Monumenten/25772: verschil tussen versies
< RijksmonumentenGeen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
(8 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
Regel 3: | Regel 3: | ||
|Status=Publiceren | |Status=Publiceren | ||
|Monumentnummer=25772 | |Monumentnummer=25772 | ||
|Complex=Nee | |||
|Plaatsnaam=Lemmer | |Plaatsnaam=Lemmer | ||
|Adres=Gemaalweg 1 | |Adres=Gemaalweg 1 | ||
|Naam monument=Ir. D.F. Woudagemaal | |Naam monument=Ir. D.F. Woudagemaal | ||
|Introductie=Het D.F. Woudagemaal in Lemmer is een uitzonderlijk voorbeeld van het grootste en sterkste door stoom aangedreven gemaal en een meesterstuk van de Nederlandse ingenieurs en architecten. Het staat sinds 1998 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. | |Introductie=Het ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer is een uitzonderlijk voorbeeld van het grootste en sterkste door stoom aangedreven gemaal en een meesterstuk van de Nederlandse ingenieurs en architecten. Het staat sinds 1998 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. | ||
|Kenmerken=* Datering: 1917-1918 | |||
* Architect: Dirk Frederik Wouda | |||
* Ontwerper machinepark: prof. ir. J. Dijkshoorn | |||
* Fabrikant: machinefabriek Jaffa en Werkspoor | |||
* Rijksmonument sinds: 30 augustus 1977 | |||
* Uitbreiding omvang bescherming: 20 september 2022 | |||
|Omschrijving===Uitbreiding van de bescherming== | |Omschrijving===Uitbreiding van de bescherming== | ||
In 1977 is het Woudagemaal aangewezen als rijksmonument. De bescherming richtte zich op de gebouwde objecten, terwijl het gemaal uit meer elementen bestaat die allemaal onlosmakelijk zijn verbonden met het functioneren ervan. Op grond van het Unesco managementplan van 30 januari 2012 is de bescherming van dit rijksmonument verbeterd door de terrein- en wateraanleg in de bescherming op te nemen. | In 1977 is het Woudagemaal aangewezen als rijksmonument. De bescherming richtte zich op de gebouwde objecten, terwijl het gemaal uit meer elementen bestaat die allemaal onlosmakelijk zijn verbonden met het functioneren ervan. Op grond van het Unesco managementplan van 30 januari 2012 is de bescherming van dit rijksmonument verbeterd door de terrein- en wateraanleg in de bescherming op te nemen. | ||
Regel 45: | Regel 24: | ||
[[Bestand: 64754_1494942927.jpg|400px|rechts|thumb|Afb. 2. Binnenkant van het Woudagemaal. Foto: Wouter van der Sar|alt= Binnenkant van het woudagemaal. In de grond staan de tandwielen en pompen. Aan weerszijden van het gebouw grote ramen waardoor er veel licht binnenvalt.]] | [[Bestand: 64754_1494942927.jpg|400px|rechts|thumb|Afb. 2. Binnenkant van het Woudagemaal. Foto: Wouter van der Sar|alt= Binnenkant van het woudagemaal. In de grond staan de tandwielen en pompen. Aan weerszijden van het gebouw grote ramen waardoor er veel licht binnenvalt.]] | ||
|Gerelateerd aan artikel=Monumenten | |||
|Gerelateerd aan thema=Thema/Werelderfgoed, Thema/Monumenten | |||
}} | }} | ||
{{SourceDocument | {{SourceDocument | ||
Regel 69: | Regel 50: | ||
|Is onderdeel van=Document | |Is onderdeel van=Document | ||
|Voorkeurslabel=Besluit | |Voorkeurslabel=Besluit | ||
| | |Bron text=Besluit: officieel besluit van de rijksoverheid tot het aanwijzen van dit rijksmonument (11 juni 1977) [[Bestand:Besluit aanwijzen 25772 01061977.pdf ]] | ||
}} | }} | ||
{{SourceDocument | {{SourceDocument | ||
|Is onderdeel van=Document | |Is onderdeel van=Document | ||
|Voorkeurslabel=Besluit en motivering | |Voorkeurslabel=Besluit en motivering | ||
| | |Bron text=Besluit en motivering bijbescherming: officieel besluit van de rijksoverheid tot het bijbeschermen van dit rijksmonument, inclusief toelichting van de redenen (20 september 2022) [[Bestand:Besluit bijbeschermen 25772.pdf]] | ||
}} | |||
{{SourceDocument | |||
|Is onderdeel van=Overige bronnen | |||
|Voorkeurslabel=Graf van Dirk Wouda | |||
|Bron=https://www.dodenakkers.nl/maatschappij/wouda.html | |||
}} | |||
{{SourceDocument | |||
|Is onderdeel van=Bibliotheekcatalogus | |||
|Voorkeurslabel=Ido Boonstra, Het Ir. D. F. Woudagemaal: een levend werelderfgoed op stoom (Utrecht, 2012). | |||
|Bron=https://catalogus.cultureelerfgoed.nl/Details/fullCatalogue/129857 | |||
}} | |||
{{SourceDocument | |||
|Is onderdeel van=Bibliotheekcatalogus | |||
|Voorkeurslabel=Stichting Ir. D. F. Woudagemaal, Het Ir. D.F. Woudagemaal. Werelderfgoed (Utrecht, 2021). | |||
