Oudeschild - Rede van Texel/Burgzand Noord

⇐ (532120) monumentenregisterMonumentnummer: 532120

Introductie

Meerdere scheepswrakken uit de zeventiende en achttiende eeuw.

Afb. 1. Foto Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Afb. 2. Kaartje van het terrein

Kenmerken

Type: scheepswrak
Periode: Nieuwe tijd
Rijksmonument sinds: 7 maart 2014

Voor de exacte locatie en begrenzing van dit archeologisch rijksmonument: volg de link naar het Monumentenregister rechts bovenaan deze kennisbankpagina, en klik vervolgens daar op het bijbehorende kaartje.

Voor de kust van Texel, in de stromingen van de Waddenzee, ligt het rijksmonument Burgzand Noord (BZN). In 1988 werd scheepswrak Burgzand Noord 3 het eerste beschermde rijksmonument onder water. Toen duidelijk werd dat er in deze zone meerdere scheepswrakken lagen is in 2013 de omvang van dit monument uitgebreid tot een gebied van 1500 x 1000 m. Het rijksmonument is vernoemd naar de ondiepte Burgzand, die al sinds de zeventiende eeuw op de kaart staat.

Dit gebied was onderdeel van de voormalige Rede van Texel, een beschutte ankerplaats die tussen 1500 en 1800 intensief is gebruikt. De grote zeegaande schepen die te veel diepgang hadden om in geladen toestand over de Zuiderzee te varen, werden hier geladen en gelost of lagen te wachten op gunstige wind om uit te varen. Toch was deze plek niet altijd veilig. Ze is meerdere malen geteisterd door zware stormen waarbij soms wel tientallen schepen in één storm vergingen. In totaal zijn in dit gebied ongeveer vijfhonderd tot duizend schepen vergaan. Tegen het einde van de achttiende eeuw verloor de Rede van Texel haar status door verschillende omstandigheden, zoals oorlogen en de aanleg van het Noordhollandsch Kanaal, waardoor schepen direct naar Amsterdam konden varen. Na de achttiende eeuw bestond nog steeds scheepvaart in dit gebied, maar in veel mindere mate.

Vrijstellingsdiepte

Geen vrijstellingsdiepte.

Bij dit rijksmonument gaat het om archeologische resten op en/of dicht onder de zeebodem; daarom is er geen vrijstellingsdiepte van toepassing. gunning uitgevoerd worden.

Archeologisch rijksmonumentenpaspoort

Nederland kent circa 1500 archeologische rijksmonumenten. Om eigenaren beter te informeren over 'hun' monument heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in 2023 per monument een archeologisch rijksmonumentenpaspoort uitgegeven. Het bevat informatie over locatie, ouderdom en het type monument, aangevuld met gegevens over bescherming en zorgvuldig gebruik. Deze pagina is (deels) opgesteld en/of aangevuld op basis van dit paspoort. Het is een aanvulling op de monumentgegevens in het Rijksmonumentenregister.

Zie ook

Artikelen

Hoort bij deze thema's

Meer informatie
Meer over het monumentenregister en de pagina's in deze kennisbank is te vinden in Monumenten - Rijksmonumentenregister.
Meer over wat er is beschermd is te vinden in de leeswijzer.

Vragen, verbeteringen of opmerkingen?
U kunt op deze kennisbank reageren via het reactieformulier.