Ermelo - Ermelose Heide, Flevoweg

⇐ (45488) monumentenregisterMonumentnummer: 45488

Introductie

Bewoningssporen uit de midden-steentijd, late steentijd en/of bronstijd, sporen van begraving uit de late steentijd, tientallen grafheuvels uit de late steentijd/ bronstijd en een Romeins marskamp.

Afb. 1. Foto © beeldmateriaal.nl

Afb. 2. Kaartje van het terrein

Kenmerken

Type: begraving, bewoning (inclusief verdediging) onbepaald, grafheuvel, marskamp
Periode: Steentijd, Bronstijd, Romeinse tijd
Rijksmonument sinds: 25 mei 1967

Voor de exacte locatie en begrenzing van dit archeologisch rijksmonument: volg de link naar het Monumentenregister rechts bovenaan deze kennisbankpagina, en klik vervolgens daar op het bijbehorende kaartje.

Daar waar jagers en verzamelaars tijdelijk hun kamp hebben opgeslagen, waar voedsel op vuur is bereid, en waar vuursteen en andere materialen zijn bewerkt, spreken we van steentijdbewoning. Tijdens het bewerken van vuursteen zijn kleine stukjes afval op de grond terecht komen. Dat vuursteenafval, maar ook werktuigen, houtskool en verbrande noten, zoals hazelnoten zijn kenmerken van kampementen. We kennen deze locaties vanaf de oude steentijd tot in de bronstijd.

Vanaf de late steentijd gaan mensen zich vestigen op één plaats. Ze kappen bos, leggen akkers aan, bouwen huizen en houden vee. Hun bestaan is gericht op voedselproductie. Deze plaatsvaste agrarische levenswijze wordt steeds verder doorontwikkeld. Vanaf de Romeinse tijd ontstaan steden, waaraan het achterland producten levert. Sommige dorpen, maar vooral steden, krijgen in de late middeleeuwen verdedigende elementen.

Een begraving is de handeling door nabestaanden die een overledene ter aarde bestellen. Het lichaam is onverbrand (inhumatie) of verbrand (crematie) begraven. De variatie in begravingsvormen is groot. De dode kan in een boomstam, houten kist of grafkuil zijn begraven of de crematieresten zijn verpakt in een urn, doek of los in een kuil geplaatst. In de middeleeuwen ontstonden formele begraafplaatsen bij kerken.

Een grafheuvel is een door nabestaanden aangelegde heuvel van heideplaggen of ander materiaal waaronder of -in overledenen zijn begraven. De eerste grafheuvels zijn opgeworpen in de late steentijd, toen lijkbegraving in zwang was. Vanaf de bronstijd tot in de Romeinse tijd zijn de doden gecremeerd onder de heuvel begraven. Door het graf met een heuvel te markeren, creëerden de mensen van toen duidelijk zichtbare elementen in het landschap.

Een marskamp was een tijdelijke standplaats voor Romeinse legereenheden die onderweg waren. In tegenstelling tot de forten langs de Neder-Germaanse Limes, waren marskampen op zijn hoogst een aantal dagen in gebruik. Een marskamp bestond uit een omgracht terrein met aarden wal waarbinnen de soldaten hun tenten opzetten. Vaak werden ze gebruikt als uitvalsbasis tijdens militaire campagnes of voor het trainen van soldaten. Het Romeinse marskamp bij Ermelo is ongeveer 9 hectare groot en lag 35 kilometer (twee dagmarsen) ten noorden van de Romeinse rijksgrens, de Limes. Het marskamp kon met volle bezetting wel 6000 tot 8000 soldaten huisvesten. De wallen en grachten zijn gedeeltelijk gereconstrueerd in het kader van de toeristisch-recreatieve ontsluiting van het marskamp.

Vrijstellingsdiepte

Geen vrijstellingsdiepte.

Bij dit rijksmonument gaat het om archeologische resten op en/of dicht onder het maaiveld; daarom is er geen vrijstellingsdiepte van toepassing.

Archeologisch rijksmonumentenpaspoort

Nederland kent circa 1500 archeologische rijksmonumenten. Om eigenaren beter te informeren over 'hun' monument heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in 2023 per monument een archeologisch rijksmonumentenpaspoort uitgegeven. Het bevat informatie over locatie, ouderdom en het type monument, aangevuld met gegevens over bescherming en zorgvuldig gebruik. Deze pagina is (deels) opgesteld en/of aangevuld op basis van dit paspoort. Het is een aanvulling op de monumentgegevens in het Rijksmonumentenregister.

Zie ook

Artikelen

Hoort bij deze thema's

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

Vragen, verbeteringen of opmerkingen?
U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.