|Bron=https://catalogus.cultureelerfgoed.nl/Details/fullCatalogue/139129 | |||
}} | |||
{{SourceDocument | |||
|Is onderdeel van=Bibliotheekcatalogus | |||
|Voorkeurslabel=Daphnée Chouchena en Hans van Rossum, Enig in zijn soort : werelderfgoed en Nederlands beleid (Amsterdam, 1999). | |||
|Bron=https://catalogus.cultureelerfgoed.nl/Details/fullCatalogue/41200 | |||
}} | |||
{{SourceDocument | |||
|Is onderdeel van=Bibliotheekcatalogus | |||
|Voorkeurslabel=Jan Willem van Beusekom, ‘Ir. D.F. Woudagemaal op de lijst van het Werelderfgoed’, Monumenten 21 (2000) 9, 4-5. | |||
|Bron=https://catalogus.cultureelerfgoed.nl/Details/fullCatalogue/200037264 | |||
}} | |||
{{SourceDocument | |||
|Is onderdeel van=Bibliotheekcatalogus | |||
|Voorkeurslabel=M. Schroor, ‘Fries werelderfgoed : het ir. D.F. Woudagemaal’, Noorderbreedte : tijdschrift over natuur, milieu en landschap van Friesland, Groningen en Drente 6 (2002), 32-33. | |||
|Bron=https://catalogus.cultureelerfgoed.nl/Details/fullCatalogue/200040375 | |||
}} | |||
{{SourceDocument | |||
|Is onderdeel van=Bibliotheekcatalogus | |||
|Voorkeurslabel=Elizabeth de Groot, Malen om het peil: enkele gemalen in Friesland en hun achtergrond (Leeuwarden, 1996). | |||
|Bron=https://catalogus.cultureelerfgoed.nl/Details/fullCatalogue/35988 | |||
}} | }} |
Huidige versie van 7 mei 2024 om 03:01
⇐ (25772) monumentenregisterMonumentnummer: 25772
Introductie
Het ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer is een uitzonderlijk voorbeeld van het grootste en sterkste door stoom aangedreven gemaal en een meesterstuk van de Nederlandse ingenieurs en architecten. Het staat sinds 1998 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
Kenmerken
- Datering: 1917-1918
- Architect: Dirk Frederik Wouda
- Ontwerper machinepark: prof. ir. J. Dijkshoorn
- Fabrikant: machinefabriek Jaffa en Werkspoor
- Rijksmonument sinds: 30 augustus 1977
- Uitbreiding omvang bescherming: 20 september 2022
Uitbreiding van de bescherming
In 1977 is het Woudagemaal aangewezen als rijksmonument. De bescherming richtte zich op de gebouwde objecten, terwijl het gemaal uit meer elementen bestaat die allemaal onlosmakelijk zijn verbonden met het functioneren ervan. Op grond van het Unesco managementplan van 30 januari 2012 is de bescherming van dit rijksmonument verbeterd door de terrein- en wateraanleg in de bescherming op te nemen.
In alle opzichten is sprake van een uniek object van ingenieurskunst ten tijde van de stoomtechniek. Het geheel is op kwalitatief hoogwaardig niveau vormgegeven in (landschaps-)architectuur in een zakelijke, functionele stijl. Het is het enige nog werkende stoomgemaal van deze afmeting en is erg zeldzaam.
Aanpassen van de omschrijving
Om de identificatie van het rijksmonument voldoende te borgen is naast het uitbreiden van de bescherming, de omschrijving aangepast. Hierin is opgenomen dat nu ook de schoorsteen met de ondergrondse kanalen beschermd zijn. Dat was al zo, maar dit bleek onvoldoende uit de omschrijving.
Bronnen en verwijzingen
- Besluit: officieel besluit van de rijksoverheid tot het aanwijzen van dit rijksmonument (11 juni 1977) Bestand:Besluit aanwijzen 25772 01061977.pdf
- Besluit en motivering bijbescherming: officieel besluit van de rijksoverheid tot het bijbeschermen van dit rijksmonument, inclusief toelichting van de redenen (20 september 2022) Bestand:Besluit bijbeschermen 25772.pdf
- Daphnée Chouchena en Hans van Rossum, Enig in zijn soort : werelderfgoed en Nederlands beleid (Amsterdam, 1999).
- Elizabeth de Groot, Malen om het peil: enkele gemalen in Friesland en hun achtergrond (Leeuwarden, 1996).
- Friesland: Het Woudagemaal
- Graf van Dirk Wouda
- Ido Boonstra, Het Ir. D. F. Woudagemaal: een levend werelderfgoed op stoom (Utrecht, 2012).
- Jan Willem van Beusekom, ‘Ir. D.F. Woudagemaal op de lijst van het Werelderfgoed’, Monumenten 21 (2000) 9, 4-5.
- M. Schroor, ‘Fries werelderfgoed : het ir. D.F. Woudagemaal’, Noorderbreedte : tijdschrift over natuur, milieu en landschap van Friesland, Groningen en Drente 6 (2002), 32-33.
- Stichting Ir. D. F. Woudagemaal, Het Ir. D.F. Woudagemaal. Werelderfgoed (Utrecht, 2021).
- UNESCO: Woudagemaal, Wouda stoompompstation
- Website Woudagemaal
- Werelderfgoed: Woudagemaal
Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.
Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 7 mei 2024 om 03:01.