Beekdal Molenbeek (Renkum)

⇐ Overzicht aardkundig erfgoedKaart: Aardkundig Erfgoed

Samenvatting

Beekdal op de zuidelijke Veluwe, gelegen in een asymmetrisch smeltwaterdal uit de laatste ijstijd. Dit dal ligt op de spoelzandwaaier van Schaarsbergen (zie beschrijving daar). Bijzonder voor de Veluwe is dit dal nog deels watervoerend is. In deze dalen zijn natte zandgronden en ook veengronden ontwikkeld. Ook ligt er een diatomeeënlaag ca. 1 meter onder maaiveld van na het begin van de jaartelling, mogelijk afgezet in een meertje ontstaan door afdamming t.b.v. watermolens. Tussen de Ginkelsche Heide en het Ginkelsche zand ligt een goed zichtbare oude droge kronkelende bovenloop van de Molenbeek.

Aardkundig fenomeen (primair)

beekdal, sneeuwsmeltwaterdal

Periode(s)

• Pleistoceen - Laat-Saalien
• Pleistoceen - Weichselien
• Holoceen

Gevormd door

rivieren, smeltwater

Kenmerkendheid

• Een van de weinige natuurlijke beken op de Veluwe

Overlap met eerder benoemd aardkundig erfgoed

• GEA-Objecten: 40W1a Molenbeek.
• Van Beusekom 2007: GL67 Molenbeek.

Zie ook

Aardkundig erfgoed

• Spoelzandwaaier Schaarsbergen

• Droogdal Stroe

Artikelen

• Panorama Landschap - Veluwe
• Beken en beekdalen (beheermodel)

Hoort bij deze thema's

• Landschap

Trefwoorden
beek, Veluwe

Specialist(en)

• Harm Jan Pierik

---

Bovenkant van een terrein dat een bouwwerk omgeeft. (Haslinghuis)

Los sediment met korrels tussen de 50 micrometer en 2 millimeter in diameter. Niet aaneen gekit afzettingsgesteente, als verguisde natuursteen in Oude tijden met gletschers of door de wind meegevoerd, of bezonken uit rivierwater of uit zeewater. (Bouwmaterialen / encyclopaedische gids voor theorie en practijk / P.W. Scharroo / 3e herz. en verm. dr.)

Smeltwaterdalen ontstaan door erosie door waterafvoer onder permafrostcondities. Dit water was veelal afkomstig van afgesmolten sneeuw of dooi van de bovenste laag permafrost. Deze dalen liggen vaak aan de flanken van stuwwallen en in Zuid-Limburg en vormden vooral in de laatste ijstijd.

Vanwege de aanwezige permafrost kon dit water niet wegzakken, moest het afstromen en vormde het laagtes in het landschap. Doordat regenwater nu vrij makkelijk infiltreert door het ontbreken van permafrost hebben deze dalen vaak geen watervoerende functie meer. Zulke dalen worden droogdalen genoemd.

Op de geologische tijdschaal het eerste en langste tijdvak van het quartair. Het pleistoceen duurde van ongeveer 1,8 miljoen jaar geleden tot 10.000 v.Chr., en is vooral bekend als het tijdvak waarin de aarde zijn meest recente ijstijd doormaakte.(AAT)

Het Saalien is een geologisch tijdvak aan het eind van het Midden-Pleistoceen. Tijdens het Laat-Saalien (ca. 150.000 jaar geleden) bereikte het landijs Nederland (voorlaatste ijstijd).

Het geologisch tijdvak Weichselien (Vlaanderen: Weichseliaan of Weichsel), ook wel Weichselglaciaal genoemd, is een in Europa gebruikte stratigrafische indeling die overeenkomt met de laatste ijstijd. Deze periode duurde van 115.000 tot 11.700 jaar geleden.