Den Helder - Westoever 1 - Fort Westoever

< Rijksmonumenten

(338230) monumentenregisterMonumentnummer: 338230

Introductie

Vestingwerk, voormalig fort met binnen- en buitengracht, daarop een reduit met bomvrije kazerne, op het terrein een telefoonbunker uit WO II en twee MUD palen.

Zwart-wit foto van het fort met in de voorgrond water. Ernaast staat een nieuwer aangelegd gebouw met hekken ervoor.
Afb. 1. Fort Westoever gezien richting het westen. Foto: G.J. Drukker CC BY-SA 3.0

Kenmerken

  • Datering: 1825-1830 met latere toevoegingen
  • Architect: onbekend
  • Bouwstijl: onbekend
  • Rijksmonument sinds: 17 november 1993

Na het graven van het Noord-Hollands kanaal werd aan de westzijde hiervan in 1825 een aarden fort Westoever aangelegd. In hetzelfde jaar werd hiermee een begin gemaakt. In eerste instantie bestond het fort alleen uit een aarden wal met een reduit en een enveloppe. Een jaar later werd gestart met de bouw van twee kruitmagazijnen en tussen 1828 en 1830 werd er op het terrein een bomvrij kazerne gebouwd. Ook was er in de kazerne een buskruitmagazijn, dat was gelegen boven de waterkelder. In 1864 en 1865 kwamen er een aantal wijzigingen van de toegangsbruggen i.v.m. de aanleg van een spoorweghaven. In 1880 werd het fort in omvang teruggebracht, waarbij het reduit werd ingericht tot het eigenlijk fort, en het oorspronkelijke fort met de enveloppe werd opgeheven en geheel werd afgegraven. De binnen- en buitengracht zijn goed bewaard gebleven, waardoor de tracés nog duidelijk herkenbaar zijn. Eveneens is het oorspronkelijke reduit met omwalling en kazematten goed bewaard gebleven. In later jaren werden en lichtramen aangebracht in de kazerne en werd de vloer aangepast.

In de tweede wereldoorlog werd op het oostelijk deel van het fort een telefoonbunker gebouwd. In 1954 is het fort overgenomen door de Koninklijke Marine. Zij bouwden in het fort een noodstroomdieselcentrale, die in 1992 buiten gebruik werd gesteld. Van de dieselgeneratoren zijn er nog twee aanwezig. Ook is aan de oostzijde in 1954 een houten aanbouw gemaakt. In hetzelfde jaar is fort Westoever overgedragen aan gemeente Den Helder. In de bomvrije kazerne kwamen een brouwerij met biercafé en multifunctionele ruimte. De overgebleven dieselgeneratorenruimte en de bijbehorende controlekamer huisvesten een escape-room. Door de Mijnenuitkijkdienst zijn in 1962 twee MUD-palen geplaatst.

Monumentale waarde

Het fort Westoever is een belangrijk onderdeel van de vestingwerken van Den Helder en is van groot belang voor de militaire geschiedenis, niet alleen van Den Helder maar van heel Nederland.

Bronnen en verwijzingen

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

Vragen, verbeteringen of opmerkingen?
U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.

Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 19 dec 2023 om 04:05.