijzigd. Het achterste deel, dat vrij van het maaiveld (‘opgetild’) was en waar zich de fietsenstalling bevond, is in 1991 dichtgezet en in gebruik genomen als universiteitsrestaurant. In 1998-1999 is dit deel opnieuw ingericht door architectenbureau Mecanoo.
In de centrale vide is een glazen lift toegevoegd.
De collegezalen kregen akoestische panelen. De grenenhouten wandbekleding van lamellen zijn vervangen door bamboe. Dit laatste geldt ook voor het auditorium.
Links naast de entree zijn na 1969 betonnen zitbanken aangebracht die ook als fietsenstalling dienen.
Kunstwerken
- Carel Visser, Betonplastiek op het voorplein, constructie met geometrische vormen
- Joost van Rooijen, Wandschildering op wand tussen foyer en grote zaal, voorstellende ellipsvormige patronen
- W. Put, plaquettes op diverse plaatsen in het gebouw
Monumentale waarde
De aula is van architectuurhistorische waarde voor het oeuvre van architecten Van den Broek & Bakema, als gaaf voorbeeld van brutalistische architectuur en vanwege de hoge esthetische kwaliteit van compositie, detaillering en materiaalgebruik. De waarde ligt ook in de bijzondere bouwconstructie en in het expressieve karakter van de sculpturale vormgeving. De bijzondere esthetische kwaliteit van de constructie komt voort uit de wijze waarop de vorm direct van de functie is afgeleid. De kuip van het auditorium is boven het maaiveld uitgetild en het dak lijkt daar als een deksel boven te zweven.
De aula is tevens van belang vanwege de combinatie van architectuur en kunst (betonplastiek) in een ruimtelijke samenhang.
Bronnen en verwijzingen
- Beeldbank RCE Meer foto's van dit rijksmonument
- Bouw 40(1966) p.1536-1545
- H. Ibelings (red.) Van den Broek en Bakema 1948-1988. Architectuur en stedenbouw, Rotterdam 2000
- I. Szenassy, Architectuur in Nederland 1960-1967, Amsterdam 1969
- K. Mans en W. Van Winden, Architectuurgids van Delft 1240-1992, Delft 1992
- N.l. Prak, De nieuwe aula van de Technische Hogeschool, Delftse Studiën, Assen 1967
Zie ook
ArtikelenHoort bij deze thema'sMeer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.
Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 19 dec 2023 om 04:02.